Wat is het?
Een persoon is bewusteloos wanneer hij het bewustzijn heeft verloren. De persoon reageert dan niet meer op prikkels uit zijn omgeving. Je kan een bewusteloze persoon niet wakker maken.
Oorzaken
Bewusteloosheid kan vele oorzaken hebben:
- hersenaandoeningen:
- hersenvliesontsteking (meningitis);
- hersenbloeding;
- hersenschudding.
- vergiftiging door:
- koolstofmonoxide (CO);
- verdovende middelen;
- alcohol.
- ontregelde diabetes.
Het is belangrijk om de oorzaak snel te achterhalen. Zo kan, indien nodig, een gepaste behandeling worden gestart.
Wat kan je zelf doen?
Wat doe je wanneer je een (mogelijk) bewusteloze persoon aantreft?
- Zorg voor je eigen veiligheid en die van het slachtoffer.
- Ga na of er in de directe omgeving gevaar dreigt.
- Is de omgeving veilig, controleer dan of de persoon nog reageert.
- Schud zachtjes aan beide schouders, en vraag luidop of alles in orde is.
- Als de persoon niet reageert, dan is hij bewusteloos.
- In dat geval zijn de spieren (kaak- en tongspier) ook slapper, en kan de tong in de keelholte zakken en de luchtweg afsluiten. Er is dus verstikkingsgevaar.
Wat doe je als de persoon reageert?
- Laat de persoon liggen zoals je hem vindt (op voorwaarde dat er geen gevaar dreigt).
- Probeer te weten te komen wat er met hem scheelt en roep hulp in.
- Controleer regelmatig of de persoon nog bij bewustzijn is.
Wat doe je als de persoon niet reageert?
- Roep luid om hulp. Zorg ervoor dat je er niet alleen voor staat.
- Terwijl de ene persoon zich concentreert op het bewusteloze slachtoffer, kan de tweede op zoek gaan naar een automatische externe defibrillator (AED) en de hulpdiensten verwittigen op het nummer 112.
- Het Europees alarmnummer 112 kan je in elke lidstaat van de Europese Unie gebruiken om dringende hulp te roepen.
- Zijn er geen andere personen in de buurt, bel dan zelf het noodnummer.
- Vermeld duidelijk dat het om een bewusteloze persoon gaat.
- Zeg je naam en het adres waar het slachtoffer zich bevindt.
- Is de persoon bewusteloos en ademt hij niet (normaal)?
- Draai het slachtoffer op de rug en maak de luchtweg vrij.
- Start de reanimatie.
- Zie je de borstkas van de persoon bewegen en hoor je hem ademen? Dan ademt hij normaal.
- Het is dan niet nodig om hem op de rug te leggen.
- Leg hem wel in stabiele zijligging, op voorwaarde dat je geen wervelletsel vermoedt.
Wat doe je als ooggetuige?
Heb je gezien in welke omstandigheden de persoon bewusteloos is geworden? Dan is jouw informatie heel belangrijk.
Ook alle gegevens over de medische voorgeschiedenis en de eventuele medicatie van de persoon zijn essentieel.
Wat kan de arts doen?
- Een arts controleert altijd eerst de luchtwegen, de ademhaling en de bloedcirculatie.
- Is het slachtoffer gestabiliseerd, dan zoekt de arts naar de oorzaak van de bewusteloosheid. Zo kan hij snel een interventie of behandeling starten.
- Hij spoort ook steeds een tekort aan suiker (hypoglycemie) op. Als de bloedsuikerspiegel te laag is bij een persoon met diabetes, dient de arts suiker (glucose of glucagon) toe.
Ziekenhuisonderzoeken
In het ziekenhuis worden verdere onderzoeken verricht:
- bloedafname;
- hartfilmpje (ECG);
- urineonderzoek;
- longfoto (rX);
- een scan van het hoofd.
Meer weten?
- Filmpje: Hoe benader je een bewusteloze persoon?
- Filmpje: Hoe leg je een bewusteloze persoon in stabiele zijligging?
- Folder: vier stappen in eerste hulp