Virale hepatitis

Type hepatitis

Kan je krijgen …

Risicosituaties

hepatitis A (en E)

door contact met besmet voedsel en water.

• slechte hygiënische omstandigheden;

• gebieden met een slechte riolering: afvalwater (met stoelgang) komt in direct contact met het drinkwater;

• groenten wassen en eten bereiden met besmet water.

hepatitis B (en D)

• door contact met besmet bloed;

• via onbeschermd seksueel contact;

• van moeder op kind.

• bloedtransfusies;

• inspuiten van drugs via de aders met besmette naalden;

• prikaccidenten.

Hepatitis C

door contact met besmet bloed en besmette naalden.

• inspuiten van drugs via de aders met besmette naalden;

• laten plaatsen van een tatoeage;

• bloedtransfusies.

Verloop

Kenmerken

acuut

• Je ontwikkelt symptomen.

• Je geneest er (meestal) spontaan van.

chronisch

• Het virus blijft langdurig aanwezig in je lichaam.

• Komt vooral voor bij:

   o hepatitis B: minder dan 0,5 op 100 personen;

   o hepatitis C: 4 op 5 personen.

• Kan evolueren naar:

    o levercirrose (verlittekening van de lever);

    o leverkanker.

dragerschap

• Het virus huist in je lichaam zonder dat je symptomen hebt.

• Je kan anderen wel besmetten.

• Je kan er soms na enige tijd (soms na enkele jaren) van genezen.

• Sommige mensen zijn levenslang drager, maar blijven niet altijd besmettelijk.

Vorm van hepatitis

Incubatietijd

Klachtenpatroon

Complicatie

hepatitis A

15 tot 50 dagen

• plots begin;

• eerste symptomen:

   o verlies van eetlust;

   o misselijkheid.

• andere symptomen:

   o geelzucht (meest opvallende symptoom):

      → huid en wit van de ogen kleuren geel;

      → urine kleurt donkerbruin;

      → stoelgang is bleek.

   o koorts;

   o grieperig gevoel;

   o vermoeidheid;

   o soms jeuk en pijn rechts in de bovenbuik.

hepatitis B

1 tot 6 maanden

• langzaam begin;

• eerste symptomen:

   o verlies van eetlust;

   o misselijkheid.

• andere symptomen:

   o geelzucht (meest opvallende symptoom bij de helft van de besmette personen):

      → huid en wit van de ogen kleuren geel;

      → urine kleurt donkerbruin;

      → stoelgang is bleek.

   o koorts;

   o grieperig gevoel;

   o vermoeidheid;

   o soms jeuk en pijn rechts in de bovenbuik;

   gewrichtsklachten (bij 1 tot 2 op 10 besmette personen).

Hepatitis B kan chronisch worden en leiden tot levercirrose of leverkanker.

hepatitis C

20 tot 120 dagen

• meestal weinig symptomen;

• slechts 1 tot 1,5 op 10 besmette personen krijgt geelzucht.

Hepatitis C kanchronisch worden en leiden tot levercirrose of leverkanker.

Type

Maatregelen

hepatitis A en E

Reis je naar gebieden met een slechte hygiëne?

• Laat je vaccineren voor je vertrekt.

• Eet er alleen gekookt of gestoofd voedsel en drink enkel flessenwater.

hepatitis B en C

• Gebruik steeds condooms bij seksueel contact:

   o Koop ze hier, want in ontwikkelingslanden zijn ze vaak van mindere kwaliteit.

• Raadpleeg altijd je arts na een prikaccident:

   o Gebeurde het prikongeval op het werk? Neem dan contact op met je arbeidsarts.

• Spuit je drugs?

   o Gebruik dan steeds steriele wegwerpnaalden.

   o Geef de naalden nooit door aan andere gebruikers en hergebruik nooit hun naalden.

Type

Wanneer…

Dosissen

Levenslange bescherming?

Terugbetaling

hepatitis A

• je naar een land reist waar hepatitis A veel voorkomt;

• je kind bent van migranten van de eerste en de tweede generatie met (groot)ouders afkomstig uit een land waar veel hepatitis A voorkomt;

• je homo- of biseksuele man bent;

• je hemofilie hebt;

• je een chronische aandoening van de lever hebt (zoals chronische hepatitis B of C);

• je beroepsmatig een hoger risico op besmetting hebt en/of werkt met personen die extra kwetsbaar zijn;

• je werkt in de voedselketen.

• 2 spuitjes met interval van 6 maanden;

• gecombineerd vaccin hepatitis A-B: 3 spuitjes.

voor bepaalde beroepsgroepen met een verhoogd risico op infectie via het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico's.

hepatitis B

• je samenwoont met iemand die hepatitis B heeft of die drager is van het virus;

• je sekspartner hepatitis B heeft of drager is van het virus;

• je regelmatig bloedtransfusies krijgt;

• jij en je partner drugs gebruiken via de aders;

• je in de prostitutie werkt;

• je als gezondheidswerker:

   o veel contact hebt met mensen met hepatitis B;

   o werkt in gebieden waar hepatitis B veel voorkomt.

• je werkt in de kinderopvang of onthaalouder bent;

• je reist naar risicogebieden of je de veiligheidsvoorschriften niet altijd even goed naleeft.

• Het hepatitis B-vaccin zit in de basisvaccinatie van alle kinderen.

• Voor volwassenen bestaat het vaccin uit 3 spuitjes:

   o de tweede spuitje 1 maand na de eerste;

   o de derde spuitje 6 maanden na de eerste.

• Normaal ben je levenslang beschermd na 3 spuitjes.

• Soms kan je arts 1 tot 3 maanden na vaccinatie overwegen om het aantal afweerstoffen in je bloed te controleren. Zijn dat er te weinig, dan is hervaccinatie aanbevolen.

• Ongeveer 1 op 10 personen die het vaccin tegen hepatitis B kregen, vormen geen afweerstoffen na de inenting (‘non-responders’).

• voor bepaalde leeftijdscategorieën en risicogroepen via het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (Riziv);

• voor bepaalde beroepsgroepen met een verhoogd risico op infectie via het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico's.

Type

Behandeling

Opvolging

Evolutie

hepatitis A

geen, gaat vanzelf over.

controle leverwaarden 1x per week tot daling.

Een week na begin van de geelzucht, zit het virus niet meer in je stoelgang en ben je niet meer besmettelijk.

hepatitis B

• doorgaans geen, gaat vanzelf over;

• ziekenhuisopname in geval van chronische hepatitis B voor gespecialiseerde behandeling.

• controle leverwaarden dagelijks of 1x per week tot daling;

• controle afweerstoffen na 3 maanden.

Indien afweerstoffen tegen het virus nog steeds aanwezig na 6 à 12 maanden, ben je drager en heb je chronische hepatitis met risico op levercirrose en leverkanker.

hepatitis C

• virusremmers, namelijk de ‘direct-acting antivirals’ (DAA) gedurende meestal 12 weken;

• genezing bij meer dan 7 op de 10 personen met hepatitis C.

controle afweerstoffen na 3 maanden.

• Je bent genezen wanneer je 3 maanden nadat je stopt met de behandeling er geen afweerstoffen tegen het virus meer aanwezig zijn in je bloed.

• Hepatitis C wordt chronisch bij 4 op 5 besmette personen.

• In 1 op de 10 gevallen evolueert chronische hepatitis C binnen de 20 jaar naar levercirrose.