Wat is het?
Wanneer iemand plots in elkaar zakt en daarbij het bewustzijn verliest, niet reageert, abnormaal ademt, eventueel schokkende bewegingen maakt of een blauwachtige verkleuring van de huid krijgt, is snel ingrijpen heel belangrijk; niet alleen voor diens overlevingskans, maar ook voor de restletsels door hersenbeschadiging. Alle handelingen die omstaanders en daarna de hulpverleners in die situatie ondernemen, noemt men reanimatie of cardiopulmonale resuscitatie (CPR).
Wat kun je ter plaatse doen?
Ben je getuige van een dergelijk voorval, spreek in de eerste plaats het slachtoffer luid en duidelijk aan en kijk of er reactie is. Is dat niet het geval, roep dan zo snel mogelijk om hulp en bel de hulpdiensten. Controleer daarna de ademhaling. Leg een hand op het voorhoofd en plaats de andere hand op de kin van het slachtoffer; kantel het hoofd voorzichtig naar achter. Kijk of de borstkas beweegt en of er lucht door neus of mond stroomt. Voel of er iets in de mond zit dat de ademhaling zou kunnen belemmeren.
Is het slachtoffer bewusteloos (reageert niet) en ademt hij abnormaal of helemaal niet, start dan de reanimatie onmiddellijk en zonder onderbreking:
- als je een cursus ‘Eerste Hulp bij Ongevallen (EHBO)’ hebt gevolgd, begin dan met hartmassage, 30 keer gevolgd door 2 mond-op-mondbeademingen. Een slag met de gebalde vuist op het midden van het borstbeen (precordiale slag) is te overwegen bij heel recente hartstilstand (binnen de 30 seconden). De snelheid van de hartmassage is voor alle leeftijden 100 keer per minuut. Let er bij de beademing op dat de borstkas omhoog komt.
- ben je een toevallige omstaander die geen cursus ‘Eerste Hulp bij Ongevallen (EHBO)’ heeft gevolgd, dan zal de dispatcher van de hulpdiensten je telefonisch aanmoedigen om hartmassage uit te voeren tot wanneer er iemand kan starten met beademen.
- ben je omstaander én getuige van dergelijk voorval, haal dan snel hulp en bel de hulpdiensten. Bij een hartstilstand is het belangrijk om het slachtoffer zo snel mogelijk te ‘defibrilleren’ (toedienen van een elektrische schok om het hart opnieuw aan de praat te krijgen). Ga dus op zoek naar een automatische elektrische defibrillator (AED): die zit in een groene kist of verpakking en is op de meeste openbare plaatsen te vinden.
Wat kan een hulpverlener doen?
Het MUG-team (MUG staat voor Medische Urgentiegroep) kan ook ter plekke overgaan tot intubatie om zo de beademing te optimaliseren. Bij intuberen wordt een buis in de luchtweg gebracht om te kunnen beademen. Het MUG-team prikt ook een infuus om de medicatie te kunnen toedienen die het hartritme moet herstellen. Zet de CPR voort tot het hartritme opnieuw normaal is of tot ten minste 30 minuten zijn verstreken sinds de hartstilstand.
Wat kun je zelf doen?
Een opleiding volgen waar je de basistechnieken van CPR leert, kan mensenlevens redden. Hiervoor kun je terecht bij het Rode Kruis, die dergelijke trainingen regelmatig aanbiedt (zie http://www.rodekruis.be/wat-doen-we/hulpverlening/opleidingen/).
Bronnen