Bewering
Kraantjeswater in Vlaanderen wordt streng gecontroleerd, maar op TikTok beweren sommige influencers dat er hormonen in zitten doordat veel vrouwen een anticonceptiepil nemen. Volgens hen komen de hormonen via urine in afvalwater terecht en worden ze niet volledig verwijderd wanneer er drinkwater van gemaakt wordt. Ze zeggen dat dat kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals ‘vervrouwelijking’ bij mannen. Vaak maken ze tegelijk reclame voor ‘detoxkuren’ of dure waterfilters.
Conclusie
Er kunnen minieme restjes hormonen in kraantjeswater zitten, maar dat is zo weinig (meestal onder 0,1 ng/L) dat het geen invloed heeft op je hormoonhuishouding. Zelfs in een extreme aanname heb je bijna een heel leven nodig om via kraantjeswater de hoeveelheid oestrogenen van één anticonceptiepil binnen te krijgen. Hormonen in het milieu vormen vooral een probleem voor vissen, niet voor jouw glas water.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
De bezorgdheid komt vooral door het idee dat hormonen uit de pil in het milieu terechtkomen en nadien ook in ons drinkwater. Volgens influencers zouden die kleine hoeveelheden al genoeg zijn om de hormonen van mensen te verstoren en bijvoorbeeld leiden tot ‘vervrouwelijking’ van mannen. Sommigen stoken zo angst om dure filtersystemen, ‘detoxkuren’ of andere producten te kunnen verkopen.
Het klopt dat hormonen via het riool en mest uit de landbouw in het milieu komen. Dat kan gevolgen hebben voor vissen en andere waterdieren. Maar de vraag is hier: blijven er na drinkwaterzuivering nog genoeg hormonen over om een impact te hebben op onze gezondheid?
Bron
(1) TikTok
Hoe moet je deze bewering interpreteren?
Hoeveel hormonen zitten er nu écht in ons kraantjeswater?
Onderzoekers meten hormonen zoals estron (E1), estradiol (E2) en ethinylestradiol (EE2) in nanogram per liter (ng/L). Een nanogram is een miljardste van een gram. Soms meten ze ook de totale oestrogene activiteit, wat aangeeft hoeveel ‘oestrogeenwerking’ er in totaal is. Dat wordt uitgedrukt in estradiolequivalenten (E2-eq).
In Belgische rivieren (dus bronwater vóór zuivering) wordt gemiddeld 4,4 ng/L estron en 0,042 ng/L ethinylestradiol gevonden (2). Die hoeveelheden kunnen in het milieu zorgen voor vervrouwelijking en verminderde vruchtbaarheid bij vissen (3). Ook medicijnresten zoals ontstekingsremmers (bijvoorbeeld diclofenac) komen in het milieu terecht en kunnen schade veroorzaken aan waterdieren.
Maar: dat betekent niet dat ze uiteindelijk ook in kraantjeswater terechtkomen. Drinkwater wordt uitgebreid gezuiverd.
De cijfers voor kraantjeswater
Internationale studies tonen dat:
- de concentraties van hormonen meestal onder 0,1 ng/L liggen (4);
- zelfs in extreme omstandigheden rond of onder 1 ng/L blijven (5);
- slechts een verwaarloosbaar deel van onze totale blootstelling aan hormonen uit drinkwater komt.
Deze studies besluiten dat de hoeveelheid hormonen in drinkwater zo klein is dat het geen effect heeft op onze gezondheid.
Een korte rekensom
Waterexpert Bart Van der Bruggen (KU Leuven) heeft eens berekend hoeveel hormonen je zou binnenkrijgen als je elke dag 2 liter kraantjeswater zou drinken (6):
- Neem een hoge waarde van 1 ng/L (in werkelijkheid meestal lager).
- Drink je 2 liter kraanwater per dag, dan krijg je 2 ng binnen.
- Eén anticonceptiepil bevat ongeveer 50.000 ng oestrogeen.
- 50.000 ng / 2 ng = 25.000 dagen, ongeveer 68 jaar.
Je moet dus bijna 70 jaar lang elke dag 2 liter kraantjeswater drinken om de hormonen van één pil binnen te krijgen. En dat is dan nog een overschatting.
Van afvalwater tot bronwater naar kraantjeswater
- Hormoon- en medicijnresten komen via de riolering in afvalwater terecht.
- Dat wordt gezuiverd in een rioolwaterzuiveringsinstallatie.
- Het gezuiverde water stroomt daarna sterk in rivieren en kanalen (bronwater).
- Drinkwaterbedrijven nemen water uit beschermde bronnen en volgen de kwaliteit nauwgezet op (7).
- Daarna volgen meerdere zuiveringsstappen: voorfiltering, zandfilters, actieve-koolfilters, soms ozon of membraanfilters en ontsmetting.
- Via pijpleidingen komt het kraantjeswater tot bij ons.
Onderzoek toont dat zulke ‘multi-barrièrezuivering’ 80 tot 99% van de hormoonresten verwijdert. De hoeveelheden die eventueel overblijven, zijn veel te klein om een effect te hebben op onze gezondheid (5).
Wat zegt de wet?
Europa houdt via een ‘watch list’ enkele hormoonverstoorders extra in de gaten, met een richtwaarde van 1 ng/L estradiol in drinkwater (8). In Vlaanderen voldoen metingen van kraantjeswater in meer dan 99% van de gevallen aan alle normen. Als er toch iets misloopt, gaat het vaak om lood (meestal uit oude binnenleidingen in huis) of bacteriën.
Wil je meer weten over hoe drinkwater gemaakt en gecontroleerd wordt? Beluister dan de podcast Helder: over water.
Conclusie
Er kunnen minieme restjes hormonen in kraantjeswater zitten, maar dat is zo weinig (meestal onder 0,1 ng/L) dat het geen invloed heeft op je hormoonhuishouding. Zelfs in een extreme aanname heb je bijna een heel leven nodig om via kraantjeswater de hoeveelheid oestrogenen van één anticonceptiepil binnen te krijgen. Hormonen in het milieu vormen vooral een probleem voor vissen, niet voor jouw glas water.
Referenties
- (2) Glineur A, Nott K, Carbonnelle P, et al. Occurrence and environmental risk assessment of 4 estrogenic compounds in surface water in Belgium in the frame of the EU Watch List. Environ Sci Pollut Res Int 2024;31(5):6857-6873.
- (3) Ciślak M, Kruszelnicka I, Zembrzuska J, Ginter-Kramarczyk D. Estrogen pollution of the European aquatic environment: A critical review. Water Res 2023;229:119413.
- (4) Souza DN, Mounteer AH, Arcanjo GS. Estrogenic compounds in drinking water: A systematic review and risk analysis. Chemosphere 2024;360:142463.
- (5) Caldwell DJ, Mastrocco F, Nowak E, et al. An assessment of potential exposure and risk from estrogens in drinking water. Environ Health Perspect 2010;118(3):338-44.
- (6) Vanmeldert D. CHECK - Van hormonen tot drugs en PFAS: deze misleidende uitspraken over kraantjeswater doen de ronde op sociale media. VRT NWS. 9 november 2025.
- (7) Vlaamse Milieumaatschappij. Kwaliteit van het drinkwater 2024. 23 oktober 2025.
- (8) Europese Commissie. Commission Implementing Decision (EU) 2022/679 of 19 January 2022 establishing a watch list of substances and compounds of concern for water intended for human consumption as provided for in Directive (EU) 2020/2184 of the European Parliament and of the Council.