Bewering
Winter in aantocht! Als het koud is, ga je beter niet naar buiten met nat haar, want dan word je verkouden. Dat idee leeft al generaties lang en duikt nog geregeld op in gesprekken en op sociale media. Toch stelt de medische wetenschap al tientallen jaren dat verkoudheden door virussen worden veroorzaakt en niet door koude of nat haar. Dat stelt prof Dirk Devroey in de Universiteit van Vlaanderen, opgepikt door sociale media.
Conclusie
Je wordt niet verkouden doordat je met nat haar naar buiten gaat. Een verkoudheid krijg je altijd door een virus, niet door koude. Koude lucht of nat haar zouden er misschien voor kunnen zorgen dat klachten sneller beginnen als je al besmet was met een verkoudheidsvirus, maar daarvoor bestaat geen overtuigend bewijs. Je kan een verkoudheid niet altijd voorkomen, maar je kan het risico wel verkleinen: was regelmatig je handen, deel geen besmette spullen en zorg goed voor jezelf.
Lees verder »Waar komt deze bewering vandaan?
De overtuiging dat koude of nat haar je ziek maakt, is oud. Al eeuwenlang wordt een verband gelegd tussen ‘kou vatten’ en klachten van een verkoudheid. Die gedachte bleef hangen, zelfs nadat virologen aantoonden dat verkoudheden infecties zijn die door virussen worden veroorzaakt.
Met de start van de winter gaf de Universiteit van Vlaanderen professor dr. Dirk Devroey het podium. Hij vertelt dat de symptomen van een verkoudheid, zoals rillen, koude voelen en spierpijn, dezelfde symptomen zijn als de klachten die je hebt als je buiten loopt, waardoor mensen de twee door elkaar halen. Maar het ene is daarom niet het gevolg van het andere. Je krijgt geen verkoudheid door met nat haar buiten te lopen.
Bron
(1) Devroey D. Word je ziek als je met nat haar in de kou loopt? Universiteit van Vlaanderen.
Hoe moet je deze bewering interpreteren?
Wat veroorzaakt een verkoudheid echt?
Je krijgt een verkoudheid door een virus, meestal een rhinovirus (2,3). Je raakt besmet door contact met andere zieke mensen of met oppervlakken waarop virussen aanwezig zijn (3), dus niet door koude of nat haar op zich (2). Verkoudheidsvirussen komen vaak voor in de winterperiode. Waarom dat is, is nog steeds niet helemaal duidelijk (3,4).
Ben je vatbaarder voor besmetting door koude of nat haar?
Er bestaat geen wetenschappelijk bewijs dat je door koude of nat haar een verkoudheid kan krijgen.
Er is wel een zwak bewijs dat koude ter hoogte van het neusslijmvlies je lokale immuunrespons kan verminderen. Dat kan alleen gebeuren als het virus al in je neus zat. Je had het virus dus al, maar je voelde je nog niet ziek. Door de kou zou je dan plots wel klachten krijgen.
- Dit is tot nu toe enkel in een laboratorium aangetoond, maar werd nog niet bij mensen bewezen (5).
- Een onderzoek van lage kwaliteit kon aantonen dat mensen waarvan de voeten werden afgekoeld meer verkoudheidssymptomen vermeldden. Maar dat bewijst niet dat de koude voeten de verkoudheid veroorzaken (6,7).
- Koude veroorzaakt de infectie niet, maar kan mogelijk wel de klachten beïnvloeden. Om dat verder aan te tonen bij mensen, is nog meer onderzoek bij mensen nodig (5-7).
Hoe kan je dan wel voorkomen dat je verkouden wordt?
- Was je handen regelmatig met water en zeep.
- Deel geen spullen zoals handdoeken, bekers of speelgoed met iemand die verkouden is.
- Zorg goed voor jezelf: eet gezond, slaap genoeg en stop met roken als je rookt (8).
Wist je dat? Een gewone verkoudheid gaat vanzelf over. Je hebt er geen medicijnen voor nodig. Soms blijven klachten nog een paar weken duren. Dat is normaal. |
Conclusie
Je wordt niet verkouden doordat je met nat haar naar buiten gaat. Een verkoudheid krijg je altijd door een virus, niet door koude. Koude lucht of nat haar zouden er misschien voor kunnen zorgen dat klachten sneller beginnen als je al besmet was met een verkoudheidsvirus, maar daarvoor bestaat geen overtuigend bewijs. Je kan een verkoudheid niet altijd voorkomen, maar je kan het risico wel verkleinen: was regelmatig je handen, deel geen besmette spullen en zorg goed voor jezelf.
Referenties
- (2) Heikkinen T, Järvinen A. The common cold. Lancet 2003;361(9351):51-59.
- (3) Common cold. BMJ Best Practice. Februari 2024.
- (4) Monto A. Occurrence of respiratory virus: time, place and person. Pediatr Infect Dis J 2004;23(1 Suppl):S58-64.
- (5) Huang D, Taha MS, Nocera AL, et al. Cold exposure impairs extracellular vesicle–mediated nasal antiviral immunity. J Allergy Clin Immunol 2023;151(2):509-525.e8.
- (6) Eccles R. Acute cooling of the body surface and the common cold. Rhinology 2002;40(3):109-114.
- (7) Johnson C, Eccles R. Acute coolin of the feet and the onset of common cold symptoms. Family Practice 2005;22(6):608–613.
- (8) Common Cold. NHS. Maart 2024.