In het nieuws
Volgens de Amerikaanse minister van Volksgezondheid Robert Kennedy zouden tienerjongens vandaag minder testosteron hebben dan een man van 68 jaar. Ook zouden de gemiddelde testosteronwaarden in de samenleving gehalveerd zijn. Zulke uitspraken roepen ongerustheid op bij jonge mannen, zeker bij wie veel sport of aan krachttraining doet.
Conclusie
De uitspraken van Kennedy kloppen niet. Ongerustheid over testosteron is zelden nodig. Bij fitte, jonge mannen zijn tijdelijke schommelingen normaal. Die herstellen zich meestal vanzelf. Wel zijn er aanwijzingen dat de huidige generaties iets minder testosteron aanmaken. Dat heeft vooral te maken met overgewicht, stress en slaaptekort. Milieufactoren, zoals hormoonverstoorders, hebben ook een beperkte invloed.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Kennedy deed zijn uitspraken in een televisie‑interview met Fox News. Verschillende media pikten het op en koppelden het aan bredere zorgen over mannelijkheid, hormonen en vruchtbaarheid (1).
Bron
(1) Kim L. The testosterone theory of politics. Vox. 25 juli 2025.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Testosteron is een geslachtshormoon. Bij mannen zijn de waarden het hoogst in de late puberteit en vroege volwassenheid. Daarna dalen ze langzaam met de leeftijd. Het is onmogelijk dat een gezonde tienerjongen gemiddeld minder testosteron heeft dan een man van bijna 70 jaar, integendeel.
Het idee dat de waarden ‘gehalveerd’ zijn, klopt ook niet. Grote bevolkingsstudies vinden wel een gestage, maar lichte daling. Die is deels te verklaren door zaken zoals een hoger gemiddeld lichaamsgewicht, minder beweging en meer chronische aandoeningen, maar dat is zeker geen 50% (2).
Hebben mannen vandaag minder testosteron dan vroeger?
Onderzoek laat zien dat testosteron in sommige landen licht daalt door de decennia heen, los van leeftijd of gewicht. Maar die daling is klein en hangt af van het land en de manier van meten.
Er zijn aanwijzingen dat milieufactoren, zoals blootstelling aan hormoonverstorende stoffen, waaronder ftalaten, daarin een rol spelen (3). Levensstijlfactoren hebben een grotere impact (4). Vooral bij jongere mannen (< 70 jaar): gewicht, voeding, slaap, alcohol, roken en stress verminderen de testosteronproductie in de teelballen veel meer dan milieufactoren of leeftijd dat doen.
Soms kunnen testosteronwaarden tijdelijk lager liggen. Échte testosteron-tekorten komen zelden voor.
Waar komt de bewering van Kennedy vandaan?
De bewering dat de testosteronwaarden ‘gehalveerd’ zouden zijn, lijkt gebaseerd op studies over spermakwaliteit (5). Dat onderzoek toont een daling van het aantal zaadcellen, maar dat zegt weinig over testosteron. Het zijn twee verschillende zaken.
Conclusie
De uitspraken van Kennedy kloppen niet. Ongerustheid over testosteron is zelden nodig. Bij fitte, jonge mannen zijn tijdelijke schommelingen normaal. Die herstellen zich meestal vanzelf. Wel zijn er aanwijzingen dat de huidige generaties iets minder testosteron aanmaken. Dat heeft vooral te maken met overgewicht, stress en slaaptekort. Milieufactoren, zoals hormoonverstoorders, hebben ook een beperkte invloed.
Referenties
- (2) Santi D, Spaggiari G, Furini et al. Temporal trends in serum testosterone and luteinizing hormone levels indicate an ongoing resetting of hypothalamic-pituitary-gonadal function in healthy men: a systematic review. J Endocrinol Invest. 2025. doi: 10.1007.
- (3) Radke E, Braun J, Meeker J et al. Phthalate exposure and male reproductive outcomes: A systematic review of the human epidemiological evidence. Environ Int. 2018;121:764-793.
- (4) Marriott RJ, Murray K, Adams RJ, et al. Factors Associated With Circulating Sex Hormones in Men : Individual Participant Data Meta-analyses. Ann Intern Med. 2023;176(9):1221-1234.
- (5) Levine H, Jørgensen N, Martino-Andrade A, et al. Temporal trends in sperm count: a systematic review and meta-regression analysis of samples collected globally in the 20th and 21st centuries. Hum Reprod Update. 2023;29(2):157-176.