In het nieuws
Volgens een artikel in Het Laatste Nieuws zou je je verouderingsproces kunnen vertragen door dagelijks vitamine D te nemen. Je biologische leeftijd zou zelfs dalen.
Conclusie
De studie waarnaar de krant verwijst, toont een effect aan van vitamine D op het behoud van telomeerlengte in witte bloedcellen bij 50-plussers. Je kan uit de studie niet afleiden of je gezonder oud wordt of langer leeft door vitamine D te nemen. De onderzoekers beweren ook niet dat vitamine D je jonger maakt. De interpretaties in het artikel zijn dus sterk overdreven en niet wetenschappelijk onderbouwd.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Op 14 juni 2025 verscheen in Het Laatste Nieuws een interview met voedingsdeskundige Heleen Becuwe (1). Aanleiding was een grootschalig Amerikaans onderzoek. Bij ruim 25.000 volwassenen van 50 jaar en ouder werd onderzocht of dagelijkse inname van vitamine D of omega 3 het risico op kanker of hart- en vaatziekten kon verlagen.
Bij een deel van die groep (iets meer dan 1.000 deelnemers) werd gemeten of vitamine D en omega 3 de lengte van telomeren in witte bloedcellen beïnvloeden. De deelnemers kregen vitamine D, omega 3, beide of een placebo. Ze werden vier jaar lang opgevolgd.
Wat bleek? Vitamine D had een licht vertragend effect op het korter worden van de telomeren. De onderzoekers besluiten daaruit dat vitamine D een effect zou kunnen hebben op celveroudering.
Bron
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Wat zijn telomeren?
Telomeren zijn de beschermende uiteinden van ons DNA. Je kan ze vergelijken met de plastic tipjes aan het einde van een schoenveter. Bij elke celdeling worden ze wat korter, en daarom worden ze soms gezien als een soort biologische klok.Toch is het geen exacte maat voor onze biologische leeftijd, zoals we verderop zullen verduidelijken.
In de studie werd gemeten hoe snel telomeren korter werden bij mensen die dagelijks vitamine D namen. De telomeren van de mensen die vier jaar lang elke dag 2.000 eenheden vitamine D innamen, waren minder kort dan die van de placebogroep (2). Het is niet duidelijk of dat ook een verschil maakt op het vlak van gezondheid of levensduur. Omega 3 had geen effect.
De onderzoekers besluiten dat vitamine D mogelijk een effect heeft op celveroudering. Er werd niet onderzocht of mensen hierdoor daadwerkelijk langer leefden.
Drie jaar langer leven?
De bewering dat deze afgeremde telomeerverkorting overeenkomt met drie jaar minder veroudering, lijkt een verkeerde interpretatie. De onderzoekers hebben dat zelf nergens beweerd. Er is ook geen wetenschappelijk onderbouwde manier om telomeerlengte om te zetten naar 'jaren jonger'.
Wat zeggen andere studies?
Een andere studie bij 700 mensen vond helemaal geen effect van vitamine D op telomeerlengte (3). Een studie met meer dan 148.000 deelnemers besloot dan weer dat zowel heel lage als heel hoge vitamine D-waarden samengaan met kortere telomeren. Dat ondergraaft het idee dat meer vitamine D altijd beter zou zijn (4).
Wat wel blijkt uit een groot overzicht van 25 studies met bijna 50.000 deelnemers is dat vitamine D-supplementen het risico op overlijden licht zouden kunnen verlagen: ongeveer 6 sterfgevallen minder per 1.000 personen over twee jaar (5). Dat is positief, maar het effect is zeer klein.
Kan je veroudering wel meten via telomeerlengte?
Telomeren worden vaak voorgesteld als een soort 'levenslint': hoe langer, hoe jonger. Maar dat beeld klopt niet helemaal. Een recente analyse met meer dan 700.000 mensen laat zien dat het verband tussen telomeerlengte en leeftijd erg zwak is (6).
Een ander wetenschappelijk artikel onderzocht of telomeerlengte in de praktijk gebruikt kan worden om je biologische leeftijd te meten (7). Hoewel het samenhangt met sommige ziektes en verouderingsprocessen, blijken die verbanden zwak en sterk beïnvloed door factoren zoals erfelijkheid, ontsteking en levensstijl. Daarom is het geen betrouwbare, op zichzelf staande maatstaf voor veroudering.
Dat je telomeren iets korter worden is normaal bij het verouderen, maar het zegt weinig over je gezondheid of levensverwachting.
Conclusie
De studie waarnaar de krant verwijst, toont een effect aan van vitamine D op het behoud van telomeerlengte in witte bloedcellen bij 50-plussers. Je kan uit de studie niet afleiden of je gezonder oud wordt of langer leeft door vitamine D te nemen. De onderzoekers beweren ook niet dat vitamine D je jonger maakt. De interpretaties in het artikel zijn dus sterk overdreven en niet wetenschappelijk onderbouwd.
Referenties
- (2) Zhu H, Manson JE, Cook NR, et al. Vitamin D3 and marine ω-3 fatty acids supplementation and leukocyte telomere length: 4-year findings from the VITamin D and OmegA-3 TriaL (VITAL) randomized controlled trial. Am J Clin Nutr. 2025:S0002-9165(25)00255-2.
- (3) Rahman ST, Waterhouse M, Pham H, et al. Effects of Vitamin D Supplementation on Telomere Length: An Analysis of Data from the Randomised Controlled D-Health Trial. J Nutr Health Aging. 2023;27(8):609-616.
- (4) Kuo CL, Kirk B, Xiang M, et al. Very Low and High Levels of Vitamin D Are Associated with Shorter Leukocyte Telomere Length in 148,321 UK Biobank Participants. Nutrients. 2023;15(6):1474.
- (5) Demay MB, Pittas AG, Bikle DD, et al. Vitamin D for the Prevention of Disease: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab. 2024;109(8):1907-1947.
- (6) Ye Q, Apsley AT, Etzel L, et al. Telomere length and chronological age across the human lifespan: A systematic review and meta-analysis of 414 study samples including 743,019 individuals. Ageing Res Rev. 2023;90:102031.
- (7) Vaiserman A, Krasnienkov D. Telomere Length as a Marker of Biological Age: State-of-the-Art, Open Issues, and Future Perspectives. Front Genet. 2021;11:630186.