In het nieuws
De één zet zijn wekker steevast een half uur te vroeg om nog 30 minuten te kunnen blijven liggen, de ander springt bij het horen van de wekker meteen het bed uit en verliest geen seconde. Snoozen wordt wel vaker afgedaan als een slechte gewoonte, maar een nieuwe studie lijkt dat idee te ondergraven.
Factcheck
Zweedse onderzoekers gingen op een steekproef na of snoozen veel voorkomt. Bijna 70% gaf aan regelmatig te snoozen. In een tweede studie op snoozers gingen de onderzoekers na of snoozen gevolgen had voor de gezondheid. Er waren uiteindelijk maar zeer beperkte verschillen waarneembaar tussen snoozen en niet snoozen. Op basis van deze kleine studie kunnen geen besluiten getrokken worden.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
De krant Het Nieuwsblad van 18 oktober 2023 bracht verslag uit van een Zweedse studie over snoozen. Volgens de onderzoekers vertoonden snoozers minder tekens van hersenmist en zogenaamde slaapmatheid, dat wazige gevoel dat je meteen na het ontwaken kan ervaren (1).
De Zweedse onderzoekers gingen na of snoozen gezondheidsvoordelen had (2). Snoozen betekent langzaam wakker worden, door bijvoorbeeld de wekker met tussenpauzes te laten afgaan.
De onderzoekers voerden twee kleine studies uit.
- In een eerste studie op 1.732 personen registreerden ze via vragenlijsten de slaapgewoonten.
- Daarvan verklaarden 1,195 deelnemers af en toe te snoezen.
- Snoozers waren gemiddeld 6 jaar jonger dan niet snoozers, sliepen 13 minuten per nacht minder en voelden zich slaperig bij het ontwaken.
- Voor de tweede studie selecteerden de onderzoekers 31 snoozers.
- In een laboratorium voor slaapanalyse mocht een deel snoozen, een ander deel niet.
- Bij het ontwaken werden de deelnemers onderworpen aan verschillende testen.
- Snoozing had in het algemeen weinig effect, behalve een minder wazig gevoel bij het ontwaken.
Bron
(1) 'Gedaan met neerkijken op snoozers: nieuw onderzoek suggereert dat het net positief effect heeft.' Het Nieuwsblad, 18 oktober 2023.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Dergelijk onderzoek lijkt op het eerste zicht eenvoudig, maar is in de realiteit zeer complex. Er kan natuurlijk een reden zijn waarom sommigen snoezen, zoals later gaan slapen, slecht slapen, alcohol of koffie drinken. Snoozers waren meestal jonge nachtuilen. Bovendien voerden de onderzoekers vele testen uit, de meeste zonder resultaat.
De opzet van de tweede studie was toch wel eigenaardig: mensen die regelmatig snoozen in twee groepen indelen, namelijk mogen snoozen en niet mogen snoozen, blijft toch een studie op mensen die snoozen. De onderzoekers hadden eigenlijk snoozers kunnen vergelijken met niet-snoozers.
Studies op kleine groepen deelnemers zijn altijd gevaarlijk.
- Een eerste probleem is dat een gebeurtenis bij een deelnemer meer doorweegt. Wanneer bij 10 deelnemers 1 iemand sterft, is dat 10%. Bij 100 deelnemers is dat 1%.
- Een tweede probleem is dat een kleine groep deelnemers soms te beperkt is om een effect te vinden. Als een sterfgeval slechts eenmaal op 100 voorkomt, dan is de kans groot dat een studie op 10 personen niets vindt.
Deze Zweedse studie over snoozen is zeer beperkt: op basis van de gegevens kan je niet besluiten of snoozen nu gezond is of niet. Je kan alleen zeggen: als snoozen je ligt, gewoon verder doen …
Conclusie
Zweedse onderzoekers gingen op een steekproef na of snoozen veel voorkomt. Bijna 70% gaf aan regelmatig te snoozen. In een tweede studie op snoozers gingen de onderzoekers na of snoozen gevolgen had voor de gezondheid. Er waren uiteindelijk maar zeer beperkte verschillen waarneembaar tussen snoozen en niet snoozen. Op basis van deze kleine studie kunnen geen besluiten getrokken worden.
Referenties
(2) Sundelin T, Landry S, Axelsson J. Is snoozing losing? Why intermittent morning alarms are used and how they affect sleep, cognition, cortisol, and mood. J Sleep Res. 2023 Oct 17:e14054.