Wat is het?
Griep (influenza) is een infectieziekte die elk jaar terugkomt. Het is seizoensgebonden en komt meestal voor tijdens de winter, het 'griepseizoen'. Meestal is er een piek rond januari en februari. Hoeveel mensen griep krijgen, varieert van jaar tot jaar.
Griepvirus
Griep wordt veroorzaakt door een virus, het griep- of influenzavirus. Er bestaan verschillende soorten griepvirussen. Influenza A en B zijn de belangrijkste. De ernst en de symptomen van de infectie kunnen verschillen naargelang het type virus.
Besmetting
Het griepvirus zit in de keel, de neus en de luchtwegen van iemand die ziek of besmet is. Door hoesten, niezen en praten komen er virusdeeltjes in de lucht terecht. Andere mensen kunnen deze deeltjes inademen en zo besmet raken. Je kan ook ziek worden door direct contact, bijvoorbeeld door een hand te geven of een voorwerp aan te raken dat een besmet persoon heeft aangeraakt, zoals een deurklink.
Na een besmetting duurt het meestal 2 tot 3 dagen voor de klachten beginnen. Maar je kan al vanaf 1 dag en tot 7 dagen erna klachten krijgen.
Hoe vaak komt het voor?
Wereldwijd krijgt ieder jaar 5 tot 15 % van de bevolking griep. Het veroorzaakt ongeveer 500.000 doden per jaar.
Bij een epidemie in ons land krijgen tussen de 3 en de 10 per 1.000 inwoners griep.
Hoe kan je het herkennen?
Griep begint plots en duurt gewoonlijk 3 tot 8 dagen. De symptomen zijn:
- koorts boven de 38°;
- spierpijn;
- hoofdpijn;
- droge hoest;
- koude rillingen;
- algemeen ziektegevoel;
- zweten;
- vermoeidheid.
Volwassenen hebben in het begin zelden neusklachten. Ook keelpijn en niezen komen minder vaak voor.
Bij kinderen is het vaak moeilijk om het verschil te zien tussen griep en een gewone verkoudheid.
Complicaties
- De meest voorkomende complicaties zijn infecties van de luchtwegen, zoals een longontsteking. Het virus zelf of bacteriën kunnen de longontsteking veroorzaken.
- De meest voorkomende complicatie bij kinderen is een oorontsteking.
- In zeldzame gevallen kan je hartspier ontsteken of kan je stoornissen van het zenuwstelsel krijgen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
- Je arts ondervraagt en onderzoekt je grondig. Meestal volstaat dat om de diagnose te stellen.
- Je arts luistert naar je longen. Dat is belangrijk om een longontsteking te herkennen. Bij kinderen onderzoekt hij of zij ook de oren, om een oorontsteking uit te sluiten.
- Soms neemt de arts bloed af voor een bloedonderzoek.
- Heb je hartklachten? Dan kan er een hartfilmpje (elektrocardiogram of ECG) gemaakt worden. Hierbij plaatst een arts elektroden op je lichaam om de elektrische activiteit van je hart te meten.
Wat kan je zelf doen?
- De behandeling van griep is gericht op klachten bestrijden. Paracetamol is eerste keuze.
- Neem voldoende rust. Je geneest vanzelf van griep na enkele dagen tot één week. Het kan wel enkele weken duren voordat je je weer helemaal beter voelt.
- Heb je ernstige klachten? Raadpleeg dan je arts.
Griepvaccinatie
Behoor je tot een risicogroep (zie tabel)? Dan laat je je het best elk jaar tussen midden oktober en eind november vaccineren tegen griep. Dat is belangrijk omdat er elk jaar nieuwe varianten van het griepvirus opduiken. De overheid betaalt een deel van het vaccin terug voor risicopersonen. Sommige mutualiteiten en werkgevers voorzien zelfs een extra tussenkomst.
De vaccinatie gebeurt meestal met een inspuiting in de schouderspier. Bespreek met je arts of je tot een risicogroep behoort.
De griepprik is sterk aanbevolen voor:
Wat kan je arts doen?
- Je arts zal vooral de nadruk leggen op griep voorkomen en personen uit risicogroepen aansporen om zich te laten vaccineren.
- Heb je griep? Dan is de standaardbehandeling paracetamol en rust. Ja kan ook ontstekingsremmers gebruiken. Aspirine wordt bij kinderen en adolescenten afgeraden.
- Antibiotica hebben geen zin, omdat griep veroorzaakt wordt door een virus. Antibiotica doden alleen bacteriën. Heb je een bijkomende infectie door bacteriën? Dan kan je ze wel gebruiken.
- Er zijn een aantal middelen tegen virussen te koop, maar er is geen bewijs dat ze een invloed hebben op het verloop van griep. Ze worden dan ook niet aangeraden.