Wat is het?
Onder pijn in de kuiten verstaan we elke pijn, ongeacht de oorzaak, aan de achterzijde van het been, tussen de kniekuil en de hiel. De mogelijke oorzaken kunnen divers zijn: een infectie (wondroos), mechanisch probleem (spierscheur in de kuit of achillespees, stressfractuur in het scheenbeen), probleem met de doorbloeding (tromboflebitis, diepveneuze trombose, slechte bloeddoorstroming in de slagaders) of afklemming van een zenuwwortel in de onderrug (ischias) door bvb. een hernia.
Hoe kun je het herkennen?
Bij een infectie is de kuit gezwollen, vuurrood en warm. In dat geval heb je vaak hoge koorts. Er is bijna altijd een ingangspoort (wondje) waarlangs de infectie is binnengedrongen.
Een scheur van de kuitspier of de achillespees begint meestal plots met een hevige pijnscheut (‘een zweepslag’) tijdens een inspanning. Je kunt dan, langs de kant van het letsel, nog moeilijk op je tenen staan. Soms ontstaat er op de plaats van de scheur een bloeduitstorting.
Stressfracturen komen vooral voor bij sporters en mensen die veel en zwaar trainen. Er treedt pijn op, eerst bij inspanning en later ook in rust. Ook drukken op de plaats van de fractuur is pijnlijk. Stressfracturen komen vaak voor ter hoogte van het scheenbeen.
Bij klontervorming en vervolgens ontsteking in een oppervlakkige ader wordt het been eveneens warm. Soms is er een zwelling, waarin je putjes kunt drukken. De pijn is doorgaans plaatselijk, daar waar de klonter zit. Je kunt soms een verharding voelen op de ontstoken ader. Een oppervlakkige aderontsteking kan uitbreiden naar een diepveneuze trombose.
Bij een slechte slagaderdoorbloeding treedt de pijn op tijdens het stappen (‘etalagebenen’) en verdwijnt weer in rust. Hoe korter de stapafstand vóór de pijn optreedt, hoe slechter de bloeddoorstroming. Verkleuring van het onderbeen en de voet is mogelijk. Het onderbeen kan koud aanvoelen.
Bij een hernia in de onderrug is er naast pijn in de kuit, vaak ook pijn elders, en soms ook pijn in de rug zelf. De pijn neemt meestal toe met vooroverbuigen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De arts kan de oorzaak van pijn in de kuit doorgaans afleiden uit de klachten en het lichamelijk onderzoek. Soms voelt hij op de plaats van de spierscheur in de diepte een inkeping (‘gap’). Hij zal je vragen de spier op te spannen. Dit lokt pijn uit.
Bij een tromboflebitis voelt de arts een plaatselijke knobbel op en een strengvormige verdikking van de ader. Om na te gaan of de slagaders goed ‘open’ zijn, controleert hij de ‘polsslag’ op de voetrug en aan de binnenenkel.
Pijn afkomstig van een ingeklemde zenuw in de onderrug kan uitgelokt worden door in rugligging het gestrekte been omhoog te brengen.
Bij twijfel of indien aangewezen, kunnen een bloedonderzoek en andere technische onderzoeken (bvb. echografie van de kuit) gebeuren.
Wat kun je zelf doen?
Voel je bij het sporten een plotse, hevige pijn in de kuit, dan moet je onmiddellijk stoppen met de inspanning. Ijs op de kuit vermindert de pijn en de mogelijke bloedstorting. Een spierscheur geneest dankzij gedoseerde rust en een behandeling bij je kinesitherapeut 2 tot 6 weken na het voorval.
In geval van een achillespeesruptuur kan tijdig orthopedisch advies met een eventuele ingreep aangewezen zijn.
Verstopping van de bloedvaten kan ernstig zijn en een dringende behandeling vragen. Blijf er dus niet mee lopen. Stop zeker met roken en beweeg voldoende.
Ook een infectie moet behandeld worden.
In sommige gevallen kunnen stretchoefeningen nuttig zijn. In het filmpje hieronder tonen we enkele voorbeelden.
Lees verder onder het filmpje.
Wat kan je arts doen?
Infecties worden behandeld met aangepaste antibiotica. In zeer ernstige gevallen kan het nodig zijn om ze de eerste dagen in het ziekenhuis via infuus toe te dienen.
Bij een aderontsteking wordt gekozen voor pijnstilling, tenzij het om een uitgebreide ontsteking gaat of de ontsteking op een kwetsbare plaats zit. In dat geval worden antistollingsmiddelen voorgeschreven, zeker bij een diepveneuze trombose.
Is er een vermoeden van verstopping van een slagader, zal de arts je eventueel verwijzen naar een vaatspecialist.
Bij een zenuwafklemming in de onderrug zal het onderzoek uitwijzen of verder onderzoek nodig is, en of de behandeling afwachtend dan wel chirurgisch zal zijn.