Reanimatie

Wat is reanimatie?

Bij reanimatie of cardiopulmonale resuscitatie (CPR) neem je de ademhaling en de bloedsomloop van een persoon kunstmatig over. 

Wanneer moet je reanimeren?

Je moet onmiddellijk starten met reanimeren wanneer iemand:

• plots in elkaar zakt, en daarbij:
• het bewustzijn verliest;
• niet reageert;
• niet ademt.

Snel ingrijpen is heel belangrijk, om twee redenen:

• De overlevingskans van de persoon verhoogt.
• De kans op restletsels vermindert. Door zuurstoftekort kunnen de hersenen immers beschadigd raken.

Mond-op-mondbeademing en hartmassage

Reanimatie bestaat uit beademing en hartmassage.

• Ben je niet getraind om mond-op-mondbeademing te geven? Dan kan je eventueel de hartmassage starten zonder de beademing.
  • Door de hartmassage blijft de bloedstroom naar de hersenen en het hart behouden.
  • Gedurende de eerste twee minuten na een hartstilstand beschikt het hart nog over voldoende zuurstof.
  • Daardoor kan de reanimatie succesvol zijn zonder mond-op-mondbeademing.

• Die vereenvoudigde reanimatietechniek is makkelijker uit te voeren. Zo kunnen ook meer mensen doeltreffende hulp bieden bij een hartstilstand.

• Hou de hartmassage vol tot:
  • er medische hulp is;
  • het hart weer klopt.

De zuurstof in het hart raakt snel op. Daarom bestaat een deel van de reanimatie ook uit beademen. Dat zou de overlevingskansen mogelijk verbeteren. Maar dat wordt vooral aanbevolen als je weet hoe je moet beademen en dat ziet zitten.

Wat kan je ter plaatse doen?

Ben je getuige van een mogelijke hartstilstand? Volg dan deze stappen:

• Zorg voor veiligheid.

• Controleer het bewustzijn:
  • Spreek de persoon luid en duidelijk aan, en kijk of hij reageert.
  • Reageert de persoon niet? Roep dan zo snel mogelijk om hulp.

• Controleer de ademhaling (max. 10 seconden!):
  • Leg je hand op het voorhoofd van de persoon.
  • Plaats je andere hand op de kin.
  • Kantel het hoofd voorzichtig naar achter.
  • Kijk of de borstkas beweegt, en of er lucht door de neus of mond stroomt.
  • Voel of er iets in de mond zit dat de ademhaling zou kunnen belemmeren.

• Bel 112 (of laat iemand bellen).
  • Vertel dat het om een bewusteloze persoon gaat die niet normaal ademt.
  • Zet je telefoon op luidspreker.

• Laat iemand een automatische elektrische defibrillator (AED) halen als er een in de buurt is.
  • Haal de AED enkel zelf als hij vlakbij is.
  • Een AED-toestel:
    • zit in een groene kist of verpakking;
    • is op de meeste openbare plaatsen te vinden.

• Start de reanimatie:
  • Geef 30 borstcompressies.
    • Druk in het midden van de borstkas.
    • Druk de borstkas 5-6 cm in.
    • Druk 100-120 keer per minuut.
  • Geef 2 beademingen.
    • Open de luchtweg.
    • Knijp de neus dicht en blaas rustig gedurende 1 seconde.
    • Let erop dat de borstkas omhoogkomt.
    • Onderbreek de borstcompressies nooit langer dan 10 seconden!
  • Wissel 30 borstcompressies af met 2 beademingen.
    • Blijf zo doorgaan, tenzij de beademingen niet mogelijk zijn (bijv. geen EHBO-training gehad).
    • Blijf dan steeds verder doen met de borstcompressies.
  • Blijf doorgaan met reanimeren tot de AED er is.
    • Onderbreek de borstcompressies zo kort mogelijk.
  • Stop niet wanneer de ambulance aankomt, maar ga door tot de zorgverleners het overnemen.
  • Wissel elke 2 minuten als meerdere mensen kunnen reanimeren.
    • Onderbreek de reanimatie steeds zo kort mogelijk.

Wat kan een hulpverlener doen?

Het MUG-team (Medische Urgentiegroep) kan ook ter plekke overgaan tot intubatie. Zo kunnen ze de beademing optimaliseren. Het team:

• brengt een buis in de luchtweg om te kunnen beademen;
• prikt een infuus om de medicatie te kunnen toedienen die het hartritme moet herstellen.

Ga door met de reanimatie tot:

• het hartritme opnieuw normaal is;
• ten minste 30 minuten zijn verstreken sinds de hartstilstand.

Wat kan je zelf doen?

Een opleiding waar je de basistechnieken van reanimatie leert, kan mensenlevens redden! Je kan hiervoor terecht bij het Rode Kruis, dat dergelijke trainingen regelmatig aanbiedt.

Meer weten?

Wil je leren hoe je iemand in nood kan helpen? Surf naar de website van Rode Kruis-Vlaanderen voor meer info.

Bronnen

• www.ebpnet.be
• ERC Guidelines 2021. European Resuscitation Council.
• Cardiac Arrest. BMJ Best Practice. Apr 2025.

Filmpjes Rode Kruis Vlaanderen