Marleen Finoulst Verschenen op 29/01/2025

In het nieuws

In Duitsland is het poliovirus de afgelopen maanden aangetroffen in het rioolwater in zeven steden, over het hele grondgebied. Ook in Spanje, Polen en Finland is het virus opgedoken in het rioolwater. Dat meldde VRTNWS op 18 januari 2025. In België is dat voorlopig nog niet het geval, maar de Vlaamse overheid riep artsen wel op tot extra waakzaamheid.

Conclusie

Omdat besmette personen het virus lozen via de stoelgang, geeft analyse van rioolwater een idee van waar er mogelijke besmettingen zijn. Wie als kind volledig gevaccineerd werd tegen polio, loopt geen risico. Als je niet gevaccineerd bent of daaraan twijfelt, kan je dat best met je arts bespreken. In België is de vaccinatie tegen polio de enige verplichte vaccinatie en is de beschermingsgraad hoog. Polio is een potentieel gevaarlijke infectieziekte, die zeer besmettelijk is.

Lees verder »

Waar komt dit nieuws vandaan?

Het poliovirus veroorzaakt polio of kinderverlamming, een zeer besmettelijke infectieziekte. Bij de meeste mensen veroorzaakt die geen of slechts milde klachten. Maar bij minder dan 1% leidt polio tot verlammingsverschijnselen, die bij kinderen kunnen leiden tot misvormingen. Wanneer polio de ademhalings- of slikspieren aantast, kan het dodelijk zijn. Er is geen behandeling. De enige manier om je te beschermen, is door vaccinatie.

In België is de vaccinatie tegen polio de enige wettelijk verplichte vaccinatie. Meer dan 95% van de kinderen is volledig gevaccineerd.

Europa werd in 2002 poliovrij verklaard, maar nu duikt het virus weer op in rioolwater in verschillende Europese landen (1). Daarom heeft de Vlaamse overheid artsen opgeroepen om te checken of hun patiënten wel (voldoende) gevaccineerd zijn. Dat gebeurde ook in andere Europese landen.

Bron

(1) De Maeseneer W. Poliovirus dreigt weer op te duiken, Vlaamse overheid waarschuwt artsen om waakzaam te zijn. VRT NWS. 18 januari 2025.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Analyse van rioolwater

Besmetting met het poliovirus gaat meestal onopgemerkt voorbij, of blijft in veel gevallen beperkt tot griepachtige verschijnselen. In minder dan 1% treedt verlamming op en kan het wel fataal aflopen.

Wie besmet is met dit virus, scheidt het uit via de stoelgang. Zo komen poliovirussen in het rioolwater terecht. Door rioolwater regelmatig te analyseren op aanwezigheid van het poliovirus, komen we te weten of polio aanwezig is in de samenleving. Ook in België wordt rioolwater gemonitord op de aanwezigheid van genetisch materiaal van poliovirussen.

Via analyse van rioolwater worden ook andere virussen nauwlettend in de gaten gehouden, zoals SARS-CoV2.

In diverse Europese landen, waaronder Finland, Spanje, Polen, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk, is er genetisch materiaal van poliovirussen in het rioolwater aangetroffen. Dat meldde het Europese gezondheidsagentschap op 13 december 2024 (2). In die landen en in naburige landen werd daarom opgeroepen om te checken of iedereen wel goed gevaccineerd is tegen polio. Als dit virus voedsel of water verontreinigt, kunnen niet-gevaccineerde personen besmet raken. Besmette personen kunnen het ook doorgeven via speekseldruppeltjes.

Vaccinatie beschermt je tegen polio

Er zijn ooit drie verschillende poliovirusstammen in omloop geweest, maar twee daarvan zijn al uitgeroeid. Het poliovaccin dat in België gebruikt wordt, beschermt tegen die drie types. Bovendien geldt bij ons de verplichte vaccinatie, waardoor er weinig risico is. Wie gevaccineerd is, hoeft niets te vrezen.

Ben je niet in België geboren, en/of twijfel je of je volledig gevaccineerd bent tegen polio? Vraag dan best raad aan je arts. Vaccinatie tegen polio is gratis voor personen jonger dan 18 jaar en personen die recent afkomstig zijn uit een land waar wild poliovirus nog voorkomt (3). De risicogebieden voor polio situeren zich momenteel in enkele landen in Azië en Afrika (4).

Het Departement Zorg van de Vlaamse Overheid adviseert verder om personen die vanaf 2016 uitsluitend met het druppelvaccin (oraal poliovaccin) gevaccineerd werden nog een bijkomend inspuitbaar poliovaccin aan te bieden, omdat het druppelvaccin sinds 2016 geen poliovirusstam 2 meer bevat. Dit zijn meestal personen afkomstig uit het buitenland.

Conclusie

Omdat besmette personen het virus lozen via de stoelgang, geeft analyse van rioolwater een idee van waar er mogelijke besmettingen zijn. Wie als kind volledig gevaccineerd werd tegen polio, loopt geen risico. Als je niet gevaccineerd bent of daaraan twijfelt, kan je dat best met je arts bespreken. In België is de vaccinatie tegen polio de enige verplichte vaccinatie en is de beschermingsgraad hoog. Polio is een potentieel gevaarlijke infectieziekte, die zeer besmettelijk is.

Referenties

Gezondheid en Wetenschap duidt samen met het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties van de Universiteit Antwerpen de berichtgeving in de (sociale) media over vaccinaties. Bekijk het dossier hier.

Gerelateerde richtlijnen
Gerelateerde nieuwsberichten
Vond je dit artikel nuttig?
Content overnemen van Gezondheid en Wetenschap

Gezondheid en Wetenschap heeft het alleenrecht op de meeste gepubliceerde content. Onze artikels mogen dus niet overgenomen worden zonder onze schriftelijke toestemming.

Interesse in onze content? Neem contact op via info@gezondheidenwetenschap.be.

Ook interessant

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief