Wat is het?
Bij een ongeval kan het gebeuren dat een lichaamsdeel wordt afgerukt of afgesneden. We noemen dat een amputatie. Een amputatie kan volledig zijn, maar soms hangt het ledemaat nog gedeeltelijk vast aan het lichaam.
Wist je dat een amputatie van een (deel van een) ledemaat soms weinig bloedt? Doordat de spieren verkrampen, worden de bloedvaten samengedrukt en blijft de bloeding vaak beperkt.
Wat stel je vast?
- Een (deel van een) ledemaat is gedeeltelijk of volledig afgerukt of afgesneden.
- Een hevige bloeding treedt op na verloop van tijd (niet onmiddellijk na het ongeval).
Aanbeveling
Zorg voor veiligheid
- Vraag het slachtoffer om rond en zo mogelijk op de wonde te drukken.
- Trek wegwerphandschoenen aan.
- Help het slachtoffer om op de grond te gaan liggen. Bij een gedeeltelijke amputatie probeer je het ledemaat zo onbeweeglijk mogelijk te houden, zodat de amputatie zich niet verderzet.
- Vraag het slachtoffer om, als dat kan, het gedeeltelijk geamputeerde ledemaat in een normale stand te houden.
Beoordeel de toestand van het slachtoffer
- Controleer het bewustzijn.
- Open de luchtweg en controleer de ademhaling als dat nodig is.
Bel 112
Verleen verdere eerste hulp
- Druk met je handen rond en op de wonde gedurende 10 minuten.
- Breng na 10 minuten breng een drukverband aan als dat mogelijk is, gebruik andere zwachtels, of leg een propere doek (bijvoorbeeld een handdoek) rond en zo mogelijk op de wonde. Druk daarna op het aangebrachte verband.
- Gebruik verbandmateriaal bij een gedeeltelijke amputatie om het ledemaat op zijn plaats te houden.
- Bewaar bij een volledige amputatie het geamputeerde lichaamsdeel droog en koel. Zorg dat het lichaamsdeel mee naar het ziekenhuis gaat.
- Trek je wegwerphandschoenen uit en was of ontsmet je handen nadat je eerste hulp verleend hebt.
Een geamputeerd lichaamsdeel inpakken
- Wikkel het geamputeerde lichaamsdeel in een steriel kompres.
- Stop het ingepakte lichaamsdeel in een zuivere plastic zak en sluit die goed af.
- Vul een tweede plastic zak met ijsblokjes en water (in een verhouding van één deel ijsblokjes en twee delen water).
- Dompel de eerste zak in het ijswater. Sluit de zak af.
Meer informatie
Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.