Marleen Finoulst Verschenen op 21/06/2021

In het nieuws

Het advies over coronavaccinatie in de zwangerschap is enkele malen aangepast, omdat er aanvankelijk weinig gegevens waren. Zwangere vrouwen worden nooit betrokken in de eerste studies van nieuwe geneesmiddelen. Ondertussen is meer dan duidelijk dat de mRNA-vaccins (Pfizer en Moderna) veilig zijn in de zwangerschap én dat zwangere vrouwen een groter risico lopen op een ernstige vorm van covid-19. Daarom oordeelde de Hoge Gezondheidsraad dat zwangere vrouwen het best prioritair gevaccineerd worden.

Factcheck

Op basis van de meeste recente wetenschappelijke bevindingen adviseert de Hoge Gezondheidsraad om alle zwangere vrouwen prioritair te vaccineren, omdat ze een groter risico lopen op ernstige covid-19. Alle beschikbare coronavaccins zijn veilig in de zwangerschap. Zwangere vrouwen krijgen het best een mRNA-vaccin, omdat dit de veiligste keuze is voor personen tot 40 jaar. Wie zwanger werd na de eerste prik met het AstraZeneca-vaccin, mag op het voorziene moment ook de tweede dosis krijgen. Zwangerschap is geen bijkomende risicofactor voor de zeer zeldzame nevenwerking van het AstraZeneca-vaccin. Voor vrouwen die borstvoeding geven of zwanger willen worden is vaccinatie geen probleem.

Lees verder »

Waar komt dit nieuws vandaan?

Vaccinatie bij zwangere vrouwen

Zwangere vrouwen maken zelden deel uit van studies waarin nieuwe geneesmiddelen, waaronder vaccins, worden uitgetest. Dat is logisch, want ze vormen een bijzonder kwetsbare groep. Wat veilig is voor niet-zwangere personen, is dat niet automatisch voor zwangere vrouwen, om twee redenen:

  • Het immuunsysteem reageert anders in de zwangerschap.
  • Het embryo of de foetus moet beschermd worden.

Om die redenen mogen zwangere vrouwen bijvoorbeeld niet systematisch vaccins krijgen waarin levend afgezwakte virussen zitten. Van andere vaccins, tegen kinkhoest en griep bijvoorbeeld, weten we wel dat ze veilig zijn in de zwangerschap.

Effecten van coronavaccinatie op zwangere vrouwen

De coronavaccins die momenteel in België gebruikt worden (Pfizer, Moderna, AstraZeneca en Johnson&Johnson), bevatten geen levend afgezwakte virussen.

  • Aan de eerste studies met deze nieuwe vaccins namen enkele tientallen vrouwen deel die niet gepland zwanger werden in de loop van het onderzoek.
  • Op 12 april 2021 maakte de Verenigde Staten al melding van 87.000 vrouwen die zwanger waren op het moment van hun vaccinatie.
  • Gedetailleerde analyses bij bijna 4.400 van hen toonden geen noemenswaardige problemen.
  • In vergelijking met niet-zwangere vrouwen hadden zwangere vrouwen ook niet vaker of meer nevenwerkingen na vaccinatie met mRNA-vaccins.
Covid-19 bij zwangere vrouwen

Sinds het begin van de pandemie werden verschillende studies gepubliceerd over de impact van SARS-CoV-2 bij zwangere vrouwen. Daaruit blijkt dat we nu met zekerheid kunnen zeggen dat zwangere vrouwen een hoger risico lopen op ernstige covid-19, met meer kans op:

  • ziekenhuisopname;
  • een opname op intensieve zorgen;
  • overlijden.

Ook bestaat er een verhoogde kans op een vroegtijdige bevalling.

Vandaag kunnen we dus met zekerheid zeggen dat zwangerschap een risicofactor is voor ernstige covid-19.

Bron

(1) Aanbevelingen voor de vaccinatie tegen SARS-CoV-2 met mRNA-vaccins van vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding geven (update 21 mei 2021)

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Op basis van alle wetenschappelijke bevindingen tot nu toe heeft de Hoge Gezondheidsraad (HGR) onderstaande aangepaste adviezen geformuleerd. 

1. Zwangere vrouwen

Alle zwangere vrouwen worden het best prioritair gevaccineerd, wegens hun verhoogd risico op ernstige covid-19 en het risico op een premature bevalling. Zwangere vrouwen die het vaccin wensen, melden dit het best zelf aan hun huisarts.

  • De voorkeur gaat uit naar de mRNA-vaccins (Pfizer en Moderna), omdat deze veilig zijn voor personen jonger dan 41 jaar.
    • Uiteraard worden ze ook gebruikt voor zwangere vrouwen boven die leeftijd.
  • Het vaccin kan in ieder trimester van de zwangerschap worden toegediend.
  • Vrouwen die zwanger werden nadat ze een eerste prik van het AstraZeneca-vaccin kregen, mogen op het voorziene tijdstip hun tweede prik van dit vaccin krijgen.
    • Zwangere vrouwen lopen niet meer risico op de zeldzame bloedstollingsstoornis.
2. Vrouwen die zwanger willen worden

Er is geen bezwaar tegen vaccinatie van vrouwen met zwangerschapswens. Je moet een zwangerschap hiervoor niet uitstellen.

3. Vrouwen die borstvoeding geven

Vrouwen die borstvoeding geven, mogen met alle beschikbare vaccins ingeënt worden.

Tot nu toe is niet aangetoond dat het vaccin via de moedermelk bij het kind kan terechtkomen. Als dat wel zo zou zijn, worden de vaccin-bestanddelen zo goed als zeker vernietigd in het spijsverteringskanaal van de zuigeling.


Je vindt het volledige advies hier: Aanbevelingen voor de vaccinatie tegen SARS-CoV-2 met mRNA-vaccins van vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding geven (update 21 mei 2021)

Conclusie

Op basis van de meeste recente wetenschappelijke bevindingen adviseert de Hoge Gezondheidsraad om alle zwangere vrouwen prioritair te vaccineren, omdat ze een groter risico lopen op ernstige covid-19. Alle beschikbare coronavaccins zijn veilig in de zwangerschap. Zwangere vrouwen krijgen het best een mRNA-vaccin, omdat dit de veiligste keuze is voor personen tot 40 jaar. Wie zwanger werd na de eerste prik met het AstraZeneca-vaccin, mag op het voorziene moment ook de tweede dosis krijgen. Zwangerschap is geen bijkomende risicofactor voor de zeer zeldzame nevenwerking van het AstraZeneca-vaccin. Voor vrouwen die borstvoeding geven of zwanger willen worden is vaccinatie geen probleem.

Referenties

Gynaecologe Isabelle Dehaene (UZ Gent) legt in dit filmpje uit waarom vaccinatie in de zwangerschap belangrijk is:

Gezondheid en Wetenschap duidt samen met het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties van de Universiteit Antwerpen de berichtgeving in de (sociale) media over vaccinaties. Bekijk het dossier hier.

Gerelateerde richtlijnen
Gerelateerde nieuwsberichten
Vond je dit artikel nuttig?
Content overnemen van Gezondheid en Wetenschap

Gezondheid en Wetenschap heeft het alleenrecht op de meeste gepubliceerde content. Onze artikels mogen dus niet overgenomen worden zonder onze schriftelijke toestemming.

Interesse in onze content? Neem contact op via info@gezondheidenwetenschap.be.

Ook interessant

Nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief