Wat is het?
Erysipeloïd, vlekziekte of ook wel visroos genoemd, is een huidinfectie die veroorzaakt wordt door de bacterie Erysipelothrix rhusiopathiae. Deze bacterie vindt men vooral bij dieren zoals varkens, vissen en vogels. Mensen kunnen besmet geraken via een huidwondje. De ziekte komt voornamelijk voor als een zeldzame beroepsziekte bij personen die met rauwe vis- of vleesproducten werken, zoals veehouders, slagers, vissers en dierenartsen.
Hoe vaak komt het voor?
Deze bacterie vind je overal in de omgeving. Zelfs gezonde dieren kunnen drager zijn. De dragers zijn niet ziek, maar verspreiden de bacterie via hun uitwerpselen. Via wondjes van de huid worden ze vervolgens overgedragen op mensen (of andere dieren). Besmetting komt regelmatig voor, maar er is niet altijd een infectie.
Hoe kan je het herkennen?
Bij erysipeloïd ontstaan er blauwrode en goed afgelijnde vlekken op de huid, meestal ter hoogte van de handen, die vaak gepaard gaan met hevige pijn en jeuk. Een prikkend gevoel en pijnlijke zwelling kunnen optreden. Er is geen ettervorming. De vlekken kunnen enkele weken tot een paar maanden aanwezig blijven. Nadien wordt de huid bruin en schilferend. Soms verspreidt de infectie zich tot in de lymfeklieren, vooral van de oksel. Je hebt dan pijnlijke, gezwollen klieren. Koorts, algemeen onwelzijn of andere lichamelijke klachten zijn zeldzaam, tenzij de bacterie in de bloedbaan terechtkomt (bloedvergiftiging). In dat geval is het verloop ernstiger. Gelukkig is dat zeldzaam.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts zal de diagnose van erysipeloïd meestal kunnen stellen op basis van je verhaal en de typische uitslag. Is er toch twijfel, dan kan een huidstaal genomen worden (biopsie) voor verder onderzoek. Dat is doorgaans zelden nodig.
Wat kan je zelf doen?
Erysipeloïd verloopt over het algemeen goedaardig en geneest vanzelf. Om besmetting en ziekte te voorkomen, doe je er goed aan om steeds je handen te beschermen met handschoenen wanneer je met dieren in contact komt, zeker als je wondjes hebt. Dek de wondjes af en reinig en ontsmet een open wonde altijd. Er is een vaccin beschikbaar tegen vlekziekte voor varkens, maar veehouders zijn niet verplicht om zich te laten vaccineren.
Wat kan je arts doen?
Erysipeloïd gaat meestal vanzelf over zonder behandeling. Een behandeling met antibiotica (vb. penicilline) kan de duur van de ziekte verkorten.