Wat is het?
Het bloedvormende weefsel bevindt zich in het beenmerg. Het is een verzameling stamcellen waaruit de rode en witte bloedcellen en de bloedplaatjes worden gevormd. Dit weefsel is heel actief en maakt constant nieuwe bloedcellen aan d.m.v. celdelingen.
Lymfecellen zijn gespecialiseerde witte bloedcellen. Ze bevinden zich zowel in het bloed als tussen de weefsels, van waaruit ze helpen het lichaam te verdedigen tegen ongewenste gasten (infecties).
Het lymfeweefsel bestaat uit o.a. de milt, de lymfeklieren en groepen van lymfecellen, verspreid over de slijmvliezen en verschillende organen in het lichaam. In de lymfoïde weefsels worden de witte bloedcellen klaargemaakt om te helpen strijden tegen infecties. Ze worden via het bloed naar de juiste plaats in het lichaam gebracht.
Er zijn veel verschillende kwaadaardige aandoeningen van bovenstaande weefsels, bijv. leukemie, lymfoom of myelodysplastisch syndroom. Er bestaan zo’n 100 soorten tumoren. Sommige van deze ziektes evolueren zeer traag, geven geen klachten en moeten de eerste jaren niet behandeld worden. Andere ziektes vragen een dringende behandeling.
Bij leukemie en myelodysplastisch syndroom wordt de normale aanmaak van bloedcellen in het beenmerg verstoord. Hierdoor kan er een tekort aan witte bloedcellen, bloedplaatjes en rode bloedcellen ontstaan.
Bij lymfomen is er een overproductie van lymfecellen, waardoor deze zich opstapelen. Dit gebeurt meestal in een lymfeklier. Hierbij kan ook een vergrote milt en/of lever optreden.
Bij zogenaamde myeloproliferatieve ziektes (polycythaemia vera, myelofibrose en essentiële trombocytemie) maakt het beenmerg te veel rode of witte bloedcellen of bloedplaatjes aan. Hierdoor kan het bloed dikker worden en makkelijker klonteren.
Hoe kun je het herkennen?
Bij een verhoogde vatbaarheid voor infecties, koorts zonder duidelijke oorzaak, vergrote klieren, makkelijk bloeden, blauwe plekken of klontervorming, moet men de mogelijkheid van een kwaadaardige ziekte overwegen.
Hoe stelt je arts de aandoening vast?
De eerste stap is een grondig lichamelijk onderzoek, gevolgd door een bloedafname en bloedonderzoek onder de microscoop. Er zal meestal een beenmergonderzoek gebeuren via een beenmergpunctie. Bij een lymfoom zal men de aangetaste klier onderzoeken.
Afhankelijk van het soort tumor moet er een CT-scan of MRI-scan gebeuren. Op die manier schat men de ernst van de tumor in. Dit is van belang voor het type behandeling. Ook schat men de kansen op genezing in.
Wat kan je arts doen?
Als er een levensbedreigende situatie is, bijv. een ernstige bloeding, infectie of trombose, moet de arts onmiddellijk ingrijpen. Afhankelijk van de symptomen en de ernst zal de arts je dringend of minder dringend naar een hematoloog (bloedspecialist) verwijzen.
De verdere behandeling hangt af van het type tumor, maar kan bestaan uit chemotherapie, radiotherapie (bestraling), toediening van specifieke antilichamen of stamceltransplantatie.
Meer weten?
- https://www.hematologienederland.nl/oncologische-hematologie
- https://www.kanker.be/alles-over-kanker/alle-types-kanker
Bronnen