Wat is het?
Hematospermie (of ook hemospermie) is de aanwezigheid van bloed in het sperma. Vaak is hematospermie onschuldig en de oorzaak niet duidelijk.
Mogelijke oorzaken zijn:
- een urologische ingreep (prostaatoperatie of sterilisatie);
- een trauma aan de plasbuis, eventueel in combinatie met een seksuele activiteit;
- een prostaatontsteking;
- seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) zoals chlamydia, gonorroe, herpes;
- stoornissen in de bloedstolling of behandeling met antistollingsmiddelen.
Zelden ligt een prostaattumor of andere urinewegtumor aan de basis van de hematospermie, en vrijwel nooit bij mannen jonger dan 50 jaar.
Hoe vaak komt het voor?
Exacte cijfers over het voorkomen van hematospermie bij Vlaamse mannen hebben we niet. Onderzoek toont aan dat de aandoening meestal optreedt bij jonge mannen. De gemiddelde leeftijd is 37 jaar. Bij ongeveer 15% treden de klachten slechts één keer op, bij de rest meerdere keren.
Hoe kun je het herkennen?
Bij hematospermie zit er bloed in je sperma.
Hoe stelt je arts de diagnose?
Je arts zal o.m. door vragen te stellen nagaan wat de precieze aard van de klacht is:
- hoe vaak heb je het al gehad?
- zou het te maken kunnen hebben met geslachtsgemeenschap of masturbatie?
- kan het een gevolg zijn van een letsel of ingreep aan het plaskanaal of het urine- en voortplantingsstelsel?
- heb je pijn of een branderig gevoel tijdens het plassen, tijdens het orgasme?
- is er afscheiding van vocht of etter uit de plasbuis?
- zit er ook bloed bij als je plast?
- heb ook plasmoeilijkheden (moeilijker leegplassen, slappere straal, nadruppelen,…)?
- heb je een voorgeschiedenis van wisselende (onbeschermde) seksuele contacten (kans op soa’s)?
- heb je een tropenreis achter de rug (kans op schistosomiasis, een tropische parasitaire ziekte)?
De arts zal je ook onderzoeken. Hij let op vochtafscheiding uit de plasbuis en op afwijkingen aan de geslachtsorganen. Aan de hand van een prostaatonderzoek (via de aars) zal hij nagaan of de prostaat vergroot, pijnlijk of abnormaal aanvoelt.
Er wordt een urinestaal afgenomen om na te gaan of er ook sprake is van hematurie (bloed in de urine). Vermoedt de arts na bevraging en onderzoek een mogelijke urethritis (ontsteking van de plasbuis), dan worden ook stalen afgenomen om soa’s op te sporen.
Bij twijfel kan een sperma-analyse uitsluitsel geven of het om echte hematospermie gaat.
Bij herhaalde episodes van hematospermie is verder (vaak specialistisch) onderzoek aangewezen, zeker bij mannen boven de 40 à 50 jaar. Dat kan bestaan uit een PSA-bepaling (Prostaat Specifiek Antigeen), een echografie van de prostaat, en eventueel een cystoscopie, waarbij men met een cameraatje via de plasbuis de blaas gaat onderzoeken.
Wat kan je arts doen?
Naargelang de ernst van de klachten en de leeftijd zal de arts je geruststellen, behandelen of doorverwijzen.
Jonge mannen die slechts een keer last hebben van hematospermie, en bij wie de arts geen andere afwijkingen of aanknopingspunten kan vinden, worden in de eerste plaats gerustgesteld. Ook bij een biopsie van de prostaat of een sterilisatie, is het normaal om tot 2 maanden na de ingreep wat bloed in het sperma te hebben.
Zijn er wel aanknopingspunten voor een ontsteking van de prostaat en/of van de zaadblaasjes of een soa, dan moet deze uiteraard behandeld worden.
In geval van herhaalde klachten bij mannen ouder dan 40 à 50 jaar of bij afwijkende onderzoeken, is doorgaans verder urologisch onderzoek en doorverwijzing nodig.