Wat is het?
Onder pijn in de kuit verstaan we elke pijn, ongeacht de oorzaak, aan de achterzijde van het been, tussen de kniekuil en de hiel.
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken:
- een infectie (wondroos);
- een mechanisch probleem (spierscheur in de kuit of achillespees, stressfractuur in het scheenbeen);
- een probleem met de doorbloeding (tromboflebitis, diepveneuze trombose, slechte bloeddoorstroming in de slagaders) of afklemming van een zenuwwortel in de onderrug (ischias) door bijv. een hernia.
Hoe kan je het herkennen?
Bij een infectie is de kuit gezwollen, vuurrood en warm.
- Een scheur van de kuitspier of de achillespees begint meestal plots met een hevige pijnscheut (‘een zweepslag’) tijdens een inspanning.
- Je kan dan, langs de kant van het letsel, nog moeilijk op je tenen staan.
- Soms ontstaat er op de plaats van de scheur een bloeduitstorting.
Stressfracturen komen vooral voor bij sporters en mensen die veel en zwaar trainen.
- Er treedt pijn op, eerst bij inspanning, later ook in rust.
- Ook drukken op de plaats van de fractuur is pijnlijk.
- Stressfracturen komen vaak voor ter hoogte van het scheenbeen.
- De pijn zit dan meestal wat meer opzij en aan de voorzijde van het onderbeen.
Bij klontervorming en vervolgens ontsteking in een oppervlakkige ader wordt het been eveneens warm.
- Soms is er een zwelling, waarin je putjes kan drukken.
- De pijn is doorgaans plaatselijk, daar waar de klonter zit.
- Je kan soms een verharding voelen op de ontstoken ader.
- Een oppervlakkige aderontsteking kan uitbreiden naar een diepveneuze trombose.
Bij een slechte slagaderdoorbloeding treedt de pijn op tijdens het stappen (‘etalagebenen’) en verdwijnt weer in rust.
- Hoe korter je stapafstand vóór de pijn optreedt, hoe slechter de bloeddoorstroming.
- Verkleuring van je onderbeen en voet is mogelijk.
- Je been en/of voet wordt dan bleek of blauwig.
- Je onderbeen kan koud aanvoelen.
Bij een hernia in de onderrug is er naast pijn in de kuit, vaak ook pijn elders. Soms is er ook pijn in de rug zelf.
- De pijn neemt meestal toe met vooroverbuigen.
- Bij afklemming van een zenuwwortel kunnen er verlammingsverschijnselen optreden (een zogenaamde dropvoet) of moeilijkheden bij het plassen.
- In dat geval is een dringende behandeling aangewezen en moet je naar het ziekenhuis.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
Je arts kan de oorzaak van pijn in de kuit doorgaans afleiden uit de klachten en het lichamelijk onderzoek.
- Soms voelt je arts op de plaats van de spierscheur in de diepte een inkeping (‘gap’).
- Hij of zij vraagt je dan om de spier op te spannen.
- Dat lokt pijn uit.
Bij een tromboflebitis voelt je arts een plaatselijke knobbel en een strengvormige verdikking van de ader.
Om na te gaan of de slagaders goed ‘open’ zijn, controleert je arts je ‘polsslag’ op je voetrug en aan je binnenenkel.
Pijn afkomstig van een ingeklemde zenuw in je onderrug kan je uitlokken door in rugligging het gestrekte been omhoog te brengen.
Bij twijfel of indien aangewezen, kunnen een bloedonderzoek en andere technische onderzoeken (bijv. echografie van de kuit) gebeuren.
Wat kan je zelf doen?
Voel je bij het sporten een plotse, hevige pijn in de kuit? Dan moet je onmiddellijk stoppen met de inspanning.
- Het kan deugd doen om een koelzakje of een zak met ijsblokjes (in een handdoek gewikkeld) op je kuit te leggen.
- Koel nooit langer dan 20 minuten.
- Doe dit enkel in de eerste uren na het ongeval. Daarna heeft het geen zin meer.
- Het kan de pijn en zwelling wat verlichten, maar het versnelt de genezing niet.
- In dit filmpje van het Rode Kruis-Vlaanderen zie je hoe je een zwelling koelt.
Wist je dat? Het effect van ijs is beperkt en het wetenschappelijk bewijs om te koelen na een blessure is zwak. Je geneest niet sneller van je blessure als je er ijs op legt. |
- Doe het rustig aan, maar blijf bewegen binnen je pijngrens. Dat betekent dat je stopt met bewegen wanneer het pijn doet.
- Is je kuit duidelijk gezwollen? Leg ze dan wat hoger, bijvoorbeeld op een kussen.
Tegen de pijn
Doet je kuit pijn door overbelasting of een spierscheur? Dan kan je paracetamol nemen.
Helpt dat niet voldoende? Dan kan een niet-steroïdale ontstekingsremmer (NSAID), zoals ibuprofen of naproxen, helpen:
- Gebruik een NSAID in een zo laag mogelijke dosis en zo kort mogelijk. Zo verminder je het risico op bijwerkingen voor je maag, hart of nieren.
- Wil je een NSAID gebruiken? Vraag dan advies aan je zorgverlener.
- Weet je niet wat de pijn veroorzaakt? Dan neem je beter paracetamol, geen NSAID.
| Let op: Krijg je plots hevige pijn, zwelling, roodheid of ben je kortademig? Neem dan zeker geen ontstekingsremmers en raadpleeg onmiddellijk je arts, want dat kan wijzen op een bloedklonter. |
Wanneer naar de dokter?
Verstopping van de bloedvaten kan ernstig zijn en een dringende behandeling vragen.
- Blijf er dus niet mee lopen.
- Stop zeker met roken en beweeg voldoende.
Ook een infectie moet behandeld worden.
Soms is een behandeling bij de kinesitherapeut 2 tot 6 weken na het voorval nuttig.
In geval van een achillespeesruptuur kan tijdig orthopedisch advies met een eventuele ingreep aangewezen zijn.
Stretchoefeningen
In sommige gevallen kunnen stretchoefeningen nuttig zijn. In het filmpje hieronder tonen we enkele voorbeelden.
Lees verder onder het filmpje.
Wat kan je arts doen?
Infecties behandelt je arts met aangepaste antibiotica.
- In zeer ernstige gevallen kan het nodig zijn om ze de eerste dagen in het ziekenhuis via infuus toe te dienen.
Bij een aderontsteking kiest je arts doorgaans enkel voor pijnstilling.
- Een uitzondering daarop is wanneer het om een uitgebreide ontsteking gaat of de ontsteking op een kwetsbare plaats zit.
- In dat geval schrijft je arts antistollingsmiddelen voor, zeker bij een diepveneuze trombose.
Is er een vermoeden van vernauwing van een slagader? Dan verwijst je arts je eventueel naar een vaatspecialist.
Bij een zenuwafklemming in de onderrug wijst het onderzoek uit of verder onderzoek nodig is, en of de behandeling afwachtend of chirurgisch zal zijn.
Meer weten?
Gebruik je medicijnen? Zoek eenvoudig betrouwbare informatie op FarmaInfo.