Virale hepatitis

Type hepatitis

Kan je krijgen:

Risicosituaties

hepatitis A (en E)

door contact met besmet voedsel en water

• slechte hygiënische omstandigheden;
• gebieden met een slechte riolering: afvalwater (met stoelgang) komt in direct contact met het drinkwater;
• groenten wassen en eten bereiden met besmet water.

hepatitis B (en D)

• door contact met besmet bloed;
• via onbeschermd seksueel contact;
• van moeder op kind.

• bloedtransfusies;
• drugs inspuiten via je aders met besmette naalden;
• prikaccidenten.

hepatitis C

door contact met besmet bloed en besmette naalden

• drugs inspuiten via je aders met besmette naalden;
• een tatoeage laten plaatsen;
• bloedtransfusies.

Verloop

Kenmerken

acuut

• Je ontwikkelt symptomen.
• Je geneest er (meestal) spontaan van.

chronisch

• Het virus blijft langdurig aanwezig in je lichaam.
• Het komt vooral voor bij:
  • hepatitis B: minder dan 0,5 op 100 personen;
  • hepatitis C: 4 op 5 personen.
• Het kan evolueren naar:
  • levercirrose (verlittekening van de lever);
  • leverkanker.

dragerschap

• Het virus huist in je lichaam zonder dat je symptomen hebt.
• Je kan anderen wel besmetten.
• Je kan er na enige tijd (soms na enkele jaren) van genezen.
• Sommige mensen zijn levenslang drager, maar blijven niet altijd besmettelijk.

Vorm van hepatitis

Incubatietijd

Klachtenpatroon

Complicatie

hepatitis A

15 tot 50 dagen

• plots begin;
• eerste symptomen:
  • verlies van eetlust;
  • misselijkheid.
• andere symptomen:
  • geelzucht (meest opvallende symptoom):
    • Je huid en het wit van je ogen kleuren geel.
    • Je urine kleurt donkerbruin.
    • Je stoelgang is bleek.
  • koorts;
  • grieperig gevoel;
  • vermoeidheid;
  • soms jeuk en pijn rechts in de bovenbuik.

hepatitis B

1 tot 6 maanden

• langzaam begin;
• eerste symptomen:
  • verlies van eetlust;
  • misselijkheid.
• andere symptomen:
  • geelzucht (meest opvallende symptoom bij de helft van de besmette personen):
    • Je huid en het wit van je ogen kleuren geel.
    • Je urine kleurt donkerbruin.
    • Je stoelgang is bleek.
  • koorts;
  • grieperig gevoel;
  • vermoeidheid;
  • soms jeuk en pijn rechts in de bovenbuik;
  • gewrichtsklachten (bij 1 tot 2 op 10 besmette personen).

Hepatitis B kan chronisch worden en leiden tot levercirrose of leverkanker.

hepatitis C

20 tot 120 dagen

• meestal weinig symptomen;
• slechts 1 tot 1,5 op 10 besmette personen krijgt geelzucht.

Hepatitis C kan chronisch worden en leiden tot levercirrose of leverkanker.

Type

Maatregelen

hepatitis A en E

Reis je naar gebieden met een slechte hygiëne?

• Laat je vaccineren voor je vertrekt.
• Eet er alleen gekookt of gestoofd voedsel en drink enkel flessenwater.

hepatitis B en C

• Gebruik steeds condooms bij seksueel contact:
  • Koop ze hier, want in ontwikkelingslanden zijn ze vaak van mindere kwaliteit.
• Raadpleeg altijd je arts na een prikaccident:
  • Gebeurde het prikongeval op het werk? Neem dan contact op met je arbeidsarts.
• Spuit je drugs?
  • Gebruik dan steeds steriele wegwerpnaalden.
  • Geef de naalden nooit door aan andere gebruikers, en hergebruik nooit hun naalden.

Type

Wanneer je:

Dosissen

Levenslange bescherming?

Terugbetaling

hepatitis A

• naar een land reist waar hepatitis A veel voorkomt;
• kind bent van migranten van de eerste en de tweede generatie, met (groot)ouders afkomstig uit een land waar veel hepatitis A voorkomt;
• een homo- of biseksuele man bent;
• aan hemofilie lijdt;
• een chronische leveraandoening hebt (zoals chronische hepatitis B of C);
• beroepsmatig een hoger risico op besmetting hebt en/of werkt met personen die extra kwetsbaar zijn, bijv. door een mentale beperking;
• werkt in de voedselketen.

• 2 spuitjes met tussentijd van minstens 6 maanden;
• gecombineerd vaccin hepatitis A-B: 3 spuitjes.

voor bepaalde beroepsgroepen met een verhoogd risico op infectie via het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico's

hepatitis B

• samenwoont met iemand die hepatitis B heeft of die drager is van het virus;
• een sekspartner hebt die hepatitis B heeft of drager is van het virus;
• regelmatig bloedtransfusies krijgt;
• samen met je partner drugs gebruikt via de aders;
• als gezondheidswerker:
  • veel contact hebt met mensen met hepatitis B;
  • werkt in gebieden waar hepatitis B veel voorkomt.
• werkt in de kinderopvang of onthaalouder bent;
• reist naar risicogebieden of je de veiligheidsvoorschriften niet altijd even goed naleeft.

• Het hepatitis B-vaccin zit in de basisvaccinatie van alle kinderen.
• Voor volwassenen bestaat het vaccin uit 3 spuitjes:
  • het tweede spuitje 1 maand na het eerste;
  • het derde spuitje 6 maanden na het eerste.

• Normaal ben je levenslang beschermd na 3 spuitjes.
• Soms kan je arts 1 tot 3 maanden na vaccinatie overwegen om het aantal afweerstoffen in je bloed te controleren.
  • Zijn dat er te weinig? Dan laat je je het best opnieuw vaccineren.
• Ongeveer 1 op 10 personen die het vaccin tegen hepatitis B kregen, vormt geen afweerstoffen na de inenting (‘non-responders’).

• voor bepaalde leeftijdscategorieën en risicogroepen via het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering (Riziv);
• voor bepaalde beroepsgroepen met een verhoogd risico op infectie via het Federaal Agentschap voor Beroepsrisico's.

Type

Behandeling

Opvolging

Evolutie

hepatitis A

Geen: het gaat vanzelf over.

controle van de leverwaarden: 1x per week, tot ze gedaald zijn

Een week na het begin van de geelzucht zit het virus niet meer in je stoelgang en ben je niet meer besmettelijk.

hepatitis B

• Doorgaans geen: het gaat vanzelf over.
• Als je chronische hepatitis B hebt, word je opgenomen in het ziekenhuis voor een gespecialiseerde behandeling.

• controle van de leverwaarden: dagelijks of 1x per week, tot ze gedaald zijn;
• controle van de afweerstoffen na 3 maanden.

Heb je na 6 à 12 maanden nog steeds afweerstoffen tegen het virus? Dan ben je drager en heb je chronische hepatitis met risico op levercirrose en leverkanker.

hepatitis C

• virusremmers, meer bepaald de ‘direct-acting antivirals’ (DAA), gedurende meestal 12 weken;
• genezing bij meer dan 7 op de 10 personen met hepatitis C.

controle van de afweerstoffen na 3 maanden

• Je bent genezen wanneer je, 3 maanden nadat je bent gestopt met de behandeling, geen afweerstoffen meer in je bloed hebt tegen het virus.
• Hepatitis C wordt chronisch bij 4 op 5 besmette personen.
• In 1 op de 10 gevallen evolueert chronische hepatitis C binnen de 20 jaar naar levercirrose.