Wat is het?
Hoest ontstaat door een prikkeling van je luchtwegen. Het is een natuurlijke reflex die je luchtwegen gezond houdt. Een nuttige reflex dus, want door te hoesten verwijder je bijvoorbeeld slijmen, stof of irriterende stoffen uit je luchtwegen.
Oorzaken
Hoest kan het gevolg zijn van bijv.:
- een infectie van de luchtwegen, zoals een verkoudheid, griep of longontsteking;
- problemen aan neus, keel en oren;
- astma;
- terugvloei uit de maag (reflux);
- tics;
- een vreemd voorwerp in de luchtwegen.
Hoest door een infectie kan acuut of aanhoudend zijn:
- Acute hoest is van korte duur (minder dan 4 weken).
- Aanhoudende hoest duurt langer dan vier weken.
Een aanhoudende hoest wijst mogelijk op een langdurige infectie door specifieke microben. Dat kan bijvoorbeeld kinkhoest of een infectie met de Mycoplasma-bacterie zijn.
In deze richtlijn gaan we dieper in op aanhoudende hoest bij kinderen van 0 tot en met 15 jaar.
Hoe vaak komt het voor?
Bij kinderen sleept hoest vaak lang aan. Volgens onderzoek in scholen zou 5 à 10% van de kinderen gedurende lange periodes hoesten. Maar dat is een onderschatting: uit de medische dossiers van kinderen blijkt het om 10 tot 25% van de kinderen te gaan.
Hoe kan je het herkennen?
Je kind blijft langer dan 4 weken hoesten. Hoe vaker en hoe harder je kind moet hoesten, hoe meer last het heeft. De hoest kan droog of productief zijn.
- Bij een droge hoest zijn er geen slijmen.
- Bij een productieve hoest zijn er slijmen. Daarom noemen we het ook een slijmhoest.
Heeft je kind volgende symptomen, ga dan naar je huisarts:
- koorts;
- kortademigheid;
- piepend geluid bij ademhalen;
- moeite met eten en drinken.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Wanneer je kind langer dan 4 weken hoest, probeert de arts de oorzaak te achterhalen. Hij stelt je volgende vragen:
- Hoe lang hoest je kind al?
- Wanneer hoest je kind het meest: ’s nachts, bij koud weer of bij inspanning?
- Piept zijn ademhaling soms?
- Komt er astma of allergie voor in de familie?
- Heeft je kind ’s nachts last van boeren of oprispingen?
- Is de hoest begonnen na een infectie van de luchtwegen?
- Is je kind in contact geweest met irriterende stoffen of met iemand met een besmettelijke ziekte?
Daarna volgt een lichamelijk onderzoek van je kind:
- De arts luistert naar het hart en de longen.
- Hij onderzoekt de neus, de keel en de oren.
- Is je kind nog een baby, dan controleert hij ook de groei en ontwikkeling door hem te wegen en te meten.
Is daarna nog niet duidelijk wat de hoest veroorzaakt? Dan kan verder onderzoek gebeuren:
- een bloedafname;
- een foto (Rx) van de longen;
- een longfunctietest (als je kind ouder is dan 6 jaar);
- een onderzoek van de maag en darmen om reflux op te sporen.
Wat kan je zelf doen?
Zorg ervoor dat:
- je kind niet in contact komt met irriterende stoffen zoals sigarettenrook;
- je het huis voldoende verlucht;
- je de woning zoveel mogelijk stofvrij houdt als je kind een ernstige allergie of astma heeft. Houd daar al rekening mee bij de inrichting van je woning.
Wat kan je arts doen?
Antibiotica zijn zeker niet bij elke infectie nodig.
Is je kind jonger dan 12 jaar? Vermijd dan hoestsiropen om de hoest te onderdrukken of om slijmen op te hoesten.
Het is niet bewezen dat puffers en antiallergische medicijnen hoest verminderen. Ze hebben wel nut als de hoest het gevolg is van een allergie en/of met astma.
Kinderen ouder dan 1 jaar kunnen baat hebben bij honing om de hoest te verlichten.
Meer weten?
- Brochure (Farmaka): Omgaan met hoestklachten: je gids bij de aanpak van hoest en
lageluchtweginfecties - https://www.thuisarts.nl/hoesten/mijn-kind-hoest
Bronnen
- https://www.ebpnet.be
- Leconte S, Paulus D, Degryse J. Aanhoudende hoest bij kinderen. Huisarts Nu 2009;38(3):97-115.
- Rationeel gebruik van antibiotica bij acute luchtweginfecties in de eerste lijn. Folia Pharmacotherapeutica oktober 2017. Te raadplegen op http://www.bcfi.be/nl/articles/2788?folia=2786