We weten allemaal dat overeten niet gezond is. Overgewicht verhoogt ons risico op hartaandoeningen, diabetes en vele soorten kanker; allemaal belangrijke oorzaken van vroegtijdige sterfte. In welke mate zijn grote porties, grote verpakkingen en groot servies hiervoor verantwoordelijk?
Een onderzoeksteam van de universiteit van Cambridge publiceerde recent een Cochrane literatuuroverzicht met het best beschikbare bewijs over de invloed van de grootte van porties, verpakkingen en servies op de hoeveelheid die we eten. De data zijn afkomstig van 6.711 personen in 61 studies van hoge kwaliteit.
Hoe groter de portie, hoe meer we (allemaal) eten
Mensen eten en drinken (niet-alcoholisch) stelselmatig meer wanneer grotere hoeveelheden aangeboden worden. We denken misschien stiekem dat persoonlijke factoren meespelen. Gedragen mannen en vrouwen zich niet anders wanneer het over eten gaat? Heeft onze zwaarlijvige collega of die snoepende man in de supermarkt geen probleem dat wij niet hebben? Welnee, grotere porties blijken meer te doen eten, onafhankelijk van geslacht, BMI, vatbaarheid voor honger en graad van zelfcontrole.
Hoe kleiner de portie, hoe minder we eten
Het verkleinen van grote porties zou onze totale energie-inname kunnen doen dalen; met 16% bij volwassenen uit het Verenigd Koninkrijk tot 29% bij volwassenen uit de VS.
Wat kunnen we doen?
De onderzoekers roepen op tot het verkleinen van porties en het verminderen van hun beschikbaarheid en aantrekkingskracht. Volgende maatregelen zouden kunnen helpen:
- een bovengrens bepalen op de grootte van porties vette snacks, desserts en frisdranken;
- grotere verpakkingen minder in het zicht plaatsen in de supermarkt;
- kleinere borden, bestek en glazen voorzien.
Grotere verpakkingen bieden toch meer waar voor ons geld?
Dat is inderdaad vaak zo. Daarom raden de onderzoekers aan om kritisch na te denken over de prijszetting in winkels, waarbij grotere verpakkingen relatief minder kosten.
Wat we nog niet weten
Meer onderzoek is nodig om te weten of het verkleinen van standaardporties een gelijkaardig effect zou hebben op overconsumptie als het verkleinen van de grote formaten. Los van het rechtstreeks controleren van hoeveel mensen eten, weten we nog niet wat het beste werkt om de grootte, toegankelijkheid en aantrekkingskracht van grote porties te verminderen.
Kunnen we dit onderzoek vertrouwen?
Cochrane is een wereldwijd, onafhankelijk netwerk van onderzoekers, zorgverleners, patiënten en geïnteresseerden die samenwerken om gezondheidsinformatie te bekomen, vrij van (commerciële) belangen. Cochrane literatuuroverzichten worden beschouwd als de gouden standaard in hun soort. De onderzoekers oordeelden dat het bewijs van matige kwaliteit is, en dat verder onderzoek de resultaten kan beïnvloeden.
Referentie: Hollands GJ, Shemilt I, Marteau TM, Jebb SA, Lewis HB, Wei Y, Higgins JPT, Ogilvie D. Portion, package or tableware size for changing selection and consumption of food, alcohol and tobacco. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015, Issue 9. Art. No.: CD011045. DOI: 10.1002/14651858.CD011045.pub2. http://dx.doi.org/10.1002/14651858.CD011045.pub2
