In het nieuws
Onderzoekers van de Universiteit van Londen slagen erin de diagnostische test voor eierstokkanker sterk te verbeteren. De test zou daardoor in aanmerking komen als screeningstest.
Factcheck
Onderzoekers slagen erin meer eierstokkankers te diagnosticeren door enkele bestaande diagnostische tests te combineren. Het is helaas nog niet duidelijk of dit enige impact zal hebben op de overlevingskansen.
Waar komt dit nieuws vandaan?
Eierstokkanker is een kanker die meestal pas in een laattijdig stadium klachten veroorzaakt, waardoor de vooruitzichten op het ogenblik van de diagnose vaak somber zijn. Onderzoekers van de Londense universiteit zijn erin geslaagd een algoritme te ontwikkelen dat de opsporing verbetert. Daarvoor gebruikten ze de biomerker CA125, een proteïne dat in abnormale hoeveelheden voorkomt in het bloed van vrouwen met eierstokkanker. CA125 is al langer bekend, maar op zich is ze onvoldoende nauwkeurig om eierstokkanker op te sporen. Een verhoging kan ook wijzen op een ontsteking en sommige vrouwen met eierstokkanker hebben geen verhoogd CA125.
In deze studie werd de CA125-bepaling gekoppeld aan een intravaginale echografie, een onderzoek waarbij letsels van de eierstokken gevisualiseerd worden (1). De onderzoekers screenden bijna 50.000 vrouwen van 50 jaar en ouder. Bij alle vrouwen werd jaarlijks bloed afgenomen waarin CA125 werd opgespoord. Wanneer de concentratie normaal was, gebeurde er verder niets. Was de concentratie licht verhoogd, dan werden de vrouwen na 12 weken opnieuw getest. Bij een erg hoge concentratie werd de test reeds na 6 weken herhaald en ondergingen de vrouwen een transvaginale echografie. Alle vrouwen werden 3 jaar opgevolgd. Dankzij dit algoritme werden dubbel zoveel eierstokkankers ontdekt.
Bron
(1) Menon R, Ryan A, Kalsi J, et al. A risk algorithm using serial biomarker measurements doubles the number of screen-detected cancers compared to a single threshold rule in the United Kingdom Collaborative Trial of Ovarian Cancer Screening (UKCTOCS). Journal of Clinical Oncology. Study not yet available online
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Het is een goed uitgevoerd onderzoek. De resultaten laten echter niet toe te stellen dat deze combinatietest eierstokkanker in een voldoende vroeg stadium ontdekt. Meer onderzoek is nodig om na te gaan of het algoritme bruikbaar is als screeningsonderzoek. Screening is enkel zinvol indien een kanker kan worden opgespoord op een moment dat hij nog goed behandelbaar is.
Er werd ook geen vergelijking gemaakt met het screenen op basis van transvaginale echografie alleen.
Enkele mensen die bij dit onderzoek betrokken waren, hebben financiële belangen bij de firma die de CA125-test op de markt brengt.
Conclusie
Onderzoekers slagen erin meer eierstokkankers te diagnosticeren door enkele bestaande diagnostische tests te combineren. Het is helaas nog niet duidelijk of dit enige impact zal hebben op de overlevingskansen.