Wat zijn terugkerende infecties en afweerstoornissen bij kinderen?
Een terugkerende infectie is een infectie die vaak terugkomt. Bij kinderen komen terugkerende infecties vooral voor in de bovenste luchtwegen, zoals bij een verkoudheid, middenoorontsteking of keelontsteking.
Dit soort terugkerende infecties van de bovenste luchtwegen komen vaak voor bij jonge kinderen. Een normaal, gezond kind heeft gemiddeld 6 tot 10 luchtweginfecties per jaar. Daarvoor is geen verder onderzoek nodig.
Een aantal persoonlijke factoren kunnen de gevoeligheid voor infecties doen toenemen, bijvoorbeeld:
- erfelijke aanleg;
- een probleem met de werking van het middenoor;
- maagzuur dat terugloopt in de slokdarm en de luchtpijp (reflux).
Ook omgevingsfactoren kunnen een rol spelen, bijvoorbeeld:
- vaak contact met personen die een infectie hebben (bijvoorbeeld in een kinderdagverblijf);
- roken in de omgeving van het kind.
Aanleg voor allergie maakt het kind niet gevoeliger voor infectie.
Als je kind meer infecties oploopt dan wat als normaal beschouwd wordt, is er misschien een probleem met de afweer tegen infecties. We spreken dan van een afweerstoornis.
Hoe vaak komen terugkerende infecties voor?
Jongens hebben iets meer kans om een infectie op te lopen dan meisjes.
Kinderen die naar een kinderdagverblijf gaan, hebben 1,5 tot 3 keer meer infecties dan kinderen die thuisblijven.
Hoe kan je afweerstoornissen herkennen?
De overgrote meerderheid van de kinderen heeft een normaal afweersysteem. Zie je bij je kind de volgende kenmerken? Dan heeft het waarschijnlijk een normale weerstand:
- Het begin van terugkerende infecties valt samen met de eerste groepscontacten (bijvoorbeeld een kinderdagverblijf).
- De infecties treffen alleen de luchtwegen.
- De infecties worden veroorzaakt door virussen.
- Je kind herstelt na elke infectie normaal.
- Je kind groeit en ontwikkelt zich normaal.
- Het lichamelijk onderzoek is normaal (behalve de infectie zelf).
- In de familie zijn er geen aanwijzingen voor een verhoogde vatbaarheid voor infecties.
Zie je de volgende symptomen bij je kind? Dan is er mogelijk wel een onderliggende afweerstoornis:
- terugkerende bacteriële infecties waarvoor een behandeling met antibiotica nodig is;
- herhaalde infecties van de huid of slijmvliezen door schimmels, virussen of bacteriën;
- een hartruis of afwijkende bevindingen bij het beluisteren van het hart kunnen wijzen op een infectie of een hartafwijking;
- groeiachterstand van het kind;
- chronische diarree waarvoor geen verklaring is, en een vergrote milt bij het buikonderzoek.
Hoe stelt je arts een afweerstoornis vast?
Bevraging
Eerst stelt je arts je enkele vragen over:
- de leeftijd van het kind bij het begin van de eerste infectie;
- aantal en duur van de infecties;
- het type infecties;
- herstel van infecties;
- buik- of huidsymptomen;
- ademhalingsproblemen;
- aanwezigheid van maagreflux;
- familiale voorgeschiedenis;
- het soort kinderopvang (kinderdagverblijf, onthaalmoeder, thuis …);
- rookgedrag van de ouders.
Lichamelijk onderzoek
Nadien voert je arts een lichamelijk onderzoek bij je kind uit. Daarbij zal die:
- de groei en ontwikkeling van je kind controleren aan de hand van de groeicurves;
- de neus, keel en oren van je kind onderzoeken;
- naar het hart en de longen van je kind luisteren;
- aan de buik van je kind voelen;
- de huid en slijmvliezen van je kind controleren.
Bijkomende onderzoeken
Je arts doet mogelijk ook een bloedname om een onderliggende oorzaak van de infecties te achterhalen.
Een röntgenfoto van de longen of sinussen is meestal niet nodig.
Wat kan je zelf doen?
Rook je? Dan is het belangrijk dat je stopt met roken in huis.
Is je kind al wat groter en heeft het vaak last van middenoorontsteking? Dan kan kauwgom met xylitol na de maaltijden helpen om het aantal middenoorontstekingen te verminderen.
Vaccinatie tegen griep en pneumokokken wordt aanbevolen bij kinderen met een chronische aandoening.
Wat kan je arts doen?
De opvolging en keuze van behandeling (of geen behandeling) zijn afhankelijk van:
- de leeftijd van je kind bij het begin van de symptomen;
- de symptomen zelf;
- de algemene gezondheidstoestand van je kind;
- de aard van de infecties en de microben die daarvoor verantwoordelijk zijn (virussen of bacteriën).
Een specialist in aandoeningen van neus-keel-oor (NKO-arts) zal oordelen of de amandelen verwijderd moeten worden en/of buisjes moeten geplaatst worden doorheen het trommelvlies.
- Het weefsel diep in de neus (neusamandelen) wordt niet meer systematisch verwijderd bij terugkerende middenoorontstekingen.
- Maar als je kind snurkt en door de mond ademt, kan de NKO-arts voorstellen om ze te verwijderen. Dat voorkomt dat het kind later moeite heeft om de mond volledig te sluiten.
Een kinderarts zal verdere onderzoeken voorstellen als die vermoedt dat er mogelijk een afweerstoornis is.
Meer weten?
Kind en gezin: opvolging groei en ontwikkeling