Wat is het?
Wanneer je lang stilzit en weinig beenruimte hebt (bijvoorbeeld tijdens een lange vlieg- of busreis) kan je bloed minder goed rondstromen in je benen en voeten. Daardoor kan een bloedklonter (trombose) ontstaan.
Soorten trombose
Het bloed in ons lichaam wordt rondgepompt in slagaders en aders. De aders hebben een oppervlakkig en een diep systeem. Een klonter in het oppervlakkig systeem noemen we een oppervlakkige veneuze trombose. Deze kan zeer uitgebreid maar is weinig gevaarlijk. Wanneer een klonter vormt in het diepe systeem, heb je een diepveneuze trombose. Dit is gevaarlijker omdat het kan leiden tot een longembolie.
Risicofactoren
Verschillende factoren verhogen het risico op bloedklonters in de beenaders:
- minder (kunnen) bewegen (bijvoorbeeld door een gips, vliegtuigreis...);
- vertraging van de bloedstroom (bijvoorbeeld door spataders);
- hogere leeftijd;
- erfelijkheid;
- mannelijk geslacht;
- hoge bloeddruk;
- diabetes;
- overgewicht;
- gebruik van anticonceptiepil;
- recente heelkundige ingreep;
- ongezonde eet- en leefgewoonten;
- roken.
Wat stel je vast?
Afhankelijk van de grootte en de plaats van de bloedklonter kunnen de symptomen verschillen:
- Een of beide benen van het slachtoffer kunnen gezwollen en pijnlijk zijn.
- De beenhuid kan verkleuren.
- Soms zijn er opgezette aders zichtbaar onder de beenhuid.
- Het slachtoffer heeft soms koorts.
- Tijdens of na een reis kan het slachtoffer plots symptomen van een longembolie vertonen.
Aanbeveling
Raadpleeg gespecialiseerde hulp
- Het slachtoffer loopt risico op een longembolie en moet daarom snel behandeld worden.
Bloedklonters in de beenaders voorkomen
- Heb je een of meerdere risicofactoren? Raadpleeg dan je huisarts vooraleer je een reis maakt waarbij je lange tijd moet stilzitten (bijvoorbeeld een lange vlieg- of busreis).
- Mogelijk schrijft hij een geneesmiddel voor dat het risico op klontervorming sterk doet afnemen.
- Je arts kan je adviseren om steunkousen te dragen tijdens de vlucht of rit. Er zijn speciale modellen op de markt om bloedklonters te voorkomen.
- Ga je op reis of moet je lang stilzitten?
- Neem plaats aan de zijde van de gang in het vliegtuig of bus. Daar heb je meer plaats om je enkels en benen te bewegen.
- Beweeg regelmatig je enkels en benen. Zorg ervoor dat de ruimte voor je voeten vrij blijft, zodat je voldoende beweegruimte hebt.
- Draag losse kledij.
- Plaats je voeten plat op de grond.
Meer informatie
Lees ook Help! Eerste hulp voor iedereen met gedetailleerde eerstehulptips van Rode Kruis-Vlaanderen.