Eerste hulp bij verstuiking

Aangepast op 21/08/2023

Wat is het?

Bij een verstuiking klapt een gewricht, bijvoorbeeld je enkel, plots naar binnen. Daardoor komt er een hevige trekkracht op je gewrichtsbanden en dat doet pijn.

Oorzaak

Vaak is een verstuiking het gevolg van een sportongeval.

Wat stel je vast?

Bij een verstuiking:

heb je pijn;
zwelt je gewricht op;
kan je een blauwe plek krijgen aan het gewricht;
kan je meestal steunen op het gewricht, maar kan je het niet afrollen.
- Kan je niet steunen? Dan is er misschien een breuk.

Aanbeveling

Beoordeel de toestand van het slachtoffer:

Ga na wat er mis is. Kijk naar het lidmaat en vergelijk het met de andere zijde, maar controleer zelf de bewegelijkheid van het gewricht niet.

Ga naar een arts als:

de zwelling zeer uitgesproken is;
het lidmaat een abnormale stand vertoont;
het lidmaat abnormaal (on)beweeglijk is;
het slachtoffer gevoelsstoornissen heeft;
de pijn niet overgaat na 20 minuten koelen;
het slachtoffer tekenen van het compartimentsyndroom vertoont;
je twijfelt.

Verleen verdere eerste hulp:

Zorg ervoor dat het slachtoffer het lidmaat zo weinig mogelijk beweegt.
- Vraag hem of haar om zelf het bovenste lidmaat stil tegen de borst te houden.
- Laat hem of haar niet op het pijnlijke onderste ledemaat steunen.
Is het een verstuiking van de elleboog of pols? Doe eventuele ringen en andere juwelen van het slachtoffer uit.
Bij een verstuiking van de onderste ledematen laat je de schoen aan.
Laat het slachtoffer zelf een houding aannemen die voor hem of haar het meest comfortabel is. Door het lidmaat hoger dan de rest van het lichaam te plaatsen, kan je de zwelling beperken.
Koel de verstuiking maximaal 20 minuten af. Gebruik daarvoor ijsblokjes in een zakje water, een koelzakje of koud water.
Onderbreek het afkoelen als dat het slachtoffer hindert. Als de pijn weer opkomt, mag je opnieuw koelen.