In het nieuws
Apothekers krijgen soms van zwangere vrouwen de vraag of ze hun placenta na de bevalling kunnen laten drogen en in capsules stoppen. Sommige moeders geloven dat die capsules hen meer energie zullen geven, de melkproductie verbeteren, hun ijzerwaardes doen stijgen en dat ze minder somber zullen zijn. De praktijk is vooral populair in de Verenigde Staten, maar waait naar Europa over via blogs en sociale media.
Conclusie
Eet geen moederkoek na de bevalling. Ook niet in capsules. Placenta-capsules klinken als een ‘natuurlijk’ middel, maar er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat ze enig positief effect hebben op je gezondheid of je gemoed. De kleine hoeveelheden hormonen en mineralen die erin zitten, zijn te laag om een effect te hebben. Wél bestaat er gevaar dat moeder of baby besmet raken met virussen en bacteriën. De enige reden waarom dieren hun placenta opeten, is om hun nest schoon te houden en te vermijden dat roofdieren op de geur afkomen.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Placenta-capsules worden de laatste jaren gepromoot via websites en blogs. Zo beweert een Nederlandse website dat de capsules hormonen en voedingsstoffen bevatten en zo allerlei voordelen voor de gezondheid opleveren (1).
Er is geen bewijs dat het eten van de placenta doorheen de geschiedenis ooit populair was. Integendeel, de praktijk werd pas recent populair in westerse landen. Het wordt vaak voorgesteld als een ‘natuurlijk’ herstelmiddel na de bevalling.
Dieren eten hun placenta trouwens vooral om het nest schoon te houden en om te vermijden dat ze roofdieren aantrekken. Niet omdat het een effect heeft op de gezondheid.
Bron
(1) Van Galen K, Doula S. Placenta capsules: ja of nee? Geboorte-event.nl. 2 januari 2025.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Rol van de placenta
De placenta of moederkoek is een tijdelijk orgaan tijdens de zwangerschap. Het brengt zuurstof naar de baby en voert afvalstoffen af. Na de geboorte heeft de placenta haar functie vervuld en wordt ze uitgestoten.
Hoe worden placenta-capsules gemaakt?
Sommige mensen eten de placenta rauw, gekookt of in een smoothie. Maar door de onaangename smaak wordt het meestal in een capsule ingenomen.
De placenta wordt gestoomd, gedroogd, vermalen en in capsules gedaan door commerciële bedrijven die de placenta thuis komen ophalen. De ophaling en verwerking gebeurt dus niet in een gecontroleerde medische omgeving, met alle risico’s van dien.
Belangrijk om te weten is dat de placenta na de bevalling niet steriel is. Als de placenta in niet-gecontroleerde omstandigheden gedroogd en verwerkt wordt, is besmetting met verschillende bacteriën en virussen mogelijk.
Wat zit er in zo’n capsule?
De capsules bevatten hormonen, mineralen en spoorelementen (een soort voedingsstoffen die je lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft):
- Een studie vond 16 verschillende hormonen (onder meer oestrogeen, progesteron en melatonine) terug in 28 gedroogde placenta’s (2). Er werd niet onderzocht of die hormonen na inname ook daadwerkelijk in het bloed terechtkomen en effect hebben.
- Een andere studie keek naar mineralen en spoorelementen in de gedroogde placenta’s van 28 vrouwen (3). Een dagdosis capsules leverde ongeveer 24% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid voor ijzer, 7% voor selenium, 1,5% voor zink en 1,4% voor koper. Dat is te weinig om tekorten te behandelen.
- De tweede studie vond ook toxische stoffen, zoals lood, cadmium, kwik, arseen en uranium. Maar ook die hoeveelheden waren veel te laag om een effect te hebben.
Waarom doen mensen dit?
Veel vrouwen hopen dat ze zich minder somber zullen voelen na de bevalling (de ‘baby blues’), meer melk zullen produceren en meer energie zullen hebben.
Om te bewijzen dat de capsules werken, wordt vaak verwezen naar een enquête bij vrouwen die kozen om placentacapsules in te nemen en dus al enigszins geloofden in de werking (4). Omdat het om zelfrapportage via sociale media gaat in plaats van een wetenschappelijk onderbouwde studie, waarschuwden de auteurs van de enquête zelf dat de resultaten onbetrouwbaar zijn en dat er waarschijnlijk sprake is van een placebo-effect.
Onderzoekers besloten in een overzichtsstudie dat er geen enkel bewijs is dat placenta-capsules een voordeel opleveren (5).
Een goed uitgevoerde studie vond geen verbetering van de ijzerwaardes bij vrouwen die placenta-capsules slikten, vergeleken met een placebo.
Waarom dit gevaarlijk is
Er is geen voordeel, maar er zijn wel risico’s. De Amerikaanse vereniging van kinderartsen raadt placentaconsumptie af. De placenta kan namelijk besmet zijn of raken met verschillende bacteriën of virussen, zoals hiv, hepatitis of Zika (6).
Zo is er een geval beschreven waarbij een baby een bloedvergiftiging met groep-B-streptokokken opliep, dezelfde bacteriestam die teruggevonden werd in de placenta-capsules die de moeder had ingenomen.
Omdat er geen goede controle is op hoe capsules gemaakt worden, kan je niet uitsluiten dat je besmet kan raken met allerlei ziektekiemen.
Conclusie
Eet geen moederkoek na de bevalling. Ook niet in capsules. Placenta-capsules klinken als een ‘natuurlijk’ middel, maar er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat ze enig positief effect hebben op je gezondheid of je gemoed. De kleine hoeveelheden hormonen en mineralen die erin zitten, zijn te laag om een effect te hebben. Wél bestaat er gevaar dat moeder of baby besmet raken met virussen en bacteriën. De enige reden waarom dieren hun placenta opeten, is om hun nest schoon te houden en te vermijden dat roofdieren op de geur afkomen.
Referenties
- (2) Young SM, Gryder LK, Zava D, et al. Presence and concentration of 17 hormones in human placenta processed for encapsulation and consumption. Placenta. 2016;43:86-9.
- (3) Young SM, Gryder LK, David WB, et al. Human placenta processed for encapsulation contains modest concentrations of 14 trace minerals and elements. Nutr Res. 2016;36(8):872-8.
- (4) Selander J, Cantor A, Young SM, Benyshek DC. Human maternal placentophagy: a survey of self-reported motivations and experiences associated with placenta consumption. Ecol Food Nutr. 2013;52(2):93-115.
- (5) Farr A, Chervenak FA, McCullough LB, et al. Human placentophagy: a review. Am J Obstet Gynecol. 2018;218(4):401.e1-401.e11.
- (6) Nolt D, O'Leary ST, Aucott SW. Risks of Infectious Diseases in Newborns Exposed to Alternative Perinatal Practices. Pediatrics. 2022;149(2):e2021055554.