Bewering
Op brandwonden wordt van alles gesmeerd: bloem, honing, geel van een ei en boter. Vooral de laatste remedie gaat al eeuwen mee. Middeltjes die de wonde sneller zouden doen genezen. Kloppen die ‘oma weet raad’- tips?
Factcheck
De volkswijsheid is een mythe: boter hoort niet op een brandwonde. Integendeel, door er boter op te smeren vergroot je het risico op infecties. De eerste hulp bij brandwonden is water. Koel de brandwonde zo snel mogelijk af met koel of lauw leidingwater: richt de straal net boven de brandwonde en laat het water minstens 10 minuten over de wonde stromen.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
Op tal van websites staan eerstehulptips bij brandwonden. Omaweetraad.nl is zo’n website (1) waar de lezer een hele reeks tips vindt om zelf mee aan de slag te gaan: van natte theezakjes, tandpasta, een rauw ei … tot boter. Dingen die de meeste mensen in huis hebben in zo’n acute situatie.
Het idee om boter op een wonde te smeren zou afkomstig zijn van de Pruisische chirurg Friedrich Von Esmarch, een militaire arts uit de 19de eeuw.
- Hij wordt beschouwd als bedenker van menig eerstehulptip.
- De botertip bestond al in zijn tijd als volksremedie bij brandwonden.
- Hij zou het opgenomen hebben in zijn handboek over oorlogsgeneeskunde.
Bron
(1) https://omaweetraad.nl/brandwond-pijn-verlichten
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Boter heeft geen ontsmettende, noch pijnstillende eigenschappen. Meer nog, boter op een wonde houdt vet, vuil en warmte vast.
- De achterliggende redenering, dat een brandwonde meteen moet worden afgeschermd van de omgevingslucht om niet te infecteren, klopt niet.
- Boter zorgt dat er vuil blijft kleven en brengt zelfs bacteriën aan op de verbrande huid.
Het is af te raden om boter op een brandwonde te smeren.
De eerste hulp bij brandwonden is water. Koel de brandwonde zo snel mogelijk af met koel of lauw leidingwater: richt de straal net boven de brandwonde en laat het water minstens 10 minuten over de wonde stromen. Lees meer in onze eerstehulptip.
Conclusie
De volkswijsheid is een mythe: boter hoort niet op een brandwonde. Integendeel, door er boter op te smeren vergroot je het risico op infecties. De eerste hulp bij brandwonden is water. Koel de brandwonde zo snel mogelijk af met koel of lauw leidingwater: richt de straal net boven de brandwonde en laat het water minstens 10 minuten over de wonde stromen.
Referenties
(2) Leila Cuttle, John Pearn, James McMillan et al. A review of first aid treatments for burn injuries. Burns 2009;35:768-775.