Actueel
Het is volop tekenseizoen en bij warm weer zijn er meer teken dan anders. Er zijn verschillende manieren om een teek te verwijderen. Wat is de beste methode?
Waarover gaat het?
Teken zijn bloedzuigende parasieten, verwant aan mijten en spinnen. Ze zitten op lage begroeiing zoals struiken en grassen. Voor haar ontwikkeling heeft een teek bloed nodig. Als een mens of dier in de buurt komt, klampt de teek zich vast en zoekt ze een geschikte plek op het lichaam om gedurende enkele dagen bloed te zuigen. Eens volgezogen laat ze zich op de grond vallen. Sommige teken zijn besmet met ziekteverwekkende bacteriën: de meest bekende en meest voorkomende is Borrelia burgdorferi die de ziekte van Lyme veroorzaakt. In België is naar schatting 10% van alle teken besmet met deze bacterie. Het risico op overdracht van de bacterie die Lyme veroorzaakt neemt toe naarmate de teek langer blijft vastzitten op de huid. Daarom is het belangrijk om de teek tijdig op te merken en te verwijderen. Gebeurt dit binnen de 12 tot 24 uur, dan is de kans op besmetting klein.
Wetenschappers van het Rode Kruis onderzochten welke methode de beste is om teken te verwijderen (1). Daartoe doorploegden ze de literatuur en verzamelden alle studies die ooit over onderwerp verschenen tot 2016. Na een strenge selectieprocedure weerhielden ze 6 studies uitgevoerd bij dieren (over teken verwijderen bij mensen bestaan geen goede studies). Uit hun analyse blijkt dat zowel chemische als mechanische methodes worden gebruikt om teken te verwijderen. Tot de chemische methodes rekent men de teek opwarmen met een lucifer, bestrijken met nagellak of aanstippen met alcohol: deze methoden zijn niet goed, omdat ze de teek beschadigen waardoor deze haar maaginhoud (inclusief eventueel Lyme-bacteriën) loost in het bloed. De mechanische methoden zijn wel efficiënt: de teek vastnemen met een speciaal tekentangetje en recht omhoog lostrekken van de huid. Bij sommige tangetjes moet je de teek, na vastnemen, met een draaibeweging uit de huid trekken: ook dat is doeltreffend.
(ref)
(1) Huygelen V, Borra V, De Buck E, Vandekerckhove P. Effective methods for tick removal: a systematic review. J Evid Based Med. 2017, 10:177-188 (http://www.cebap.org/publications/first-aid/)
Aanbeveling
Ben je in aanraking geweest met hoog gras of struikgewas, controleer je lichaam dan goed op teken. Ontdek je een teek, verwijder die dan zo snel mogelijk. Om een teek te verwijderen gebruik je best een speciaal tekentangetje (er zijn verschillende modellen te koop in de apotheek): neem de teek in het tangetje zo dicht mogelijk tegen de huid en trek (type grijptangetje) of draai (type koevoet) de teek los. Nadien reinig en ontsmet je de wonde met water en ontsmettingsmiddel. Heb je geen tekentang, gebruik dan een pincet en trek de teek uit de huid.
Meer informatie
Lees ook de gedetailleerde tips van het Rode Kruis: https://www.rodekruis.be/nieuws-kalender/nieuws-kalender/dit-moet-je-doen-bij-een-tekenbeet/