In het nieuws
Hoewel cannabis bekend staat als middel tegen misselijkheid bij chemotherapie, kan het paradoxaal genoeg net ernstige maag- en darmklachten veroorzaken, vooral bij langdurig en regelmatig gebruik. Dat melden diverse wetenschappelijke tijdschriften. Dit zogeheten cannabinoïd-hyperemesis-syndroom (CHS) is een zeldzame aandoening die door artsen steeds vaker herkend wordt.
Conclusie
Cannabinoïd-hyperemesis-syndroom is een zeldzame maar ernstige aandoening die leidt tot terugkerende aanvallen van misselijkheid en braken. Omdat de klachten vaag zijn en weinig bekend, wordt het vaak pas laat herkend. De enige echte oplossing is stoppen met cannabis.
Lees verder »Waar komt dit nieuws vandaan?
In een National Geographic-artikel van 12 november 2024 en in andere tijdschriften lezen we over een relatief zeldzame aandoening bij mensen die jarenlang cannabis gebruiken. Ze ontwikkelden plots ernstige terugkerende klachten van misselijkheid en braken. Vaak kregen ze pas na meerdere ziekenhuisbezoeken de juiste diagnose: cannabinoïd-hyperemesis-syndroom (CHS) (1).
De toename lijkt samen te hangen met de bredere beschikbaarheid van cannabis in landen waar het gebruik gelegaliseerd is én met de toegenomen sterkte van cannabisproducten. Waar cannabis in de jaren 60 nog gemiddeld 2 tot 4% THC bevatte, zijn vandaag concentraties van 18 tot 35% of zelfs hoger gebruikelijk. THC of tetrahydrocannabinol is de belangrijkste psychoactieve stof in cannabis.
Een studie bij een stedelijk ziekenhuis in Massachusetts toonde aan dat het aantal ziekenhuisopnames voor vermoedelijke CHS vijf keer hoger lag na legalisering van cannabis (2). De opnames duurder ook gemiddeld drie keer langer en de ziekenhuiskosten verdubbelden.
Ook in België is cannabisgebruik wijdverspreid: 6% van de volwassenen gebruikte het afgelopen jaar cannabis, waarvan de helft een verhoogd risico loopt op problemen door hun cannabisgebruik (3). In de leeftijdsgroep 18 tot 24 jaar gebruikte 18% het afgelopen jaar cannabis. Cannabis-vapes, die vaak hogere concentraties of synthetische cannabinoïden bevatten, worden ook steeds populairder, vooral bij jongeren, en verhogen het risico op ongewenste effecten zoals CHS nog meer.
Bron
Hoe moet je dit nieuws interpreteren?
Wat is CHS en hoe wordt het veroorzaakt?
Cannabinoïd-hyperemesis-syndroom (CHS) is een aandoening waarbij mensen die langdurig en vaak cannabis gebruiken (meestal dagelijks of meerdere keren per dag) na verloop van tijd herhaaldelijk last krijgen van hevige misselijkheid, buikpijn en braken. Net zoals bij een andere aandoening, het cyclic vomiting syndrome (CVS), verdwijnen de klachten tijdelijk, maar keren ze telkens terug. Bij CHS stoppen de klachten echter meestal als je volledig stopt met cannabis.
De precieze oorzaak is nog niet duidelijk, maar wetenschappers denken aan verschillende mogelijke verklaringen (4):
- THC beïnvloedt het zenuwstelsel en de werking van de maag, waardoor die trager leegloopt.
- THC stapelt zich op in vetweefsel en kan bij stress of vasten plots in hoge concentraties vrijkomen ( ‘re-intoxicatie’)
- Sommige mensen breken THC minder goed af, waardoor ze gevoeliger zijn voor de negatieve effecten.
| Wist je dat? Mensen met CHS nemen vaak warme douches of baden om hun klachten te verlichten. Voor artsen is dat vaak een belangrijk aanknopingspunt om het syndroom vast te stellen. |
Hoe vaak en bij wie komt het voor?
Hoewel CHS als relatief zeldzaam wordt beschouwd, komt het waarschijnlijk vaker voor dan gedacht. Officiële cijfers zijn er niet.
Volgens een overzichtsstudie verschijnen de eerste symptomen gemiddeld na 6,6 jaar cannabisgebruik (5). 68% van de patiënten in die studie gebruikte dagelijks cannabis.
In een overzichtsstudie over CHS bij jongeren bleek 64% van de gevallen bij meisjes voor te komen, had 21% een voorgeschiedenis van angst of depressie en was er sprake van cannabisgebruik gedurende 1 tot 4 jaar (6). De diagnose wordt bij jongeren vaak gemist of verward met andere buikklachten, zoals prikkelbaredarmsyndroom, of met eetstoornissen, omdat 70% van de patiënten meer dan 5 kilogram gewicht verliest door CHS.
Wat kan je eraan doen?
De enige langdurige oplossing is volledig stoppen met cannabis. Zolang je blijft gebruiken, komen de klachten steeds terug. Bij een aanval kunnen deze maatregelen tijdelijk helpen:
- een warme douche of bad;
- zalven, crèmes of sprays met capsaïcine (een verwarmende stof uit chilipepers) op de buik aanbrengen;
- sommige medicijnen tegen misselijkheid, al helpen die niet altijd even goed.
Stoppen met cannabis is niet altijd eenvoudig, zeker niet bij mensen die cannabis gebruiken bij stress, slapeloosheid of chronische pijn. Gepaste hulp en medische begeleiding zijn daarom belangrijk, met aandacht voor psychische ondersteuning en terugvalpreventie. Ben je op zoek naar hulp of meer informatie? Dan kan je terecht bij de Druglijn, ook anoniem.
Conclusie
Cannabinoïd-hyperemesis-syndroom is een zeldzame maar ernstige aandoening die leidt tot terugkerende aanvallen van misselijkheid en braken. Omdat de klachten vaag zijn en weinig bekend, wordt het vaak pas laat herkend. De enige echte oplossing is stoppen met cannabis.
Referenties
- (2) Marshall A, Fai C, Han J, et al. Rising Inpatient Utilization and Costs of Cannabis Hyperemesis Syndrome Hospitalizations in Massachusetts After Cannabis Legalization. J Clin Gastroenterol. 2024;58(3):247-252.
- (3) Vlaams Expertisecentrum Alcohol en Drugs. Kerncijfers cannabis. 2024.
- (4) Senderovich H, Patel P, Jimenez Lopez B, et al. A Systematic Review on Cannabis Hyperemesis Syndrome and Its Management Options. Med Princ Pract. 2022;31(1):29-38.
- (5) Jiménez-Castillo RA, Arumugam S, Remes-Troche JM, et al. Cannabinoid hyperemesis syndrome: A review. Rev Gastroenterol Mex (Engl Ed). 2025;90(2):214-226.
- (6) Zhu JW, Gonsalves CL, Issenman RM, et a. Diagnosis and Acute Management of Adolescent Cannabinoid Hyperemesis Syndrome: A Systematic Review. J Adolesc Health. 2021;68(2):246-254.