In het nieuws
In België is al minstens 1 Belg teruggekeerd met een infectie met het Zikavirus. In Groot-Brittannië zijn al 3 gevallen gemeld. Buitenlandse Zaken raadt zwangere vrouwen af te reizen naar Zuid-Amerika.
Factcheck
Het Zikavirus, dat momenteel een opstoot kent in Zuid-Amerika, kan ernstige schade berokkenen aan ongeboren kinderen: ze worden geboren met een te kleine schedel. Daarom adviseert Buitenlandse Zaken zwangere vrouwen af om naar landen in Zuid-Amerika te reizen. Het Zikavirus wordt op dit moment volop bestudeerd.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Het Zikavirus werd voor het eerst beschreven in 1947 in Oeganda, maar lijkt zich nu plots en snel te verspreiden in heel Zuid-Amerika. De infectie wordt overgebracht door een besmette mug, zoals bij malaria. In geval van het Zikavirus gaat het om een ander type mug, de tijgermug, die vooral overdag steekt. De infectie die dit virus veroorzaakt is onschuldig, behalve voor zwangere vrouwen. Wie niet zwanger is, kan zich verwachten aan een griepachtig syndroom, met lichte koorts, spierpijn, huiduitslag en gewrichtspijn. Deze symptomen duren ongeveer een week en verdwijnen vanzelf. Zwangere vrouwen kunnen het virus echter doorgeven aan hun ongeboren vrucht, wat kan leiden tot ernstige misvormingen, waaronder een te kleine schedel de meest opvallende is. Er zijn al enkele duizenden baby's met een te klein hoofd geboren, vandaar de grote ongerustheid. Er bestaat op dit moment geen behandeling voor Zikavirusinfecties. Wie de infectie oploopt kan de symptomen temperen met paracetamol en veel drinken. Een insectenwerend middel op basis van DEET en bedekkende kledij houdt de muggen op afstand.
Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?
Het is nog niet duidelijk waarom het Zikavirus plots zo sterk aanwezig is. Sinds de uitbraak eind vorig jaar zijn reeds 4.000 gevallen van pasgeborenen met abnormale misvormingen gemeld, terwijl er anders gemiddeld 150 per jaar zijn. Het oorzakelijke verband met Zikavirusinfectie is nog niet 100% aangetoond, maar op dit moment wel zeer waarschijnlijk.
Mogelijk spelen klimaatsveranderingen een rol, waardoor de tijgermuggen en aanverwanten beter kunnen gedijen en veel sneller uitbreiden.
Voorzichtigheidshalve raadt Buitenlandse Zaken reizen naar Zuid-Amerika af aan zwangere vrouwen: met name Brazilië, Colombia, El Salvador, Frans-Guyana, Guatemala, Haïti, Honduras, Martinique, Mexico, Panama, Paraguay, Puerto Rico, Suriname en Venezuela (1). De autoriteiten in El Salvador, Brazilië en Colombia adviseren vrouwen met kinderwens zelfs om voorlopig even niet zwanger te worden. Op dit moment wordt volop onderzoek verricht naar het Zikavirus. Er bestaan vermoedens dat het virus ook via speeksel en seksueel contact kan worden overgedragen, maar dit moet nog worden bevestigd. Verder zijn er aanwijzingen dat er een verband bestaat tussen het Zikavirus en de ziekte van Guillain-Barré (2), een spierziekte die tot verlammingen kan leiden. Er is op dit moment namelijk een opstoot van Guillain-Barré in Colombia, waarvoor men geen verklaring heeft.
Conclusie
Het Zikavirus, dat momenteel een opstoot kent in Zuid-Amerika, kan ernstige schade berokkenen aan ongeboren kinderen: ze worden geboren met een te kleine schedel. Daarom adviseert Buitenlandse Zaken zwangere vrouwen af om naar landen in Zuid-Amerika te reizen. Het Zikavirus wordt op dit moment volop bestudeerd.
Referenties
(1) http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Op_reis_in_het_buitenland/reisadviezen/
(2) http://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/syndroom-van-guillain-barre