Wat is het?
Abraak van pigmentcellen
Pigment is een stof die kleur geeft aan:
- je huid;
- je haar;
- het regenboogvlies (iris) van je oog.
Je lichaam maakt pigment aan in de pigmentcellen (melanocyten). Bij de huidziekte vitiligo breekt je lichaam de pigmentcellen in je huid en haar af. Vitiligo is een auto-immuunziekte:
- Een auto-immuunziekte is een aandoening waarbij je afweersysteem antistoffen aanmaakt tegen lichaamseigen cellen.
- Je lichaam kan die cellen niet onderscheiden van vreemd materiaal.
- Daarom probeert het de ‘indringer’ te vernietigen.
Doordat je lichaam de pigmentcellen afbreekt, ontstaan pigmentloze, melkwitte vlekken.
Risicofactoren
Sommige zaken kunnen vitiligo uitlokken, zoals:
- huidbeschadiging;
- zonnebrand.
Andere factoren die soms in verband gebracht worden met het ontstaan van vitiligo zijn:
- zwangerschap;
- mentale stress;
- ziekte.
Klachten
Vitiligo veroorzaakt weinig lichamelijke last. Toch zijn er nadelen verbonden aan de aandoening:
- Veel personen met vitiligo vinden de huidvlekken niet mooi. Ze ervaren ze als storend en hebben het op psychosociaal vlak moeilijk met hun aandoening.
- Mensen met vitiligo hebben meer kans om andere auto-immuunziekten te ontwikkelen, vooral van de schildklier.
Hoe vaak komt het voor?
- Vitiligo komt voor bij 0,5 tot 2% van de bevolking.
- De huidziekte treft evenveel mannen als vrouwen.
- De helft is jonger dan 20 jaar wanneer de aandoening voor het eerst tot uiting komt.
- Tien tot 50% van de mensen met vitiligo heeft naaste familieleden met dezelfde huidziekte.
Hoe kan je het herkennen?
Vitiligovlekken:
- zijn scherp begrensde, pigmentloze vlekken;
- kunnen voorkomen:
- op je borstkas, vaak rond je navel en tepels;
- in je gezicht, meestal rond je mond en ogen,
- op je ledematen, meestal symmetrisch.
- worden doorgaans geleidelijk groter;
- kunnen uitbreiden over je lichaam.
Segmentale vitiligo
Een bijzondere vorm van vitiligo is segmentale vitiligo:
- De vlekken blijven beperkt tot één lichaamshelft, en meestal ook één lichaamsdeel.
- De uitbreiding van de huidvlekken valt kort na het ontstaan stil. Daarna veranderen ze niet veel meer.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts kan vitiligo doorgaans herkennen op basis van het uitzicht. Soms is vitiligo moeilijk te onderscheiden van andere huidaandoeningen met pigmentverlies, zoals pityriasis versicolor en lichen sclerosus.
Huidbiopsie
Als je arts twijfelt, kan hij een huidbiopsie uitvoeren:
- Daarbij neemt hij een klein stukje huidweefsel af.
- Hij verstuurt dit naar een labo om het te laten onderzoeken.
- Dat kan de diagnose van vitiligo bevestigen.
Bloedonderzoek
Je arts kan eventueel een bloedonderzoek laten uitvoeren. Zeker als er aanwijzingen zijn voor andere auto-immuunziekten, kan dat nuttig zijn.
Wat kan je zelf doen?
De pigmentloze huidvlekken verbranden heel gemakkelijk in de zon.
- Smeer je goed in met een zonnebrandcrème (minstens factor 30) of draag beschermende kledij.
- Vitiligovlekken vallen bovendien minder op wanneer de onaangetaste huid niet bruint.
Make-uptechnieken kunnen helpen om de witte vlekken te camoufleren.
Wat kan je arts doen?
Er bestaan verschillende mogelijke behandelingen. De kans op succes hangt af van:
- persoon tot persoon;
- het type vitiligo;
- de uitgebreidheid.
Helaas is er geen behandeling die vitiligo geneest.
Doorverwijzing
- Wil je graag een behandeling starten?
- Bespreek de opties het best met een huidspecialist (dermatoloog).
- Je huisarts kan je doorverwijzen.
- Heb je nood aan emotionele ondersteuning?
- Je huisarts kan je daarvoor doorverwijzen naar een psycholoog.
Meer weten?
Patiëntenfolder vitiligo UGent