Wat is het?
Het onderste uiteinde van je bovenarmbeen, het bovenste deel van je spaakbeen en je ellepijp vormen samen je ellebooggewricht.
Lees verder onder de afbeelding
Rond je ellebooggewricht zit een sterk gewrichtskapsel. Je gewrichtsbanden verstevigen het gewricht.
Je ellebooggewricht kan, net als andere gewrichten, ‘uit de kom’ raken. Dat noemen we een ontwrichting of luxatie:
- Het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden rekken uit of scheuren.
- Het gewrichtskapsel ondersteunt je onderarmbeenderen niet meer.
- Zenuwen en bloedvaten kunnen daardoor beschadigd raken.
- Vaak heb je, naast de ontwrichting, een breuk van een of meerdere beenderen.
De oorzaak is doorgaans een ongeval, zoals:
- een val met gestrekte arm;
- een harde klap op de achterkantfc van je elleboog.
Hoe kan je het herkennen?
- Je elleboog is vervormd. Aan de achterkant zie je dat de beenderen verplaatst zijn.
- Je voorarm lijkt korter.
- Je hebt pijn en kan je elleboog amper bewegen.
- Je kan je elleboog niet volledig plooien of strekken.
- Na een tijdje kan je elleboog ook zwellen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts onderzoekt je elleboog. Zo kan hij meestal vaststellen of die al dan niet ontwricht is.
Een foto (Rx) van je elleboog is nodig om zeker te zijn dat er geen breuk is.
Wat kan je zelf doen?
- Probeer van je elleboog af te blijven.
- Laat je arm rusten in een draagdoek.
- Ga meteen naar je arts.
- Zijn de beenderen van je elleboog duidelijk verplaatst? Ga dan het best onmiddellijk naar het ziekenhuis.
Wat kan je arts doen?
- Is je elleboog gebroken?
- Dan verwijst je arts je altijd door naar het ziekenhuis.
- Een operatie kan nodig zijn.
- Is je elleboog alleen ontwricht?
- Dan zet je arts de beenderen manueel weer op hun plaats.
- Met een controlefoto kijkt hij na of alles goed zit.
- Je mag je arm gedurende ongeveer 3 weken niet bewegen.
- Immobilisatie van je arm gebeurt met een draagdoek of spalk.
- Om ervoor te zorgen dat je elleboog niet verstijft, schrijft je arts je mobilisatieoefeningen voor bij een kinesitherapeut (zie verder).
- Na 1 tot 3 weken gebeurt er een controlefoto.
Wat kan je samen met je kinesitherapeut doen?
Je kinesitherapeut speelt een belangrijke rol in de behandeling en de revalidatie na een ontwrichting.
Immobilisatieperiode
Je kinesitherapeut kan je tijdens deze periode begeleiden om:
- ervoor te zorgen dat je nog zoveel mogelijk kan blijven doen;
- je te leren omgaan met het feit dat je tijdelijk en plaatselijk minder mag bewegen;
- je inzicht te geven in het genezingsproces;
- problemen te voorkomen als gevolg van de ontwrichting;
- het verlies aan beweeglijkheid en kracht in de aangrenzende gewichten te beperken;
- de spierspanning, veroorzaakt door de immobilisatie, te verminderen.
Revalidatieperiode
Voor de revalidatie
Voor de revalidatie gebeurt een kinesitherapeutisch onderzoek. Je kinesitherapeut doet dan metingen om na te gaan wat je nog kan.
Daarna stelt hij samen met jou een revalidatieplan op:
- Het doel is om:
- na de immobilisatieperiode, waarin je je elleboog zo weinig mogelijk mag bewegen:
- je, al dan niet tijdelijk, te leren omgaan met je beperkingen;
- je mogelijkheden te verbeteren;
- de spierspanning, veroorzaakt door de immobilisatie, te verminderen.
- na de revalidatie zoveel mogelijk je bewegingsmogelijkheden of functies van voor de ontwrichting te herwinnen en eventueel te verbeteren.
- na de immobilisatieperiode, waarin je je elleboog zo weinig mogelijk mag bewegen:
- Je kinesitherapeut houdt rekening met:
- hoeveel belasting je aankan;
- de aanbevelingen van je arts.
Tijdens en na de revalidatie
Bij de start van de revalidatieperiode maakt je kinesitherapeut een kinesitherapeutisch bilan op. Dat is een evaluatie van je situatie binnen je specifieke context. Dat noemen we de biopsychosociale benadering.
Op basis van dat bilan biedt je kinesitherapeut je een aantal oefeningen aan om:
- de beweeglijkheid van je elleboog en de omliggende gewichten te herstellen;
- de kracht van de spieren van je elleboog en vooral die van de omliggende spieren te versterken;
- de controle over je elleboog in verschillende situaties te verbeteren;
- je functionele capaciteiten van voor het letsel te herwinnen;
- een nieuw letsel te voorkomen.
De revalidatie is erop gericht om je activiteiten te hernemen, zoals werken, sporten of culturele en sociale activiteiten bijwonen.
Om te controleren of de ontwrichting goed geneest, doet je kinesitherapeut tijdens en na de revalidatie dezelfde metingen als voor de revalidatie.