Wat is pijn of een knobbel in je borst?
Pijn in je borst
Pijn in een of beide borsten is een vaak voorkomende klacht bij vrouwen. Het kan vervelend zijn, maar het betekent meestal niet dat er iets ernstigs aan de hand is. Meestal valt borstpijn in twee categorieën:
- Cyclische borstpijn: Deze pijn volgt een patroon en is verbonden met je menstruatie. Dit is de meest voorkomende soort borstpijn bij vrouwen die nog niet in de overgang zijn.
- Niet-cyclische borstpijn: Deze pijn is niet verbonden met je menstruatie. Je kan pijn in een of beide borsten voelen, soms heel de tijd.
- Vaak is er geen duidelijke oorzaak, maar soms kan het komen door een infectie of een cyste (een met vloeistof gevulde zak in de borst).
- Ook spierscheuren in de schouder, nek of rug kunnen borstpijn veroorzaken.
- Zwangerschap, hormonale veranderingen in de overgang en sommige medicijnen zoals de pil kunnen ook leiden tot borstpijn.
Pijn alleen is geen veelvoorkomend symptoom van borstkanker.
Een knobbeltje in je borst
Als je een zwelling of knobbeltje in je borst voelt, kan je dat erg ongerust maken. Gelukkig gaat het in bijna alle gevallen om een goedaardige aandoening.
Hoe stelt je arts de diagnose?
Je arts stelt je vragen over je eventuele klachten en aandoeningen in je familie. Daarna doet hij of zij een klinisch onderzoek van beide borsten. Bij het onderzoek let je arts onder meer op:
- huidintrekkingen,
- huidverharding,
- vocht- of bloedverlies uit de tepel,
- huiduitslag rond de tepel,
- …
Je arts bevoelt het borstklierweefsel volgens een vast patroon. Eventuele knobbeltjes beoordeelt je arts op hun grootte, vorm, hardheid en beweeglijkheid (vast aan de huid of niet).
Daarnaast onderzoekt je arts ook je oksels en de regio boven je sleutelbeen. Daar liggen namelijk de lymfeklieren, die in nauw verband staan met het borstklierweefsel.
Op basis van de resultaten van dit klinisch onderzoek beslist je arts of verder technisch onderzoek nodig is. Dat kan bijvoorbeeld een mammografie, een echografie of een MRI zijn. Als er meer zekerheid nodig is over de aard van de knobbel, neemt je arts een biopsie. Daarbij haalt die onder plaatselijke verdoving een klein stukje weefsel uit de knobbel voor onderzoek onder de microscoop.
Wat kan je zelf doen?
Voel je iets in je borst of merk je er iets raars aan? Laat je borst dan zeker nakijken door je arts, ook al heb je recent een mammografie laten nemen.
Neem snel contact op met je arts als je veranderingen opmerkt zoals:
- een verandering in de vorm of grootte van een borst;
- een knobbel in een borst;
- een verandering in de textuur of kleur van de huid van een borst;
- tekenen van infectie zoals roodheid, pus of koorts;
- vocht uit een of beide tepels;
- een tepel die naar binnen getrokken lijkt (ingetrokken);
- een uitslag, of jeukende of schilferige huid rond een tepel.
Zelfonderzoek
Een zelfonderzoek van je borsten kan helpen om veranderingen te herkennen. Maar er is niet genoeg bewijs om te zeggen of een zelfonderzoek van de borsten helpt om te voorkomen dat je aan borstkanker sterft. Jammer genoeg kunnen knobbeltjes in de borst pas gevoeld worden als ze groter zijn dan 1 centimeter.
Maar als je een verandering in je borsten opmerkt, moet je meteen naar je arts gaan.
Hoe onderzoek je je borsten?
Om geen delen van je borst te missen, ga je het best systematisch te werk.
- Deel in gedachten je borst in 4 delen in door een horizontale en een verticale lijn te trekken door de tepel.
- Onderzoek dan achtereenvolgens:
- het bovenste en buitenste vierde;
- het onderste en buitenste vierde;
- het bovenste en middelste vierde;
- en ten slotte het onderste en middelste vierde.
Screening naar borstkanker
Neem deel aan het bevolkingsonderzoek. Alle vrouwen tussen 50 en 69 jaar krijgen om de 2 jaar een uitnodiging voor een (gratis) mammografie.
- Bij dit preventief onderzoek worden van elke borst 2 opnames gemaakt. 2 verschillende artsen beoordelen die.
- Zien zij een afwijking? Dat krijg je een uitnodiging voor verder onderzoek.
We raden aan om aan dit preventief onderzoek deel te nemen.
Pijnlijke borsten
Als er geen duidelijke oorzaak voor je borstpijn is en het je niet te veel stoort, heb je misschien geen behandeling nodig. Maar als het je leven beïnvloedt, zijn er behandelingen die kunnen helpen (zie verder). Dit kan je ook helpen:
- Zorg ervoor dat je een goed passende beha hebt of probeer een beha met meer ondersteuning.
- Sommige vrouwen merken dat het helpt om de cafeïne of het zout in hun dieet te verminderen, of een dieet te volgen met veel vezels en weinig vet. Maar er is niet genoeg onderzoek om dit zeker te weten.
- Als dit onvoldoende helpt, kan je paracetamol nemen.
Wat kan je arts doen?
Zwelling of knobbel
Afhankelijk van het resultaat van de beeldvorming en de aandoening, zal je arts een behandeling voorstellen. Gelukkig gaat het in bijna alle gevallen om een goedaardige aandoening. Meer info over borstkanker lees je hier.
Pijnlijke borsten
Dit is slechts zelden een reden voor een behandeling met medicatie. Maar als het je leven beïnvloedt, zijn er behandelingen die kunnen helpen:
- Pijnstillers: als paracetamol onvoldoende helpt, kan je arts samen met jou naar andere pijnstillers zoeken. Die kan je innemen als tabletten of als gel direct op je pijnlijke borst aanbrengen.
- Hormoonbehandelingen: bij ernstige en aanhoudende borstpijn kan je arts hormoonbehandelingen voorstellen. Die kunnen de pijn verlichten, maar ook bijwerkingen hebben.
- Supplementen: er is niet veel goed onderzoek naar supplementen voor borstpijn.
Meer weten?
- Thuisarts.nl:
- Gebruik je medicijnen? Zoek eenvoudig betrouwbare informatie op FarmaInfo.