Bewering
In de wereld van de plantengeneeskunde of fytotherapie wordt sint-janskruid aanbevolen bij depressies. Het lijkt onschuldig, maar het is niet zonder risico. Zeker niet in combinatie met andere geneesmiddelen.
Factcheck
Interventiestudies tonen aan dat sint-janskruid kan helpen om de klachten bij lichte tot matige depressies te temperen. Het is echter niet omdat het een natuurlijk product is, dat er geen risico’s aan verbonden zijn. Interacties met andere geneesmiddelen, nevenwerkingen en het gebrek aan uniforme behandelingswijze kunnen leiden tot ongewenste effecten. Vraag steeds raad aan je arts voor je kruiden of voedingssupplementen gebruikt.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
Sint-janskruid (Hypericum perforatum) is een kruid dat sinds vele eeuwen als natuurlijk hulpmiddel wordt gebruikt bij depressies. Het kruid bloeit rond het Sint-Jansfeest op 24 juni, wanneer de zon op haar hoogste staat (midzomer).
Amerikaanse onderzoekers gingen na of sint-janskruid kan helpen om depressieve gevoelens te temperen (1). Daarvoor voerden ze een literatuurstudie uit:
- Ze selecteerden alleen interventiestudies, waarbij een deel van de deelnemers met depressieve gevoelens sint-janskruid kreeg, en een andere groep een nepmiddel (placebo).
- In totaal vonden de wetenschappers 35 studies met 6.993 volwassen deelnemers.
- In het begin en op het einde van de studie werd gepeild naar depressieve gevoelens aan de hand van vragenlijsten.
Sint-janskruid bleek even werkzaam als een antidepressivum te zijn bij lichte tot matige depressies. Voor ernstige depressies konden de onderzoekers geen besluit nemen, wegens een gebrek aan onderzoeksmateriaal.
Bron
(1) Apaydin EA, Maher AR, Shanman R, et al. A systematic review of St. John's wort for major depressive disorder. Syst Rev. 2016 Sep 2;5(1):148.
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Deze literatuurstudie toont aan dat sint-janskruid kan helpen bij lichte tot matige depressie. Maar het onderzoek vertoont twee beperkingen, die in het algemeen voorkomen in de wereld van de plantengeneeskunde: de mogelijke nevenwerkingen werden niet of weinig onderzocht, en er is geen uniforme behandeling. Dit laatste betekent dat niet goed geweten is welke hoeveelheid van bepaalde planten je moet toedienen om een veilig gezondheidseffect te bekomen. Preparaten met kruiden kunnen ook sterk verschillen in samenstelling.
Volgende nevenwerkingen van sint-janskruid zijn beschreven:
- maagproblemen;
- duizeligheid;
- hoofdpijn;
- droge mond;
- zeldzame psychoses.
Een bijkomend probleem is dat sint-janskruid het effect van geneesmiddelen kan beïnvloeden (2). Het kruid kan de werking van:
- chemotherapie bij kankerbehandeling verstoren;
- klassieke antidepressiva stimuleren;
- Dat kan leiden tot het serotoninesyndroom, dat gekenmerkt wordt door verwarring, verlaging van de lichaamstemperatuur en zelfs de dood.
- morfine versterken;
- anticonceptiemiddelen, bloedverdunners en maagzuurremmers verstoren.
Om al die redenen adviseerde het Nederlandse Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) onlangs om supplementen of thee op basis van sint-janskruid niet te combineren met geneesmiddelen (3). Vraag steeds raad aan je arts voor je kruiden of voedingssupplementen gebruikt.
Onze bermen en tuinen herbergen kruiden met geneeskrachtige eigenschappen, maar ze gebruiken is niet altijd zonder risico’s. Plantengeneeskunde, fytotherapie en herboristenopleidingen zijn succesvol dankzij het ‘terug naar de natuur’-principe. Vaak duren zulke opleidingen echter niet lang genoeg om je te verdiepen in mogelijke nevenwerkingen en interacties met geneesmiddelen, in tegenstelling tot een opleiding geneeskunde van zes jaar.
Conclusie
Interventiestudies tonen aan dat sint-janskruid kan helpen om de klachten bij lichte tot matige depressies te temperen. Het is echter niet omdat het een natuurlijk product is, dat er geen risico’s aan verbonden zijn. Interacties met andere geneesmiddelen, nevenwerkingen en het gebrek aan uniforme behandelingswijze kunnen leiden tot ongewenste effecten. Vraag steeds raad aan je arts voor je kruiden of voedingssupplementen gebruikt.