Bewering
Er wordt te veel ontsmet. Niet alleen in huis, ook iedere wonde gaan we te lijf met een ontsmettingsmiddel. Dat is niet altijd nodig, integendeel zelfs.
Conclusie
Veel mensen ontsmetten iedere huidwonde, maar dat is vaak niet nodig. Een eenvoudige, ongecompliceerde huidwonde kan je gewoon reinigen onder stromend water. Met een kompres kan je eventueel vuil uit de wonde halen. Vervolgens dek je ze af om te vermijden dat er vuil in terechtkomt. Een afgedekte wonde geneest ook sneller.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
Ontsmetten is in opmars. Mensen lijken bacteriën te willen uitroeien. Niet alleen de kleinste huidwonden worden grondig gedesinfecteerd, ook in huis wordt meer en meer gepoetst met desinfecterende schoonmaakmiddelen. Dat is nergens voor nodig, zo waarschuwt het Vlaams Instituut Gezond Leven op zijn website (1). Schoonmaken doe je best met water en zeep en een beetje spierkracht.
Bacteriën zitten sowieso in elk huis. En dat is oké. Want er bestaat een natuurlijk evenwicht tussen de bewoners en de bacteriën in huis. Als je ontsmettingsmiddelen gebruikt, dan verstoor je dat evenwicht. En dan kunnen méér schadelijke micro-organismen zich manifesteren. Als je veel desinfecterende middelen gebruikt, raken de bacteriën er bovendien aan gewoon en worden ze resistent. Ontsmettingsmiddelen geven je zo een vals gevoel van veiligheid en ze reinigen amper (1).
Hetzelfde principe geldt voor eenvoudige, schone huidwonden. Je reinigt ze best met stromend water. Ontsmettingsmiddel heeft geen bewezen voordeel.
Bron
(1) Vlaams Instituut Gezond Leven. 6 tips voor een gezonde schoonmaak. Jun 2022.
Hoe moet je deze bewering interpreteren?
Onderzoek toont aan dat het gebruik van ontsmettingsmiddel op een eenvoudige, ongecompliceerde huidwonde het risico op besmetting niet verlaagt (2). Het ontsmettingsmiddel zou volgens beperkt onderzoek de wondgenezing wat kunnen vertragen (3). In zulke gevallen biedt ontsmetten geen meerwaarde.
Een eenvoudige huidwonde pak je best zo aan:
- Maak de wonde proper met stromend water, liefst lauw water.
- Wrijf er lichtjes in met een steriel kompres om het vuil eruit te halen.
- Dep ten slotte de huid rond de wonde droog en dek de wonde af (bijvoorbeeld met een pleister). Zo vermijd je dat er vuil in de wonde terechtkomt. Een afgedekte wonde geneest ook sneller.
Ontsmetten is wél aangewezen als:
- er geen stromend water beschikbaar is;
- de wonde geïnfecteerd is;
- of als het over een bijtwonde gaat.
Meer info vind je in de eerstehulptip van het Rode Kruis-Vlaanderen.
Conclusie
Veel mensen ontsmetten iedere huidwonde, maar dat is vaak niet nodig. Een eenvoudige, ongecompliceerde huidwonde kan je gewoon reinigen onder stromend water. Met een kompres kan je eventueel vuil uit de wonde halen. Vervolgens dek je ze af om te vermijden dat er vuil in terechtkomt. Een afgedekte wonde geneest ook sneller.
Referenties
- (2) Worster B, Zawora MQ, Hsieh C. Common questions about wound care. Am Fam Physician. 2015;91(2):86-92.
- (3) Ortega-Llamas L, Quiñones-Vico M, García-Valdivia M et al. Cytotoxicity and Wound Closure Evaluation in Skin Cell Lines after Treatment with Common Antiseptics for Clinical Use. Cells 2022;11(9):1395.
