Wat is het?
Tinnitus betekent ‘oorsuizen’. Je gehoororgaan geeft aan je hersenen het signaal dat er een geluid is, maar in werkelijkheid is dat niet het geval.
Meestal is oorsuizen het gevolg van schade aan je binnenoor. Je gehoorzenuw raakt daarbij overprikkeld en geeft onjuiste informatie door aan je hersenen. Die interpreteren dat dan als ‘lawaai’.
Oorzaak
- Meestal is de oorzaak blootstelling aan overmatig lawaai, bijvoorbeeld:
- op het werk;
- te luide muziek;
- een explosie;
- vuurwerk;
- een geweerschot.
- Soms ligt een aandoening aan de basis, zoals:
- otosclerose;
- Dat is een abnormale verbening van de botjes in je binnenoor.
- Die botjes geven geluid onder de vorm van trillingen door van je trommelvlies naar je gehoorzenuw.
- de ziekte van Menière;
- een goedaardig gezwel van je gehoorzenuw (acusticus neurinoom).
- otosclerose;
- Ook ouderdomsdoofheid kan gepaard gaan met oorsuizen.
Hoe vaak komt het voor?
- Bijna iedereen maakt ooit in zijn leven een voorbijgaande periode van oorsuizen mee. Denk maar aan je oren die fluiten na een concert.
- Zo’n 10% van de bevolking heeft er continu last van.
- Bij 1% is er sprake van ernstig oorsuizen, dat een negatieve impact heeft op de levenskwaliteit.
Hoe kan je het herkennen?
Oorsuizen kan klinken als:
- een beltoon;
- fluiten;
- sissen;
- brommen;
- zoemen.
De intensiteit kan toe- en afnemen. Soms hoor je het suizen enkel in een stille omgeving. Daardoor kan het zeer storend zijn bij het inslapen. Oorsuizen kan daarom leiden tot:
- concentratieverlies;
- verhoogde prikkelbaarheid;
- depressie;
- verminderde levenskwaliteit.
Dikwijls heb je ook de indruk dat je minder goed hoort.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Bevraging
- Je arts gaat na of je andere klachten hebt die met oorsuizen gepaard gaan, zoals duizeligheid of minder goed horen.
- Hij vraagt:
- wanneer het oorsuizen begon;
- welke toonhoogte het heeft;
- of het samenvalt met je hartslag;
- hoe vervelend het is in je dagelijkse leven;
- of je mogelijk bent blootgesteld aan overmatig lawaai.
- Hij controleert of je medicijnen neemt of genomen hebt die je gehoor kunnen aantasten.
Onderzoek
Otoscoop
Daarna kijkt je arts met een otoscoop in je gehoorgang en inspecteert hij je trommelvlies.
Stemvorkproef
Hoor je minder goed? Dan kan hij met een stemvork proberen te achterhalen:
- om welk soort gehoorverlies het gaat;
- waar het probleem zich bevindt:
- in je middenoor of je binnenoor;
- links of rechts.
Audiogram
De stemvorkproeven volstaan niet om te bevestigen dat je ‘goed’ hoort. Om te onderzoeken of je alle frequenties voldoende hoort met beide oren is een audiogram nodig:
- Via een hoofdtelefoon krijg je tonen op verschillende toonhoogtes te horen.
- Zo kan je arts nagaan hoe het met je gehoor gesteld is.
Wat kan je zelf doen?
Gehoorschade voorkomen
De meest voorkomende oorzaak van oorsuizen is blootstelling aan lawaai. Daarom is het belangrijk om je gehoor te beschermen tegen luide geluiden:
- Moet je je in lawaaierige omstandigheden begeven? Gebruik dan oordopjes of oorbeschermers.
- Word je (mogelijk) blootgesteld aan lawaai op je werk? Neem dan contact op met de arbeidsarts. Samen kunnen jullie bespreken welke maatregelen je moet nemen om gehoorschade te voorkomen.
Gehoorschade door blootstelling aan lawaai op het werk is erkend als beroepsziekte. Meer informatie, waaronder de criteria voor een schadevergoeding, vind je op deze website.
Levensstijl aanpassen
Onderzoek heeft aangetoond dat symptomen van oorsuizen kunnen verbeteren door in te zetten op:
- stressvermindering;
- ontspanningstechnieken, bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen of yoga;
- een goede slaaphygiëne;
- een gezond eetpatroon.
- Alcohol, roken en cafeïne beperk je het best.
Omgaan met oorsuizen
- Vaak kan het helpen om te zorgen voor achtergrondgeluid, bijvoorbeeld de radio. Zo valt het suizen minder op.
- Draag je al een hoorapparaat? Dan kan het helpen om de geluidsversterking wat hoger te zetten. Zo overstemt het het oorsuizen.
- De hinder van oorsuizen kan lastig zijn. Er bestaan zelfhulpgroepen voor patiënten met oorsuizen. Die lotgenoten kunnen je heel wat steun en informatie bieden. De Vlaamse Tinnitus en Hyperacusisvereniging (VLATI) heeft een afdeling in iedere provincie.
Wat kan je arts of zorgverlener doen?
Doorverwijzing
Je arts gaat eerst na of je naast oorsuizen ook gehoorverlies hebt.
- Is je gehoor aan één kant verminderd in je binnenoor? Dan verwijst je arts je door naar een neus-keel-oorarts (NKO) om een goedaardig gezwel van je gehoorzenuw uit te sluiten.
- Lijd je aan gehoorverlies door een defect van je middenoor? Dat kan wijzen op otosclerose. Vermoedt je arts dit, dan verwijst hij je ook door naar een NKO-arts.
- Is je gehoor niet verminderd, of heb je gehoorverlies aan beide kanten? Dan is een doorverwijzing meestal niet nodig.
Behandeling
Oorsuizen geneest doorgaans niet.
- De belangrijkste rol van je arts is dan ook geruststellen. Het gaat om een vervelende, maar ongevaarlijke aandoening.
- Hij kan soms geneesmiddelen voorstellen om het oorsuizen te behandelen, maar het nut daarvan is nog onvoldoende bewezen.
Oorsuizen kan een negatief effect hebben op je levenskwaliteit. Samen met je arts kan je bekijken of volgende zaken jou kunnen helpen (omgaan) met oorsuizen:
- geluidstherapie;
- Hierbij wordt het oorsuizen gemaskeerd.
- Het oorsuizen verdwijnt niet, maar je kan het soms beter verdragen.
- cognitieve gedragstherapie onder begeleiding van een psycholoog;
- kinesitherapie.
- Wanneer je last hebt van spierspanning in de kaakregio, kan dit soms zinvol zijn.
Sommige mensen zoeken hun toevlucht tot oorkaarsen. Dit helpt niet en is bovendien gevaarlijk: je kan jezelf ermee verwonden.
Is het oorsuizen het gevolg van een zeldzamere aandoening zoals een verbening van je middenoor, een goedaardig gezwel van je gehoorzenuw of een bloedvatafwijking? Dan kan een operatie een oplossing bieden.
Meer weten?
- https://www.thuisarts.nl/oorsuizen/ik-heb-last-van-oorsuizen
- https://www.socialsecurity.be/citizen/nl/arbeidsongeschiktheid-ongeval-en-beroepsziekte/vergoedingen-bij-beroepsziekte
- https://www.fedris.be/
- https://www.on-gehoord.com/
- https://detuutvantegenwoordig.be/
Bronnen
- https://www.ebpnet.be
- https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/slechthorendheid
- Fedris: Criteria voor de diagnose, de vergoeding en de verwijdering in geval van beroepshardhorigheid doorchronisch geluidstrauma