Verouder je sneller door zwangerschap?

Waar komt dit nieuws vandaan?

VRT NWS schreef op 15 april 2024 over een nieuwe Amerikaanse studie van Colombia University, waaruit blijkt dat zwangerschap een vrouw sneller doet verouderen.

• In de studie verzamelden Amerikaanse wetenschappers bloedstalen van ongeveer 1700 vrouwelijke en mannelijke Filipijnse jongvolwassenen tussen 20 en 22 jaar oud. Sommigen waren al moeder of vader, anderen niet.
• De vrouwen werden verschillende jaren opgevolgd en de onderzoekers namen opnieuw bloed af bij de vrouwen die tijdens deze periode (opnieuw) zwanger werden.
  • In de bloedstalen ging men op zoek naar ‘epigenetische veranderingen’ in de bloedcellen. Dat zijn subtiele veranderingen aan de genen die wijzen op celveroudering.
  • Hieruit bleek dat elke zwangerschap je cellen veroudert en je zo 2 tot zelfs 14 maanden ouder kan maken dan je werkelijke leeftijd, met een gemiddelde dat tussen de 2 en 3 maanden ligt.
  • Het bleek ook dat de bloedcellen meer veroudering toonden als een vrouw meerdere zwangerschappen had doorgemaakt.

Bron

(1) Vandamme T. Biologische leeftijd van vrouwen stijgt gemiddeld 2 tot 3 maanden door een zwangerschap. VRT NWS. 15 april 2024.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Wat zijn epigenetische veranderingen?

Epigenetica beïnvloedt, via ‘DNA-methylatie’, hoe onze cellen werken en reageren op ziekten.

• Chemische stofjes worden aan ons DNA geplakt, waardoor de werking van onze genen verandert en cellen sneller gaan verouderen.
• Deze ‘DNA-methylatie’ werkt als een soort van schakelaar om bepaalde genen aan- of uit te zetten. Epigenetica kan gebruikt worden om veroudering te voorspellen voordat het fysiek zichtbaar wordt.
• Vele factoren zoals stress en overgewicht zorgen er zo voor dat iemand sneller oud wordt dan de persoon werkelijk is. We noemen dat de ‘biologische leeftijd’ (1,2,3).

Zwangerschap en niet ouderschap verandert epigenetica

Er werd DNA-methylatie gevonden in de bloedcellen van de moeders, maar niet in die van de vaders. Dat suggereert dat de epigenetische veranderingen door de zwangerschap zelf komen en niet door het vermoeiende ouderschap, waar ook vaders aan onderhevig zijn (1,2).

Studieresultaten zijn niet te veralgemenen

De studie deed enkel onderzoek bij jongvolwassenen tussen 20 en 22 jaar uit de Filippijnen. Het blijft dus onduidelijk of de bevindingen ook gelden voor oudere vrouwen of vrouwen uit andere landen, met o.a. een hoger gemiddeld inkomen. Sociale en economische verschillen tussen landen spelen namelijk ook een belangrijke rol bij epigenetica en veroudering (2,3). Zo zou een goede sociale ondersteuning voor ouders en een goede toegang tot gezondheidszorg de impact van zwangerschap op veroudering verminderen (3).

Toekomstige moeders, maak je geen zorgen

• Een iets hogere epigenetische leeftijd tijdens je vruchtbare jaren betekent niet per se dat je sneller ziek wordt op latere leeftijd.
  • Dit is nog onvoldoende onderzocht en is meer onderzoek voor nodig.
  • Zwangerschap heeft daarnaast ook voordelen, zoals een lager risico op bepaalde ziekten (1-3).
• DNA-methylatie is niet de enige reden waarom we verouderen. De invloed van zwangerschap op het ouder worden is waarschijnlijk heel klein vergeleken met andere factoren die ons sneller doen verouderen.
  • Roken kan bijvoorbeeld je leven verkorten met 5 tot 10 jaar (1).
• Je biologische leeftijd is veranderlijk. Dus door gezond te leven, zelfs na een zwangerschap, kan je proberen om jonger te blijven (1).

Conclusie

Zwangerschap kan de biologische leeftijd van een jonge vrouw met gemiddeld 2 tot 3 maanden doen toenemen door epigenetische veranderingen. Dat blijkt uit een Filipijns onderzoek. Deze resultaten gelden niet voor oudere vrouwen of vrouwen uit andere landen, vanwege sociale en economische factoren die ook van invloed zijn op epigenetica. Je wordt niet automatisch sneller ziek door een hogere biologische leeftijd, maar meer onderzoek is nodig om dit te begrijpen. De invloed van zwangerschap op veroudering is waarschijnlijk heel klein vergeleken met andere factoren, zoals roken.

Referenties

• (2) Ryana C, Leeh N, Carbab D et al. Pregnancy is linked to faster epigenetic aging in young women. Proc Natl Acad Sci U S A. 2024;121(16):e2317290121. https://doi.org/10.1073/pnas.2317290121
• (3) Brown E. Just one pregnancy can add months to your biological age. National Geographic. 8 april 2024.