Wat is het?
Urineonderzoek bij kinderen is een routineonderzoek geworden in de eerste lijn. Het kan fungeren als een screeningstest om verborgen aandoeningen op te sporen, maar het kan ook als een gericht onderzoek dienen bij vermoeden van urineweginfecties, nieraandoeningen of stofwisselingsziekten zoals diabetes. Er kan een eerste oriënterend onderzoek gebeuren door middel van een urinestick die wordt ingebracht in de urine. Hiermee kan men de aanwezigheid van rode en witte bloedcellen, suiker (glucose), eiwitten en nitriet testen. Als dit eerste onderzoek afwijkend is, moet een microscopisch onderzoek en een kwantitatieve bepaling van het eiwit gebeuren.
Wanneer wordt een urineonderzoek uitgevoerd?
In volgende gevallen wordt de urine steeds onderzocht:
- abnormale dorst;
- veelvuldig plassen (polyurie);
- pijn of een branderig gevoel bij het plassen;
- urine met een abnormale kleur of geur;
- schuimende urine;
- tekenen van een onderliggende nierziekte, zoals een afwijkende niertest in het bloed;
- vochtophoping (oedeem);
- hoge bloeddruk;
- puntvormige bloedingen in de huid;
- onverklaarbare, terugkerende koorts bij een zuigeling.
Hoe een urinestaal opvangen?
Verzamel een goed en vers staal urine. Probeer hierbij te vermijden dat huidbacteriën in het staaltje terechtkomen. Bij kleine kinderen kleeft men soms een plaszakje op de huid. Bij oudere kinderen kan het staal afgenomen worden terwijl het kind op het toilet zit. Reinig steeds eerst de geslachtsdelen, start met plassen in het toilet en na enkele seconden in het staalpotje. Bij voorkeur wordt de middelste portie van de urine opvangen. Indien nodig zal de arts eenmalig urine verzamelen via een sonde.
Abnormale bevindingen
- Bij een overmatige hoeveelheid eiwitten in de urine spreekt men van proteïnurie. Dit kan onschuldig zijn en uitgelokt worden door fysieke inspanning, koorts of een stoornis in de nierfilters. Afhankelijk van de hoeveelheid eiwit die verloren gaat via de urine, kan er een eiwittekort ontstaan in het bloed. Hierdoor kan vocht ophopen (oedeem), vooral in de benen en rond de ogen.
- Bij een overmatige hoeveelheid rode bloedcellen in de urine spreekt met van hematurie. Het kan veroorzaakt worden door een nieraandoening, beschadiging van het slijmvlies van de blaas, urineleiders of plasbuis, of beschadiging van de huid in de schaamstreek. We onderscheiden twee soorten hematurie:
- Bij een overmatige hoeveelheid witte bloedcellen in de urine spreekt men van pyurie. De meest voorkomende oorzaak van pyurie is een urineweginfectie, meestal van de blaas. Nierinfecties zijn gelukkig zeldzamer. Infecties moeten steeds bevestigd worden door een kweek van de oorzakelijke bacterie uit het urinestaal.
Meer weten?
Correct urine opvangen bij een kind: https://www.uzgent.be//nl/home/Lists/PDFs%20patienteninformatiefolders/Midstream%20urine%20opvangen.pdf
Bronnen