Wat is krentenbaard (impetigo)?
Krentenbaard (impetigo) is een huidinfectie die kan veroorzaakt worden door twee soorten bacteriën: stafylokokken (Staphylococcus aureus) en streptokokken (Groep A-bèta-hemolytische streptokok).
Kinderen en volwassenen kunnen deze bacterie dragen (bijvoorbeeld in de neus) zonder zelf krentenbaard te krijgen.
Krentenbaard wordt altijd behandeld, omdat het besmettelijk is en zich gemakkelijk verspreidt in de familie, in de kinderopvang en op school.
- Meestal word je besmet via je handen of besmet speelgoed. Soms ontstaat de besmetting via hoesten of niezen.
- Je kan anderen besmetten zolang de wondjes niet zijn ingedroogd of genezen.
Je loopt meer kans om krentenbaard te krijgen als je huid al geïrriteerd of beschadigd is, bijvoorbeeld bij eczeem. Vooral bij atopisch eczeem is je huidbarrière kwetsbaarder voor bacteriën.
De infectie zit meestal rond de neus of mond, maar kan op het hele lichaam voorkomen.
Hoe vaak komt krentenbaard voor?
Krentenbaard komt vooral voor bij kinderen. Het komt het meeste voor in de leeftijdsgroep van 1 tot 9 jaar.
Hoe kan je krentenbaard herkennen?
Bij een huidinfectie veroorzaakt door stafylokokken zijn er vooral blaarvormige letsels. De infectie begint vaak op een plaats waar de huid al beschadigd is, bijvoorbeeld:
- geschaafde huid;
- kapotte huid door krabben;
- eczeem.
Bij een huidinfectie veroorzaakt door streptokokken zie je vooral korsten of kleine zweertjes.
Meestal begint krentenbaard rond de neus of mond. Maar het kan ook op andere plaatsen ontstaan, zoals op de armen of benen. Het begint met wondjes of rode plekken en soms blaasjes gevuld met geel vocht (etter). De ontstoken plaatsen kunnen ook samenvloeien en zich uitbreiden over het hele lichaam.
Hoe stelt je arts krentenbaard vast?
De arts onderzoekt het hele lichaam goed op letseltjes. Zo kan die het onderscheid maken tussen krentenbaard en andere aandoeningen, zoals koortsblaasjes (herpes simplex) of een schimmelinfectie.
Zijn er terugkerende letsels op het hoofd of in de nek? Dan kan de oorzaak ook hoofdluis zijn.
De arts kan eventueel met een wissertje een staal van de letsels nemen en naar het labo sturen. Zo kan hij of zij nagaan welke bacterie de infectie veroorzaakt en welk antibioticum de beste keuze is.
Wat kan je zelf doen?
Heb jij of je kind mogelijk last van krentenbaard? Dan raadpleeg je best meteen je arts. Krentenbaard moet steeds behandeld worden om besmetting van andere personen te vermijden.
Gaat je kind naar de crèche of naar school? Bespreek dan met jullie arts vanaf wanneer je kind weer kan gaan. Het kan zijn dat je een brief meekrijgt van de kinderopvang of school die gericht is aan je arts: neem die dan mee naar je consultatie.
Verder volg je best de volgende adviezen:
- Was je handen goed voor en na dat je de behandeling hebt aangebracht. Zo vermijd je dat je de ziekte door zelfbesmetting overbrengt naar andere plaatsen op het lichaam.
- Was twee keer per dag met milde zeep en water. Dat helpt om het aantal bacteriën op de huid te verminderen. Let erop dat je de aangetaste huid voorzichtig schoonmaakt, zonder te schrobben.
- Knip de nagels kort en probeer om niet aan de letsels te komen of te krabben.
- Gebruik elke dag een propere handdoek en deel die met niemand anders. Heeft je kind krentenbaard? Gebruik dan voor je kind een aparte handdoek.
- Het is aangeraden om de korsten eerst goed te weken en voorzichtig te verwijderen, bijvoorbeeld met een proper, warm nat doekje. Dat helpt om de antibiotische zalf beter te laten inwerken op de huid.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
De behandeling hangt af van hoe uitgebreid de krentenbaard is en hoe de letsels eruitzien. Je arts gaat na of:
- de infectie zich beperkt tot een kleine zone: in dat geval week je de korsten los en breng je een antibiotische zalf aan;
- de infectie meer verspreid is (vanaf meer dan 6 cm2): dan is een antibioticum in pilvorm nodig;
- er op de huid onderliggend eczeem aanwezig is: daarvoor is een zalf met corticosteroïden en een lokaal antibioticum nodig, in combinatie met een antibioticum in pilvorm tot de huid genezen is. Nadien wordt ook het eczeem aangepakt.
Komt de krentenbaard vaak terug bij jou of je kind? Dan kan het zijn dat jij of je kind bacteriën in de neus draagt.
- Je arts kan dan een behandeling voorstellen met een antibioticazalf in de neus.
- Soms raadt je arts je ook aan om:
- je huid of de huid van je kind tijdelijk te wassen met een ontsmettende zeep;
- handdoeken en kussenslopen op hoge temperatuur te wassen.
- In bepaalde gevallen worden ook andere gezinsleden mee behandeld, bijvoorbeeld als er meerdere besmettingen zijn in huis.
Je arts zal waakzaam zijn als streptokokken de oorzaak zijn van de krentenbaard. Soms ontwikkelen mensen na die vorm van krentenbaard een ontsteking van de nierfilters (glomerulonefritis). Is er daarvan een vermoeden bij jou of je kind? Dan zal je zorgverlener de urine van jou of je kind controleren op bloedcellen en eiwitten.
Meer weten?
- Meer info over krentenbaard (impetigo):
- Gebruik je medicijnen? Zoek eenvoudig betrouwbare informatie op FarmaInfo.