In het nieuws
Om een bloedneus te doen stoppen, doen er heel wat beweringen de ronde. Zo zegt men dat een grote koude sleutel in de nek leggen soms de bloeding kan stelpen. De plotse koude zou de bloedvaten naar de neus vernauwen waardoor het bloeden ophoudt. Klopt dat?
Factcheck
Over eerste hulp bij acute problemen doen de gekste volkswijsheden de ronde. Nochtans is eerste hulp bieden een ernstige zaak, zelfs bij een eerder onschuldig fenomeen als een bloedneus. Een hardnekkige fabel is een koude sleutel in je nek leggen: het zou de bloedtoevoer in de neus belemmeren. Dat klopt echter niet. Wat wel werkt: druk het bloedende neusgat 10 minuten dicht terwijl je je hoofd licht vooroverbuigt.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Neusbloedingen kunnen knap vervelend zijn. Om ze snel te stoppen, worden allerlei middeltjes beproefd. Eentje dat al jaren meegaat, is een koude sleutel in je nek leggen. Dat verhaal circuleert nog steeds online. Variaties op de koude sleutel zijn een icepack of een pak diepvrieserwtjes in de nek leggen (1).
Volgens aanhangers van deze methode zorgt de koude voor samenknijpen van bloedvaten in je nek, waardoor er ook minder bloed naar je neus zou stromen en de bloeding stopt.
Bron
(1) https://www.peoplespharmacy.com/articles/how-to-use-cold-keys-to-stop-your-nosebleed
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het verhaal is ooit wetenschappelijk onderzocht: onderzoekers gingen na of icepacks in de nek van 56 gezonde vrijwilligers zouden kunnen dienstdoen als eerstehulpmiddel bij een neusbloeding (2).
- De onderzoekers maten de bloedcirculatie in het neusslijmvlies voor en na de ijsapplicatie in de nek.
- Ze vonden geen effect van de koude in de nek op de bloeddoorstroming in het neusslijmvlies.
- Als een icepack niet werkt, dan werkt een koude sleutel, die minder koud aanvoelt, zeker niet.
Dit experiment ten spijt, blijven velen rotsvast geloven in de koude sleutel in de nek. De enige logische verklaring voor mogelijk succes die we kunnen bedenken, is dat een zware sleutel in de nek je zou dwingen om je hoofd wat naar voren te buigen. Die houding is wel correct om een neusbloeding te stoppen, maar in combinatie met het toeknijpen van het bloedend neusgat.
De eerste hulp bij een bloedneus is simpel: aan de kant van het bloedende neusgat de neusvleugel 10 minuten dichtknijpen, terwijl je je hoofd licht vooroverbuigt. Dat werkt net zo goed met of zonder sleutel in je nek.
Lees alle details in onze eerstehulptip of bekijk het instructiefilmpje van het Rode Kruis hieronder.
Conclusie
Over eerste hulp bij acute problemen doen de gekste volkswijsheden de ronde. Nochtans is eerste hulp bieden een ernstige zaak, zelfs bij een eerder onschuldig fenomeen als een bloedneus. Een hardnekkige fabel is een koude sleutel in je nek leggen: het zou de bloedtoevoer in de neus belemmeren. Dat klopt echter niet. Wat wel werkt: druk het bloedende neusgat 10 minuten dicht terwijl je je hoofd licht vooroverbuigt.
Referenties
(2) Teymoortash A, Sesterhenn A, Kress R, Sapundzhiev N, Werner JA. Efficacy of ice packs in the management of epistaxis. Clin Otolaryngol Allied Sci. 2003 Dec;28(6):545-7. doi: 10.1046/j.1365-2273.2003.00773.x. PMID: 14616673.