In het nieuws
In Het Laatste Nieuws van 9 april breekt Carlijn van der Aalst, een Nederlandse onderzoekster, een lans voor longkankerscreening. Over 60-plussers die al jarenlang roken, zegt ze het volgende: ‘Deze mensen hebben al zoveel schade opgelopen dat stoppen eigenlijk te laat komt om longkanker te voorkomen. Wel is dat belangrijk om nog meer schade te voorkomen.’
Factcheck
Het is nooit te laat om te stoppen met roken. Je risico op longkanker neemt altijd af en ook je risico op een rits andere aandoeningen vermindert. De uitspraak dat stoppen met roken niets meer uithaalt, beschouwen we daarom als onwaar. Maar: wie zeer stevig gerookt heeft, bijvoorbeeld een pakje per dag gedurende minstens 30 jaar, zal ook na een rookstop nog vele jaren een verhoogd risico hebben op longkanker.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Er woedt een discussie over het nut van longkankerscreening, zowel in België als in Nederland. Longkankerscreening kan levens redenen bij 60-plussers die jarenlang heel veel gerookt hebben: minstens 35 jaar lang een pakje per dag. Dat blijkt uit onderzoek.
Longkanker wordt meestal te laat ontdekt en kent een aanzienlijke sterfte. Door verstokte rokers en ex-rokers tweejaarlijks een CT-scan aan te bieden, kan longkanker sneller opgespoord worden en verhogen de overlevingskansen.
Volgens Carlijn van der Aalst, de coördinator van het Nederlandse onderzoek, hebben 60-plussers die zwaar roken ‘al zoveel schade opgelopen dat stoppen eigenlijk te laat komt om longkanker te voorkomen’ (1). Die uitspraak was meteen ook inspiratie voor de titel van het artikel in Het Laatste Nieuws: Jaarlijks sterven 10.000 mensen aan longkanker. Dit kan dat aantal terugdringen (en het is niet stoppen met roken).
Bron
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Over de impact van een rookstop op het longkankerrisico is al heel wat gepubliceerd. Daaruit blijkt dat stoppen met roken het risico op longkanker niet meteen naar nul brengt. Meer nog, hoe langer en hoe meer je gerookt hebt, hoe geleidelijker het risico daalt.
Een onderzoek vergeleek het longkankerrisico bij twee groepen (2):
- 27.101 deelnemers tussen 55 en 74 jaar die minstens 30 jaar lang een pakje per dag hadden gerookt;
- 69.182 personen van dezelfde leeftijd die nooit hadden gerookt.
Het longkankerrisico bij de ex-rokers in vergelijking met de nooit-rokers was nog 30,8 keer groter in de eerste vijf jaar nadat ze gestopt waren met roken. Na 30 jaar rookstop was het nog altijd 6,4 keer groter. Het risico neemt dus wel af, maar traag.
Stoppen met roken heeft altijd zin. Niet alleen voor je longkankerrisico, ook voor je hart en bloedvaten en andere kankers.
Screening heeft voor- en nadelen
Longkankerscreening kan nuttig zijn bij verstokte (ex-)rokers, maar heeft ook aanzienlijke nadelen, zo stelt een nieuw rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg. De kans is erg groot dat er verdachte vlekjes opgemerkt worden die na verder onderzoek toch geen longkanker blijken te zijn (3).
Conclusie
Het is nooit te laat om te stoppen met roken. Je risico op longkanker neemt altijd af en ook je risico op een rits andere aandoeningen vermindert. De uitspraak dat stoppen met roken niets meer uithaalt, beschouwen we daarom als onwaar. Maar: wie zeer stevig gerookt heeft, bijvoorbeeld een pakje per dag gedurende minstens 30 jaar, zal ook na een rookstop nog vele jaren een verhoogd risico hebben op longkanker.
Referenties
- (2) Pinsky PF, Zhu CS, Kramer BS. Lung cancer risk by years since quitting in 30+ pack year smokers. Journal of medical screening. 2015;22(3):151-7.
- (3) https://kce.fgov.be/nl/publicaties/alle-rapporten/longkankerscreening-bij-personen-met-een-hoog-risico