Wat is het?
Een niet-ingedaalde teelbal (of testis, testikel) is een teelbal die in het lieskanaal blijft zitten en niet afdaalt in de balzak.
Normaal gebeurt dit ongeveer een maand voor de geboorte.
Tijdens de puberteit maken de teelballen mannelijk hormoon (testosteron) en zaadcellen aan. Voor de productie van normale zaadcellen moeten de teelballen in de balzak zitten, waar de temperatuur wat lager ligt dan in de rest van het lichaam.
Een niet-ingedaalde teelbal kan aanleiding geven tot verminderde vruchtbaarheid en een verhoogd risico op teelbalkanker. Recent onderzoek heeft aangetoond dat een vroegtijdige interventie dit risico kan verminderen. Daarom is het belangrijk om een niet-ingedaalde teelbal tijdig op te sporen.
Een teelbal kan zich op latere leeftijd ook terugtrekken. Dit gebeurt voornamelijk als deze te beweeglijk is.
Hoe vaak komt het voor?
De afwezigheid van minstens 1 teelbal in de balzak komt voor bij 2 tot 9% van de pasgeboren baby’s. Na 3 maanden daalt dit cijfer tot 1 à 2%; in 70% van de gevallen dalen de teelballen immers spontaan in1.
Hoe kun je het herkennen?
Bij het betasten van de balzak voel je geen teelbal zitten.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Na de geboorte, bij Kind en Gezin en bij het schoolonderzoek wordt bij jongetjes altijd gecontroleerd of de teelballen zijn ingedaald.
De arts onderzoekt de teelballen terwijl het kind rechtstaat of in kleermakerszit op de schoot van een ouder zit. Hij zal de balzak betasten, en als hij hierin geen teelbal voelt zitten, zal de arts nagaan of hij de teelbal vanuit het lieskanaal in de balzak kan duwen en of die daar blijft zitten.
Wat kun je zelf doen?
Als je vermoedt dat een teelbal niet is ingedaald en dit nog niet werd vastgesteld bij een controle van Kind en Gezin, dan contacteer je best je arts.
Wat kan je arts doen?
Door een niet-ingedaalde teelbal te behandelen op de leeftijd van 6 à 12 maanden, en zeker vóór 18 maanden, wordt blijvende schade beperkt.
- De huisarts zal een kind van 6 maanden met 1 niet-ingedaalde teelbal doorverwijzen naar een kinderuroloog. Dit gebeurt zelfs sneller in geval van 2 niet-ingedaalde teelballen. Doorverwijzing naar een kinderuroloog is ook nodig als de teelbal wel tot in de balzak kan worden gebracht, maar zich telkens opnieuw terugtrekt.
- De kinderuroloog beslist of een chirurgische ingreep nodig is. Bij deze operatie, liefst uitgevoerd tussen 6 en 12 maanden, wordt de teelbal naar de balzak gebracht en vastgehecht.
- Hormonale therapie kan bij lichte gevallen positieve resultaten opleveren, maar er zijn twijfels over de veiligheid ervan. Daarom wordt deze behandeling enkel in uitzonderlijke gevallen toegepast.
- Als de teelballen af en toe op de juiste plaats zitten, bijvoorbeeld bij baden of douchen, is niet meteen een behandeling nodig. Regelmatige controle is wel zinvol.
Meer weten?
https://www.uzleuven.be/nl/niet-ingedaalde-teelballen