Wat is het?
Eerste hulp bij tandpijn is de vereiste hulp in afwachting van de nodige tandheelkundige zorg. Die is immers niet altijd onmiddellijk beschikbaar. Meestal gaat het om de behandeling van pijn en/of een infectie.
Tandpijn heeft verschillende oorzaken:
- mechanische irritatie (luchtstroom, tandenknarsen);
- thermale irritatie (koude en warmte);
- fysieke irritatie (zoetigheid of zuur).
De meest voorkomende oorzaak is tandbederf (cariës).
Op de tweede plaats komt blootstelling van de tandkanaaltjes in de wortel door het terugtrekken van het tandvlees.
Ook refluxziekte, waarbij er maagzuur terugloopt tot in de mond, kan een oorzaak zijn.
Tandpijn kan ook optreden na het plaatsen van een tandvulling.
Ten slotte kan tandpijn een teken zijn van een infectie van het zachte weefsel rond de tand, het mergkanaal of het bot waarin de tand vastzit.
Hoe kan je het herkennen?
Wat tandpijn is, spreekt voor zich, maar de oorzaak kan je vaak minder gemakkelijk achterhalen.
- Gaatjes zijn soms zichtbaar. Zowel warmte (warme dranken) als koude (ijsjes) kunnen pijnlijk zijn bij gaatjes.
- Een ontsteking van het mergkanaal herken je aan de hevige, kloppende tandpijn bij contact met warmte, die betert door koude.
Bij uitbreiding naar het omliggende weefsel of het bot ontstaat er zwelling en pijn. Soms krijg je je mond maar beperkt open.
Tandenknarsen (bruxisme) wordt vaak opgemerkt door de ouders of partner tijdens de slaap.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Ook je huisarts zal niet altijd de oorzaak van tandpijn kunnen vaststellen. Hij of zij zal je aanraden om zo snel mogelijk een tandarts te raadplegen.
Wat kan je zelf doen?
Zorg ervoor dat je je gebit goed onderhoudt. Ga elk jaar naar de tandarts, ook al heb je geen klachten. Poets dagelijks je tanden.
Vermijd irriterende voeding en dranken. Je eet of drinkt dus best geen zoete, koude of warme zaken als je tandpijn hebt.
Je kunt altijd paracetamol innemen. Als het niet helpt, moet je naar de tandarts.
Bij terugtrekkend tandvlees kan je een aangepaste tandpasta gebruiken. Je apotheek kan je daarbij helpen.
Wat kan je arts doen?
Je arts kan zo nodig een sterkere pijnstiller voorschrijven.
Bij een infectie die zich uitbreidt naar het bot en een abces veroorzaakt, verwijst je arts je door naar een tandarts. Antibiotica is zelden aangewezen.
Nadien volgt de tandarts de behandeling op.
Meer weten?
- https://www.tandarts.be/patienteninfo/aandoeningen/tandpijn
- https://www.tandarts.be/patienteninfo/aandoeningen
Bronnen
- www.ebpnet.be
- Richtlijn voor het rationeel voorschrijven van antibiotica in de tandartspraktijk. KCE. 2022. Beschikbaar via: https://kce.fgov.be/sites/default/files/2022-06/Steekkaart_Tandartsen%20def.pdf