Onschuldig hartgeruis bij volwassenen

Aangepast op 23/01/2020

Wat is het?

Het hart is een grote holle spier, ongeveer in het midden van de borstkas. Zijn functie is om het bloed doorheen het lichaam te pompen, via de longen voor zuurstofopname en daarna door de rest van het lichaam om de organen van zuurstof te voorzien.

Het hart bestaat uit twee delen, een rechter- en een linkerhart. Het rechterhart pompt het bloed naar de longen (kleine bloedsomloop) en het linkerhart pompt het bloed doorheen de rest van het lichaam (grote bloedsomloop). Beide harthelften hebben een voorkamer en een kamer.

Het bloed bereikt beide harthelften in de voorkamers. De hartspier pompt het bloed van de voorkamers via een hartklep naar de kamers, en dan van de kamers via een andere hartklep naar de grote bloedvaten. De vier hartkleppen zorgen ervoor dat het bloed in de juiste richting stroomt en niet kan terugstromen.

Dit pompritme produceert twee hoorbare harttonen, die de arts bij het beluisteren van je borstkas kan horen. Hoort hij een geruis, dan spreken we van een hartgeruis.

Men maakt een onderscheid tussen een onschuldig hartgeruis en een hartgeruis dat kan wijzen op een ziekte:

bij een onschuldig hartgeruis is er geen afwijking aan de hartkleppen en is het geruis een gevolg van een verhoogde bloeddoorstroming, zoals in geval van koorts of tijdens een inspanning. Het geruis kan continu hoorbaar zijn of slechts af en toe;
wanneer het hartgeruis wijst op een ziekte, gaat het meestal om een hartklepafwijking, bv. door ernstige verkalking of een lek. Hierdoor slaagt het hart er soms niet in om het bloed voldoende rond te pompen in het lichaam, wat klachten kan geven.

Hoe kun je het herkennen?

Een onschuldig hartgeruis voel je niet. Heb je toch klachten zoals plots bewustzijnsverlies of duizeligheid, dan is dat geen onschuldig hartgeruis, en raadpleeg je best snel je huisarts.

Hoe stelt je arts de aandoening vast?

Een hartgeruis wordt vastgesteld door met een stethoscoop te luisteren naar je hart. De arts luistert op verschillende plaatsen op de borstkas om te achterhalen waar het geruis vandaan komt. Soms zal hij je eerst in rust onderzoeken en nadien nog eens na een korte inspanning. Op deze manier krijgt hij extra informatie over het geruis. Zo nodig verwijst hij je naar de hartspecialist (cardioloog), die met behulp van een echografie van het hart nagaat of er afwijkingen zijn aan de hartkleppen.

Wat kun je zelf doen?

Je kunt niets doen om het ontstaan van een hartgeruis te voorkomen.

Wat kan je arts doen?

Een onschuldig hartgeruis behoeft geen behandeling. Zijn er toch afwijkingen aan de hartkleppen, dan hangt de behandeling af van de ernst van de afwijking. In ernstige gevallen stelt de arts een operatie voor waarbij de hartklep wordt vervangen door een kunstklep. In minder ernstige gevallen is het doorgaans voldoende om regelmatig op controle te gaan bij je huisarts en je hartspecialist.