Factcheck: Mannen reageren anders op griep

Waar komt dit nieuws vandaan?

Wetenschapsreporter Martijn Peters onderzocht op 29 november 2023 voor Het Laatste Nieuws of de 'mannengriep' of 'man flu' echt is. Volgens recente studies:

• hebben mannen bij griep meer symptomen;
• herstellen ze langzamer;
• belanden ze vaker in het ziekenhuis.

Er zouden zelfs meer sterfgevallen zijn onder mannen. Deze verschillen zouden kunnen komen door verschillen in het afweersysteem van mannen en vrouwen.

Is de benaming ‘mannengriep’ terecht, of bestaat deze zonder enige wetenschappelijke basis?

Bron

(1) https://www.hln.be/wetenschap-en-planeet/mannen-lijken-zich-vaak-zieker-te-voelen-dan-vrouwen-bij-griep-is-de-mannengriep-echt-of-niet~a9cc576b/

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Wat is het?

De mannengriep of ‘man flu’ is een informele term die wordt gedefinieerd als 'een verkoudheid of soortgelijke lichte kwaal, ervaren door een man die geneigd is om de ernst van de symptomen te overdrijven’ (2). Flu komt van influenza, een andere naam voor griep.

Wat zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen?

Hoewel er nog geen duidelijke wetenschappelijke conclusie over is, zou het binnendringen van het griepvirus in het lichaam een ander effect teweegbrengen bij mannen dan bij vrouwen (1, 3-5). Hiervoor bestaan een aantal verklaringen.

• Geslachtshormonen hebben een invloed op ons immuunsysteem.
  • Zo werd bij muizen aangetoond dat oestrogeen en testosteron het immuunsysteem versterken bij een griepinfectie (3, 6). Of dit ook voor mensen geldt, weten we niet.
  • Dit geldt alvast niet voor alle infecties. Testosteron zou bijvoorbeeld het immuunsysteem onderdrukken bij malaria of tuberculose (7).

• Leeftijd: Vrouwen zijn over het algemeen zieker en sterven vaker aan griep (niet mannen, zoals het krantenartikel (1) beweert).
  • Als we echter ook naar de leeftijdsverschillen kijken, zijn jongens vaker ernstig ziek voor de puberteit, terwijl vrouwen vaker ernstiger ziek worden tijdens hun vruchtbare levensjaren.
  • Deze verschillen worden niet alleen bepaald door het verhoogde risico op ernstigere vormen van griep (4-6) en covid in de zwangerschap, maar ook door geslachtshormonen (4).

• Het immuunsysteem van vrouwen reageert sterker op het griepvaccin.
  • Dat zou ervoor kunnen zorgen dat ze minder ziek worden bij griep dan mannen die hetzelfde vaccin hebben gekregen (4, 6).

Er zijn ook nog een aantal andere mogelijke verschillen mannen en vrouwen:

• Gedrag: Mannen en vrouwen gedragen zich anders, waardoor ze meer of minder in aanraking komen met het griepvirus.
  • Een zorgverlener, leerkracht of kinderverzorger is bijvoorbeeld vaker vrouwelijk en heeft door haar beroep een hoger risico om griep te krijgen (4, 5).

• Het aantal symptomen en de ziekteduur
  • Mannen zouden minder symptomen melden bij de dokter dan vrouwen (5, 8).
  • Vrouwen zouden zich dan weer minder lang ziek voelen dan mannen (3, 8).

Meer onderzoek nodig

Bij een griepinfectie kunnen er wel degelijk verschillen zijn tussen mannen en vrouwen. Hoe ziek je je voelt, hangt van verschillende factoren af. Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat mannen in symptomen overdrijven, dus het idee van de 'mannengriep' lijkt niet helemaal eerlijk. Bestaand onderzoek geeft al een aantal mogelijke verklaringen, maar meer onderzoek is wenselijk om beter te begrijpen waarom mannen en vrouwen anders reageren op griep (4).

Conclusie

Een griepinfectie verloopt anders bij mannen dan bij vrouwen door de invloed van verschillende factoren, waaronder geslachtshormonen, leeftijd en vaccinatiestatus. Zo hebben bijvoorbeeld geslachtshormonen een invloed op het immuunsysteem. Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat mannen in symptomen overdrijven. Het idee van de 'mannengriep' lijkt daarom niet helemaal eerlijk. Overigens sterven er wel meer vrouwen door griep dan mannen.

Referenties

• (1) https://www.hln.be/wetenschap-en-planeet/mannen-lijken-zich-vaak-zieker-te-voelen-dan-vrouwen-bij-griep-is-de-mannengriep-echt-of-niet~a9cc576b/
• (2) Oxford Dictionaries. Man flu. https://en.oxforddictionaries.com/definition/man_flu.
• (3) Kyle Sue. The science behind “man flu”, BMJ 2017; 359 doi: https://doi.org/10.1136/bmj.j5560
• (4) World Health Organization. Sex, gender, and influenza. WHO Press, 2010.
• (5) Giurgea et al. Sex Differences in Influenza: The Challenge Study Experience, J Infect Dis, 2022 Feb 15;225(4):715-722. doi: 10.1093/infdis/jiab422.
• (6) Morgan et al. The intersection of sex and gender in the treatment of influenza, Curr Opin Virol. 2019 April ; 35: 35–41. doi:10.1016/j.coviro.2019.02.009.
• (7) Giefing-Kröll et al. How sex and age affect immune responses, susceptibility to infections, and response to vaccination, Aging Cell (2015) 14, pp309–321. Doi: 10.1111/acel.12326
• (8) Riedl et al. Man flu is not a thing - Gender-specific secondary analysis of a prospective randomized-controlled trial for acute rhinosinusitis, J Psychosom Res, 2022 Dec:163:111047. DOI: 10.1016/j.jpsychores.2022.111047
• (9) McClelland et al. Gender specific differences in the immune response to infection, Arch Immunol Ther Exp (Warsz). 2011 Jun;59(3):203-13. DOI: 10.1007/s00005-011-0124-3