Wat is het?
Een bloedvergiftiging of sepsis is het gevolg van een ernstige bacteriële infectie. Bij sepsis tasten de bacteriën niet alleen een orgaan of orgaanstelsel aan, maar dringen ze door tot in de bloedbaan. In dat geval verslechtert de toestand meestal zeer snel. Omwille van het hoge sterftecijfer vereist dit een intensieve behandeling in het ziekenhuis.
Hoe kun je het herkennen?
Sepsis is doorgaans een gevolg van een slechte evolutie van een gewone infectie (urineweg-, luchtweg- of huidinfectie). Vaak zijn er onderliggende risicofactoren:
- zwakke algemene conditie,
- alcoholmisbruik,
- slechte wondhygiëne,
- tandproblemen, al dan niet door een gebrek aan hygiëne en verzorging,
- medicatiegebruik dat het immuunsysteem onderdrukt, zoals corticoïden en/of immunosuppressiva (systemische ziekten) of chemotherapeutische middelen (kanker),
- ziekten die het immuunsysteem aantasten (hiv),
- diabetes.
Andere risicofactoren zijn verre reizen naar gebieden waar je ernstige infecties kunt oplopen en honden- of kattenbeten.
Je kunt het begin van een sepsis vermoeden wanneer de oorspronkelijke infectie niet gunstig evolueert en de klachten zonder duidelijke verklaring verergeren, zelfs onder antibioticabehandeling. Mogelijke klachten zijn dan:
- algemeen onwel zijn, vermoeidheid, zwakheid,
- koorts van meer dan 38°C en koude rillingen (op oudere leeftijd kan de koorts minder uitgesproken of zelfs afwezig zijn),
- verwardheid,
- algemene of lokale pijn,
- misselijkheid of braken,
- snelle polsslag en ademhaling en/of een lage bloeddruk,
- rodepuntbloedingen op de huid die niet wegdrukbaar zijn, blauwe of paarse vlekken.
Hoe kan je arts het herkennen?
De arts zal je vragen stellen over je klachten, het verloop ervan, de reeds genomen antibiotica en hoe je ze nam. Daarnaast zal hij je grondig lichamelijk onderzoeken.
Om een vermoeden van een sepsis te kunnen bevestigen, is aanvullend onderzoek nodig in het ziekenhuis: bloedonderzoek met bepaling van onstekingsparameters, aantal en soort witte bloedcellen (een stijging kan wijzen op een infectie), aantal bloedplaatjes (zijn die laag, dan kan dit een teken zijn van een ernstige infectie of sepsis).
Er wordt ook een bloedkweek verricht om de ziekmakende bacterie te achterhalen (E. Coli, pneumokokken, stafylokokken, meningokokken, streptokokken, Klebsiella, enterokokken,…). Dit gebeurt vóór het opstarten van een antibioticum, omdat de oorzakelijke kiem anders niet of zeer moeilijk terug te vinden is. Dit is een absolute voorwaarde om de behandeling te doen slagen! Het resultaat van de bloedkweek is pas na enkele dagen gekend. Daarom wordt niet gewacht en al gestart met een antibioticabehandeling. De arts zal een antibioticum kiezen op basis van zijn klinisch vermoeden van de oorzakelijke bacterie.
Wat kun je zelf doen?
Verbetert een banale infectie niet, contacteer dan je arts. Wanneer hij een antibioticabehandeling voorschrijft, volg deze goed op. Sla geen dosissen over of vergeet ze niet. Als je dat wel doet, kun je de infectie moeilijker overwinnen. Bovendien geef je de bacteriën de kans om resistent te worden aan het antibioticum. Het is ook belangrijk om te weten wanneer je een bepaald antibioticum moet innemen: vóór, tijdens of na het eten.
Wat kan je arts doen?
Sepsis genezen vereist een doorgedreven behandeling in het ziekenhuis. Soms is het nodig dat de huisarts onmiddellijk antibiotica inspuit. Hij zal dan eerst proberen een groot bloedstaal af te nemen.
Bronnen