Liesbet De Wit Verschenen op 29/01/2025

In het nieuws

Als je je goed in je vel wil voelen, dan is het belangrijk om regelmatig te bewegen, vrienden te maken en mindful te zijn. Volgens een artikel in Knack Weekend van 23 januari 2025 mogen we ‘een hobby zoeken’ toevoegen aan dat lijstje adviezen. Een hobby zou immers een positief effect hebben op onze mentale gezondheid.

Conclusie

Uit een groot internationaal onderzoek blijkt dat mensen met een hobby minder depressieve gevoelens hebben, gelukkiger zijn en meer tevreden zijn met hun leven. De studie kan niet aantonen of het om een oorzakelijk verband gaat. Het is evengoed mogelijk dat gelukkige en tevreden mensen eerder geneigd zijn om een hobby te hebben. Het is dus een beetje het kip-en- ei-verhaal. Wel kan een hobby je in een 'flow'-toestand brengen, en dat kan je gelukkiger maken. Het belangrijkste is om een hobby te kiezen die bij je past, die je leuk vindt en die voor jou betekenisvol is.

Lees verder »

Waar komt dit nieuws vandaan?

In Knack Weekend van 23 januari 2025 vertellen een aantal mensen hoeveel plezier, ontspanning en betekenis ze halen uit hun hobby. Die persoonlijke ervaringen zouden ondersteund worden door onderzoek.

Een studie uit 2023 verzamelde de gegevens van meer dan 90.000 mensen uit 16 landen. Zij die een hobby uitoefenden, hadden minder depressieve gevoelens en gaven zichzelf hogere scores voor gezondheid, geluk en levenstevredenheid.

Hobby’s geven ons het gevoel controle te hebben over ons lichaam en onze geest, waardoor we ons competent voelen. Een hobby kan onze geest tot rust brengen door ons in een ‘flow’ te brengen.

Bron

(1) Le Blanc N. Waarom breien even gezond is als yoga. Knack.be. 23 januari 2025.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De studie waarnaar het artikel verwijst, werd gepubliceerd in een toonaangevend, internationaal vaktijdschrift (2). Het is een overzichtsartikel waarin vijf studies zijn samengevoegd. Daardoor beschikken de onderzoekers over de gegevens van 93.263 mensen uit 16 landen verspreid over Amerika, Azië en Europa. Alle deelnemers waren ouder dan 65 jaar. 

De resultaten toonden dat – in vergelijking met mensen zonder hobby – mensen mét een hobby:

  • minder depressieve gevoelens hadden;
  • gelukkiger waren;
  • meer tevreden waren met hun leven;
  • zichzelf een hogere gezondheidsscore gaven.

Een paar kritische bemerkingen bij deze studie zijn nodig:

  • Er was geen eenduidige definitie of omschrijving van wat men onder ‘een hobby’ verstond. Verschillende mensen kunnen het dus anders hebben begrepen.
  • Er waren geen gegevens over welke hobby’s mensen uitvoerden, hoelang ze dat al deden of hoeveel tijd ze eraan besteedden.
  • Het is niet duidelijk of de positieve effecten het resultaat waren van de hobby of van het feit dat mensen, doordat ze een hobby hebben, minder tijd besteden aan andere zaken, zoals huishoudelijke activiteiten, werk en uitstelgedrag.
  • Het gaat hier niet over een oorzaak-gevolgverband. Het zou immers ook kunnen dat wie gelukkiger en meer tevreden is, eerder geneigd is een hobby te zoeken dan wie ongelukkig is. Het kip-en-ei-verhaal dus.
Verband tussen hobby’s en flow

In het artikel in Knack Weekend zegt de Deense neurowetenschapper Julia F. Christensen dat het positieve effect van hobby’s te wijten is aan het feit dat ze ons in een ‘flow’ kunnen brengen. Maar wat is dat nu precies, een flow?

Flow is een begrip dat is bestudeerd en beschreven door psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi. Het is de mentale toestand waarin we volledig opgaan in een activiteit, waarbij onze vaardigheden perfect in balans zijn met de uitdagingen die de activiteit met zich meebrengt (3).

Om flow te kunnen ervaren, moet een activiteit aan een aantal voorwaarden voldoen:

  • Het is een activiteit die je kan voltooien en waar je je volledig op kunt concentreren.
  • Er is een duidelijk doel en je krijgt onmiddellijk feedback.
  • De taak vraagt een intense maar moeiteloze betrokkenheid, waardoor je niet makkelijk wordt afgeleid.
  • Je hebt het gevoel dat je de activiteit onder controle hebt, omdat de taak niet te moeilijk maar ook niet te gemakkelijk is.
  • De activiteit is leuk en belonend op zich, los van het resultaat.
  • Je bent niet met jezelf bezig, verliest je besef van tijd en gaat volledig op in de activiteit.

Het onderzoek naar flow staat nog in de kinderschoenen. Uit een recent overzichtsartikel blijkt dat flow geassocieerd is met heel wat positieve effecten, zoals emotioneel en psychologisch welzijn, levenstevredenheid, geluk en jobtevredenheid (4).

Flow kan ontstaan tijdens verschillende soorten activiteiten, en hobby’s horen daar zeker bij. Activiteiten als skiën, bergbeklimmen en dansen, maar ook koken, naaien, tekenen, schrijven, schaken en fotograferen hebben allemaal het potentieel om je in een ‘flow’ brengen. Het allerbelangrijkste is dat je iets doet waar je plezier aan beleeft en wat je zelf belangrijk vindt.

Conclusie

Uit een groot internationaal onderzoek blijkt dat mensen met een hobby minder depressieve gevoelens hebben, gelukkiger zijn en meer tevreden zijn met hun leven. De studie kan niet aantonen of het om een oorzakelijk verband gaat. Het is evengoed mogelijk dat gelukkige en tevreden mensen eerder geneigd zijn om een hobby te hebben. Het is dus een beetje het kip-en- ei-verhaal. Wel kan een hobby je in een 'flow'-toestand brengen, en dat kan je gelukkiger maken. Het belangrijkste is om een hobby te kiezen die bij je past, die je leuk vindt en die voor jou betekenisvol is.

Referenties
Content overnemen van Gezondheid en Wetenschap

Gezondheid en Wetenschap heeft het alleenrecht op de meeste gepubliceerde content. Onze artikels mogen dus niet overgenomen worden zonder onze schriftelijke toestemming.

Interesse in onze content? Neem contact op via info@gezondheidenwetenschap.be.

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief