Bewering
Op verschillende voedings- en dieetsites wordt gewaarschuwd voor het langdurig gebruik van laxeermiddelen: je zou er een ‘luie darm’ van krijgen. Je darmen zouden ‘afleren’ om zelf te bewegen, waardoor je opnieuw verstopt raakt. Klopt dat?
Conclusie
Er is geen bewijs dat je een luie darm krijgt als je lange tijd laxeermiddelen neemt. Over het algemeen zijn laxeermiddelen veilig en effectief en ondersteunen ze de natuurlijke darmfunctie. Ze kunnen wel bijwerkingen hebben. Gebruik ze daarom alleen op advies van je huisarts. Je probeert ook best eerst andere maatregelen als je geconstipeerd bent, zoals voldoende vezels eten, voldoende drinken en bewegen.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
Op diverse online fora waarschuwen gebruikers elkaar dat je ‘verslaafd’ kan raken aan laxeermiddelen en dat je darmen daarna niet meer zouden werken. De darmbewegingen die nodig zijn om de ontlasting door de darm te duwen, zouden verminderen. In de volksmond heet dat een luie darm.
Bron
Verschillende voedings- en dieetsites
Hoe moet je deze bewering interpreteren?
Het is een fabel dat je een luie darm kan krijgen door het langdurig gebruik van laxeermiddelen. Laxeermiddelen verzachten de ontlasting en stimuleren de darmactiviteit, waardoor de ontlasting makkelijker door de darm passeert. Laxeermiddelen ondersteunen dus de natuurlijke peristaltiek, ze onderdrukken ze niet (1).
Het klopt wel dat je darmbewegingen kunnen verminderen, wat men soms een ‘luie darm’ noemt. Maar de oorzaak zijn geen laxeermiddelen. Een luie darm kan ontstaan door zenuwschade in de darmwand.
Wat moet je doen als je geconstipeerd bent?
De eerste stap bij verstopping (constipatie) bestaat uit deze maatregelen:
- Drink voldoende.
- Eet voldoende vezels.
- Beweeg voldoende.
Het is ook belangrijk om meteen naar het toilet te gaan als je aandrang voelt en om voldoende tijd te nemen op het toilet (2,3).
Als die maatregelen na twee weken niet helpen, zal je huisarts eventueel laxeermiddelen aanbevelen. Die moet je altijd combineren met voldoende drinken en voldoende vezels eten (4).
Soms is de oorzaak van verstopping een ander geneesmiddel. Opioïden veroorzaken vaak verstopping. In dat geval moet de oorzaak — de medicatie — worden aangepast of moet je preventief laxeermiddelen nemen (4).
Gevaren van langdurig gebruik van laxeermiddelen
Over het algemeen is langdurig gebruik van laxeermiddelen veilig en effectief, zolang je ze goed verdraagt (5). Zeven studies met in totaal 444 deelnemers vonden geen negatieve effecten op de darmwerking (5). De deelnemers werden 2 tot 8 weken opgevolgd.
Sommige laxeermiddelen mag je wel niet te lang gebruiken vanwege mogelijke bijwerkingen. Vaak voorkomende bijwerkingen zijn winderigheid, darmkrampen, hoofdpijn, buikpijn en diarree (3). Ook ernstige bijwerkingen (verstoorde nierfunctie) zijn niet uitgesloten. Daarom is het belangrijk om je huisarts op de hoogte te houden.
Conclusie
Er is geen bewijs dat je een luie darm krijgt als je lange tijd laxeermiddelen neemt. Over het algemeen zijn laxeermiddelen veilig en effectief en ondersteunen ze de natuurlijke darmfunctie. Ze kunnen wel bijwerkingen hebben. Gebruik ze daarom alleen op advies van je huisarts. Je probeert ook best eerst andere maatregelen als je geconstipeerd bent, zoals voldoende vezels eten, voldoende drinken en bewegen.
Referenties
- (1) NHG standaard. Huisarts en Wetenschap.
- (2) Obstipatie. NHG. Sep 2010.
- (3) BCFI.
- (4) Richtlijnendatabase. Federatie Medisch Specialisten.
- (5) Alsalimy N, Madi L, Awaisu A. Efficacy and safety of laxatives for chronic constipation in long-term care settings: A systematic review. J Clin Pharm Ther. 2018;43(5):595-605.