Wat is het?
Een pelvisch inflammatoir proces (‘Pelvic Inflamatory Disease’ of PID) is een ontsteking in het kleine bekken (de pelvis) bij de vrouw, meer bepaald ter hoogte van de baarmoeder, eileiders en/of eierstokken.
De oorzaak is bijna altijd een bacteriële infectie.
In de meeste gevallen ligt een seksueel overdraagbare aandoening (soa), zoals chlamydia of gonorroe, aan de basis. Maar ook tal van andere bacteriën kunnen betrokken zijn.
Vaak zijn meerdere bacteriën tegelijk aanwezig. De besmetting stijgt op vanuit de vagina, en dringt via de baarmoederhals de baarmoeder binnen.
Een onbehandelde PID kan aanleiding geven tot onvruchtbaarheid. De kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (ook nog extra-uteriene of ectopische zwangerschap genoemd) neemt toe.
Hoe vaak komt het voor?
De ziekte komt vooral voor bij jonge vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Soa’s zijn de laatste jaren in opmars. Minstens 1 op de 20 Vlaamse jongeren zou besmet zijn met chlamydia.
Chlamydia komt vooral voor tussen 15 en 34 jaar en bijna twee keer zo vaak bij vrouwen dan bij mannen.
Gonorroe treft dan weer meer mannen (driemaal zo vaak), voornamelijk tussen 20 en 50 jaar. Bij vrouwen wordt het vaker op jongere leeftijd vastgesteld.
Beide infecties komen vaker voor bij jonge homomannen.
Hoe kun je het herkennen?
Een PID begint typisch na de menstruatie of na een ingreep (bijv. plaatsen van een spiraaltje).
De symptomen kunnen zeer wisselend zijn, van bijna geen tot ernstige klachten. Meestal is er pijn in de onderbuik, witverlies en koorts. Soms treedt onregelmatig tussentijds bloedverlies op. Plassen kan gepaard gaan met een branderig gevoel.
Omdat de infectie zich uitbreidt naar de baarmoeder, eileiders en eierstokken, nemen de klachten toe in de tijd. De buikpijn verergert door trillingen en schokken, bijvoorbeeld in de auto.
Er kunnen ook algemene tekenen zijn van infectie zoals koorts, rillingen, gebrek aan eetlust en zich onwel voelen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts vraagt altijd eerst grondig na hoe de klachten begonnen zijn en hoe ze evolueerden:
- Is er koorts?
- Waar zit de pijn precies?
- Heb je tussentijds bloedverlies?
- Is er recent een spiraaltje geplaatst?
- Ben je recent bevallen?
Hij heeft ook speciaal aandacht voor de mogelijkheid van een soa:
- Heb je onbeschermd seksueel contact gehad met één of meerdere partners?
- Heb je onbeschermd seksueel contact gehad met een nieuwe partner?
- Heb je onbeschermd seksueel contact gehad met iemand die een soa heeft?
- Heeft je partner wisselende seksuele contacten?
Daarna zal de arts een standaard gynaecologisch onderzoek doen, en zo nodig ook een uitstrijkje.
In geval van etterverlies uit de baarmoederhals neemt hij een staaltje voor onderzoek.
Hij doet ook een zwangerschapstest en neemt een bloed- en urinestaal af om naar het labo te sturen.
Bij twijfel zal hij je naar de gynaecoloog verwijzen voor verder onderzoek (bv. echografie).
Wat kun je zelf doen?
Zolang je geen vaste relatie hebt, is het beter om steeds een condoom te gebruiken.
Vertoon je tekenen van een infectie, verwittig dan je partner(s) en vraag na of hij/zij ook klachten heeft (hebben).
Het kan nuttig zijn om een zwangerschapstest te doen.
Meet dagelijks je temperatuur.
Vermijd zware inspanningen tot de ergste buikpijn verdwenen is.
Wat kan je arts doen?
De behandeling bestaat uit het toedienen van verschillende soorten (meestal 3) antibiotica tegelijk, gedurende 14 dagen.
Er wordt een controle afgesproken na 2 dagen om het effect van de behandeling te beoordelen.
Eventueel kan het spiraaltje verwijderd worden.
Je arts nodigt ook je seksuele partner(s) uit voor een onderzoek, zelfs al hebben ze geen klachten. In geval van een soa zullen ook zij behandeld worden.
Bij onvoldoende resultaat word je verwezen naar de gynaecoloog.
Meer weten?
https://www.thuisarts.nl/ontsteking-in-kleine-bekken/ik-heb-ontsteking-in-kleine-bekken