Wat is het?
Een slechtriekende adem wordt ook wel halitosis of foetor ex ore genoemd. ’s Ochtends hebben veel mensen last van een minder fris riekende adem. Dit is een normaal verschijnsel.
Meestal ligt de oorzaak in de mondholte: beslag op de tongrug (1/3 van de gevallen), tandvleesontsteking (25%) en parodontitis (ontsteking van het steunweefsel van de tanden, 25%). Dikwijls ligt een slechte mondhygiëne en/of een slecht verzorgd gebit of gebitsprothese aan de basis.
Ook infecties of een verminderde werking van de speekselklieren kan een rol spelen. De adem riekt slecht door de aanwezigheid van vluchtige zwavelverbindingen. Die ontstaan door de verwerking door bacteriën van voedselresten en celmateriaal in de mond.
Veel minder frequent ligt de oorzaak in het neus-, keel- of oorgebied: sinusitis, infecties van de amandelen (tonsillitis) en de speekselklieren, vreemde voorwerpen in de neus, chronische ontsteking van het neusslijmvlies en tumoren.
Daarnaast bestaat er een uitgebreide lijst van mogelijke oorzaken gaande van stress, aandoeningen van het ademhalingsstelsel (bvb. bronchitis) of het maagdarmkanaal (bvb. reflux van maaginhoud, infecties). Ook voedingsmiddelen zoals knoflook en alcohol, en genotsmiddelen zoals tabak kunnen een mogelijke verklaring zijn.
Bij mensen in coma moet de oorzaak van een slechtriekende adem altijd in een onderliggende ziekte gezocht worden, zoals diabetes of een ernstige nier- of leveraandoening.
Hoe kun je het herkennen?
Je kunt zelf opmerken dat je adem niet echt goed riekt of je wordt hierop gewezen door iemand uit je omgeving of door je arts.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De aard van de klacht spreekt voor zich. Je arts zal simpelweg aan je adem ruiken.
Om een idee te krijgen van de mogelijke oorzaken, zal hij je vragen stellen: bezoek je regelmatig de tandarts? Houd je er een goede mond- en gebitshygiëne op na? Drink je veel alcohol? Rook je? Hoe zijn je eetgewoonten? Heb je last van een droge mond?
Verder onderzoekt hij de mondholte en het neus-keel-oorgebied. Uitgebreider lichamelijk onderzoek en/of aanvullende onderzoeken kunnen aangewezen zijn.
Daarnaast zal je arts navragen of de slechtriekende adem ook een impact heeft op je dagelijkse leven.
Wat kun je zelf doen?
Vaak schamen mensen zich en gaan ze zich hierdoor sociaal isoleren. Een goede mondhygiëne is belangrijk: goed poetsen, tandenstokers of flosdraad gebruiken, tongbeslag verwijderen met een speciale tongschraper of zachte tandenborstel...
Drink regelmatig en voldoende om een droge mond tegen te gaan. Speekselvorming kan gestimuleerd worden, bijvoorbeeld door gebruik van kauwgom. Er is ook kunstspeeksel verkrijgbaar in de apotheek.
Zorg voor een regelmatige voedselinname. Dit verhoogt de zuurtegraad in de mond waardoor minder vluchtige zwavelverbindingen gevormd kunnen worden. Bovendien heeft het ook een mechanisch zuiverend effect.
Vermijd mogelijke uitlokkende factoren zoals alcohol, knoflook, roken.
Wat kan je arts doen?
Indien mogelijk zal je arts de onderliggende oorzaak aanpakken.
Hij zal je zo nodig doorverwijzen naar een tandarts of specialist.
Antiseptische mondspoelvloeistoffen (bvb. met chloorhexidine) en zelfzorgmiddelen (bvb. mondsprays) hebben een beperkte rol in de behandeling, maar kunnen overwogen worden wanneer er geen remedie is tegen de onderliggende oorzaak.
Meer weten?
- https://www.thuisarts.nl/slechte-adem/ik-heb-slechte-adem
- https://www.mlds.nl/klachten/slechte-adem/
- https://www.uzleuven.be/sites/default/files/uzremote/brochure/Halitose%20%20slechte%20adem.pdf